Ντορεμιφασολλασι

Όλοι μιλούν για τα βιβλία που εκδίδονται τώρα. Σαν όλοι να ενδιαφέρονται μόνο για τις νέες εκδόσεις, το πολύ για τις εκδόσεις των τελευταίων πέντε ετών. Τα βιβλιοπωλεία συνηθίζουν να αποσύρουν από τα ράφια τους τα βιβλία προηγούμενων ετών που δεν πουλήθηκαν, επιστρέφονται στους εκδοτικούς οίκους. Κρατούν μόνο εκείνα που έχουν ζήτηση, κάποιοι ελάχιστοι τίτλοι που σίγουρα θα φύγουν. Τα υπόλοιπα είναι παρείσακτα, πιάνουν πολύτιμο χώρο. Αυτό συμβαίνει στα βιβλιοπωλεία, ποτέ στις βιβλιοθήκες, ευτυχώς. Σε αυτές μένουν όλα τα βιβλία και στωικά περιμένουν τους αναγνώστες τους. Έτσι κι εγώ, έχω μεράκι να μιλάω για βιβλία παλιά, από χρόνια εξαντλημένα. Και χαίρομαι όταν κι άλλοι μιλούν κι έτσι μου δίνεται η ευκαιρία να γνωρίσω εκείνα τα παλιά που πια έχουν ξεχαστεί. Ειδικά εκείνα τα βιβλία που έχουν κάτι να πουν κι ας έχει μεσολαβήσει ο χρόνος, όπως αυτό το βιβλίο με τον υπέροχο τίτλο «Ντορεμιφασολλασι» της πολυγραφότατης Σοφίας Μαντούβαλλου Ηλιάδη.

Το μαγικό βιολί, ένα μαγικό βιβλίο

Μια μέρα άκουσα τη μικρή μου να τραγουδά ένα τραγούδι που δεν είχα ξανά ακούσει και θεώρησα ότι προερχόταν από κάποιο από τα παιδικά που βλέπει, τη ρώτησα από ποιο είναι και η απάντηση ήταν αποστομωτική: «από τη Γκριζούπολη, βρε μαμά, του βασιλιά Οράτιου» και τότε συνειδητοποίησα ποσό σημαντικός είναι ο συνδυασμός βιβλίου με ακουστικού υλικού. Έχει τη χάρη του να της διαβάζω τις ιστορίες και να κοιτά την υπέροχη εικονογράφηση (δυο φορές υπέροχη εδώ αφού προέρχεται από την Ίρις Σαμαρτζή) αλλά πόσο μάλλον να την ακούει και να είναι ελεύθερη να κινηθεί στο χώρο της, να ζωγραφίσει, να κατασκευάσει και παράλληλα η μαμά να μπορεί να κάνει δουλειές σε άλλο χώρο του σπιτιού.

Ένα βιβλίο, ένα βιολί και μπόλικη τέχνη

Αυτό το βιβλίο περιλαμβάνει όλα όσα θέλω να δείχνω και να διαβάζω στην κόρη μου. Περιλαμβάνει, δηλαδή, μπόλικη αφορμή για συζήτηση περί τέχνης.  

Για τη Νάνερλ Μότσαρτ

Τους φίλους που μου δωρίζουν βιβλία τους  αγαπώ λίγο παραπάνω. Το ίδιο και με όσους δωρίζουν παιδικά βιβλία στην κόρη μου. Είναι προφανές ότι είναι το καλύτερο δώρο για εμένα και για τις βιβλιοθήκες μας. 

Παιδικά αριστουργήματα

Ας μιλήσουμε για κλασικά παιδικά βιβλία. Για έργα που γράφτηκαν πριν πολλά χρόνια αλλά ακόμη και σήμερα εκδίδονται, διαβάζονται, διδάσκονται και αγαπιούνται γιατί δεν έχουν βρεθεί άλλα να τα ξεπεράσουν ή γιατί δεν κατάφεραν άλλοι να κάνουν κάτι τόσο αριστουργηματικό. Ένα και ίσως και το μοναδικό μουσικό παραμύθι που δημιουργήθηκε με σκοπό να εξοικειώσει μικρά παιδιά με τη μουσική, να γνωρίσουν, να ακούσουν διάφορα μουσικά όργανα. Ο Πέτρος και ο λύκος.

Μαθαίνοντας τις νότες...

Επιλέγω παιδικά βιβλία στην τρίχρονη κόρη μου σύμφωνα με τα δικά μου γούστα. Καμία φορά προσπαθώ να φανταστώ τι θα μπορούσε να της αρέσει αλλά τις πιο πολλές φορές κάνω λάθος. Το ίδιο συμβαίνει και με τα παιχνίδια. Άλλες φορές επιλέγω σύμφωνα με κάποιο θέμα που θα ήθελα να συζητήσουμε: τα συναισθήματα, τη διαφορετικότητα, την αγάπη. Οι τέχνες, όμως, είναι πάντα ένα θέμα που αγαπώ και θα ήθελα να υπάρχουν στη ζωή της. Πάντα απολαμβάνω την ανάγνωση βιβλίων που αναφέρονται στη ζωγραφική ή στη μουσική. Μαζί με εμένα τα απολαμβάνει και η Μαργαρίτα.

Ο ρυθμός του βιβλίου

Από τη λίστα με τους αγαπημένους Έλληνες συγγραφείς παιδικών βιβλίων των φανατικών αγοραστών παιδικών βιβλίων γνώρισα πολλούς συγγραφείς και ανακάλυψα πολλούς τίτλους που θα ήθελα να έχω στην παιδική βιβλιοθήκη της κόρης μου. Στις επόμενες αναρτήσεις θα παρουσιάσω κάποιους από αυτούς. 

Έλα να ακούσουμε ένα παραμύθι

Ο κόσμος του παιδικού βιβλίου δεν θα σταματήσει να με εκπλήσσει. Μπορώ να ξεκινάω έτσι κάθε ανάρτηση που θα γράφω από εδώ και πέρα, καθώς θα γράφω συνεχώς για το νέο μου χόμπι που είναι η ανάγνωση παιδικών βιβλίων στην κόρη μου. Ίσως η μόνη δραστηριότητα που απολαμβάνουμε τόσο και οι δύο ιδιαίτερα εν μέσω πανδημίας και σε συνεχόμενη καραντίνα με κλειστούς παιδικούς σταθμούς και απαγόρευση κυκλοφορίας (τι ζούμε).

Μουσικά παραμύθια

Πριν από κάποια χρόνια, θυμάμαι, αναζητούσα επίμονα στα ράφια της Πολιτείας ένα μουσικό παραμύθι για να το δωρίσω στην κόρη ενός φιλικού ζευγαριού. Ήθελα να συνοδεύεται από cd καθώς επιθυμούσα να έχει μελοποιηθεί ώστε να ακούγεται ευχάριστα από το παιδί χωρίς απαραίτητα να απαιτείται η παρουσία του γονιού. Ανάμεσα στις ελάχιστες επιλογές μου ήταν και ετούτη η έκδοση κι είχα συνειδητοποιήσει ότι αυτό που ζητούσα τελικά δεν ήταν και κάτι τόσο συνηθισμένο.

Της Αρλέτας (1945-2017)

Η δυσάρεστη είδηση της 8 Αυγούστου για το θάνατο της Αρλέτας μου έφερε και μία πληροφορία που δεν γνώριζα. Έμαθα για το ένα και μοναδικό βιβλίο που εξέδωσε αυτή η τραγουδίστρια με την αέρινη φωνή που συντρόφευε τα μουσικά ακούσματα της εφηβείας μας αλλά και της μετέπειτα ζωής μας. Αυτό το ένα βιβλίο της ήθελα να το έχω στη βιβλιοθήκη μου, σαν φόρο τιμής. Να το ανοίγω όταν θέλω να ακούω τη φωνή της. Κι είναι μια πολύ όμορφη έκδοση από τις εκδόσεις Καστανιώτη που την έχει επιμεληθεί εξολοκλήρου η αγαπημένη τραγουδίστρια. Ήταν μια σκέτη έκπληξη το βιβλίο της. Χορταστική ποιητική συλλογή 129 σελίδων. Έργο τέχνης καθώς εκτός από τα τόσο δικά της ποιήματα περιλαμβάνει και δικά της σκίτσα. Εξάλλου η Αρλέτα είχε αποφοιτήσει από την Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών στην οποία σπούδασε φαίνεται όλες τις τέχνες. Νιώθω σαν να ομόρφυνε λίγο περισσότερο η βιβλιοθήκη μου. Σπανίζουν βιβλία με τόσα χρώματα και με τόση τέχνη μαζεμένη μέσα στις σελίδες τους. Έχει ακόμη και ήχο, φρόντισε να αφήσει μέσα εκεί μερικά από τα τραγούδια της. Για τον αναγνώστη που έφτασε ως εκεί εξαιτίας της αγάπης του για τη μουσική της. Μα θα είναι πάντα στο μυαλό μας τα τραγούδια της. Και η παρουσία της. Τώρα και τα σκίτσα της μα και οι στίχοι της. 

Μου διώξανε τα παραμύθια μου.

Ήτανε λέει αναρχικά.

Ήτανε λέει αντικοινωνικά.

Ήτανε λέει ουτοπικά.

Μου διώξανε τα παραμύθια μου.

Κι αντί γι' αυτά μου δώσανε

ένα πουγγί με γνώση

και με λίρες, να το χειριστώ,

να γίνω μέλος χρήσιμο κι εγώ.

Άνοιξα το πουγγί. Και ευθύς 

πετάχτηκε ένας ανέραστος

ένας αλαζών, ένας γλοιώδης

ένας απατεών,

ένας πορνοβοσκός,

ένας φονιάς ψυχών.

Και άρχισαν τα μαθήματα.

Στα πόσα να πυροβολώ,

στα πόσα να υποχωρώ,

πόσα να κλέβω, πόσο να πουλώ.

Έγινα λίγο λίγο χρήσιμη κι εγώ.

Μα κάπου ακόμα μέσα μου από

το βύθισμά μου, μέσα από

τη χρησιμότητά μου, μέσα από 

τη ζάλη μου, με κοροϊδεύουνε

τα προδομένα παραμύθια μου.

Γεμάτα σκόνη κάπου

ξεχασμένα, ζούνε αληθινά -

χωρίς εμένα.

Αρλέτα (1997). Από πού πάνε για την άνοιξη;, Αθήνα: Καστανιώτης.

Οι αυλοί του βασιλιά που χάλασαν στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών

Ας μιλήσουμε λίγο για μουσική. Πραγματική μουσική. Όμορφα όργανα, ξύλινα, μεταλλικά, μεγάλα, μικρά, όργανα ορχήστρας. Εγώ από μουσική δεν ξέρω πολλά, κατάγομαι από οικογένεια που δεν ήταν φιλόμουση, αλλά επέλεξα να σπουδάσω στην Κέρκυρα, στο νησί που αγαπά τη μουσική, και να μπλέξω με τους μουσικούς φοιτητές του. Έμπλεξα πολύ. Σιγά σιγά, ακούγοντας ακούγοντας, κάτι μαθαίνεις. Εξάλλου ανέκαθεν εκτιμούσα ιδιαίτερα και τις εννέα μούσες. Στην Κέρκυρα έμαθα να ακούω συναυλίες, καθώς όλοι οι φοιτητές του μουσικού τμήματος υποχρεωτικά θα κάνουν κάποια στιγμή μία συναυλία. Καμία μουσική δεν συγκρίνεται με αυτή τη μουσική που ακούς με όλες τις αισθήσεις σε μια ζωντανή συναυλία. Το κατάλαβα από την πρώτη στιγμή.  Κι από τότε δεν σταμάτησα ποτέ να επιδιώκω να ακούω αληθινή μουσική. Ειδικά όταν βρίσκομαι στην μεγάλη πόλη μου, στην Αθήνα που συγκεντρώνει όλα τα καλά (κι όλα τα κακά βέβαια). Αφού ζούμε στην Ελλάδα, μιλώντας για μουσική (ή για ό,τι άλλο), αναπόφευκτα μιλάς και για την ελληνική πραγματικότητα που δεν ξεχνά να σε ντροπιάζει, δυστυχώς.

Απόγευμα Παρασκευής, φτάνω στην πρωτεύουσα και κατευθύνομαι με το μετρό στο Μέγαρο Μουσικής που βρίσκεται στον πιο ευρωπαϊκό δρόμο των Αθηνών, στη Βασιλίσσης Σοφίας. Ένα αρκετά εντυπωσιακό κτίριο που δημιουργήθηκε στις αρχές τις τελευταίας δεκαετίας του 20ού αιώνα για να στεγάζει τους ήχους όλου του κόσμου. Τη μέρα εκείνη στη μεγάλη αίθουσα, χωρητικότητας 1.900 και πλέον ατόμων, μπορούσες να ακούσεις τους αυλούς του βασιλιά κι όταν μιλάμε για τους αυλούς του βασιλιά μιλάμε για το εντυπωσιακό εκκλησιαστικό όργανο, μαζί με την Κρατική Ορχήστρα των Αθηνών που πραγματοποιούταν σε συνεργασία με τη Γαλλική Πρεσβεία της Αθήνας και το Γαλλικό Ινστιτούτο Ελλάδος. Διηύθυνε ο μαέστρος Μιχάλης Οικονόμου, ενώ στο όργανο ήταν ο Γάλλος προσκεκλημένος Thierry Escaich. Η αίθουσα γέμισε (κυριολεκτικά) και η συναυλία ξεκίνησε.

Το πρώτο μέρος περιλάμβανε τη Φαντασία και φούγκα σε σι ελάσσονα, BWV 544 (μεταγραφή για ορχήστρα: Δημήτρης Μητρόπουλος) του Johann Sebastian Bach, το Κοντσέρτο για εκκλησιαστικό όργανο, τύμπανο και έχγορδα, σε σολ ελάσσονα του Francis Poulenc και στο δεύτερο μέρος θα ακούγαμε τη Συμφωνία αρ.3 σε ντο ελάσσονα, έργο 78, του «εκκλησιαστικού οργάνου» του  Camille Saint-Saëns. Το πρώτο μέρος κίνησε καλά με την Κρατική Ορχήστρα Αθηνών να μας δείχνει τις αδυναμίες της, την καλοσχεδιασμένη αίθουσα του Μεγάρου την καλή ακουστική της και το εκκλησιαστικό όργανο τους ιδιαίτερους ήχους του.

Μετά το διάλειμμα κι ενώ όλοι είχαμε επιστρέψει στις θέσεις μας, το εντυπωσιακό εκκλησιαστικό όργανο του μεγάρου με τους 6.080 αυλούς του αποφάσισε να χαλάσει αφήνοντας τον Γάλλο προσκεκλημένο χωρίς όργανο.  Μας ζητήσαν συγγνώμη για την καθυστέρηση και μας ενημέρωσαν ότι προσπαθούν να το διορθώσουν. Όμως, αμέσως μπήκε ο μαέστρος Οικονόμου που ξεκίνησε να διευθύνει ανενόχλητος την ορχήστρα ενώ από πίσω ο Τ. Escaich πάσχιζε να φτιάξει το εντυπωσιακό αλλά χαλασμένο όργανο. Άκαρπες οι προσπάθειες του που μύριζαν αγωνία την ώρα που η ορχήστρα συνέχιζε αυτό που είχε μελετήσει και προβάρει. Ντροπιασμένος και με μεγάλη αμηχανία, κατέβηκε από το θρόνο του, γιατί αυτός ήταν ο βασιλιάς των αυλών, αποφασισμένος όχι να φύγει (όπως θα έπρεπε να κάνει εδώ που τα λέμε) αλλά να κατευθυνθεί προς στο πιάνο να ακουστεί ένα κάτι εκεί που θα έπρεπε οι ήχοι του εκκλησιαστικού οργάνου να ηχήσουν σε όλη την αίθουσα. Βέβαια, το πιάνο ήταν κατειλημμένο από δύο πιανίστες καθώς ήταν κι αυτό μέρος της ορχήστρας. Όμως σηκώθηκαν, άνοιξαν την ουρά, για να παίξει ο οργανίστας, να υπάρξει στο κενό της ορχήστρας ένας ήχος, μια απάντηση. Όσο έπαιζε, αυτοί περίμεναν παράμερα κι όταν τελείωσε ξανακάθισαν κι αυτό συνεχίστηκε μέχρι το "εντυπωσιακό" φινάλε που ο οργανίστας προσπαθούσε να κάνει το πιάνο να ακουστεί δίπλα σε μια ορχήστρα που την διηύθυναν σαν να μην έχει γίνει τίποτα. Ντροπιασμένος ο Γάλλος σπουδαίος μουσικός δεν υποκλίθηκε ποτέ λες κι ήταν δική του ευθύνη που ήρθε να δώσει μουσική σε μια ασυντήρητη, εγκαταλελειμμένη χώρα της βιτρίνας.
 

Η συμφωνία που όλοι εμείς δεν ακούσαμε, αλλά δεν έγινε και τίποτα, δεν πέθανε και κανείς, το όργανο του Μεγάρου χάλασε, όπως αφοπλιστικά μας είπε ο μαέστρος με το πέρας της συναυλίας:

Για την Γεωργία Σάνδη

Γεωργία Σάνδη (1804-1876), ένας ιδιαίτερος, μορφωμένος, ανοιχτόμυαλος, φιλελεύθερος άνθρωπος που έζησε σε μια εποχή που δεν ήταν κατάλληλη για εκείνη. Όμως δεν ανέχθηκε την οπισθοδρομική κοινωνία στην οποία ζούσε, αντέδρασε, προσπάθησε να την αλλάξει. Το μεγαλύτερο λάθος της: ήταν γυναίκα μορφωμένη, γυναίκα σκεπτόμενη. Καμιά φορά τυχαίνει να ξέρουμε τόσα πολλά για τη ζωή ενός συγγραφέα κι όμως να μην έχουμε διαβάσει τίποτα δικό του. Αυτό να σημαίνει άραγε ότι η προσωπικότητα ενός λογοτέχνη υπερίσχυσε του έργου του; Το μόνο σίγουρο είναι ότι η προσωπικότητά της και η ιδιοσυγκρασία της είναι αυτά που έμειναν στην ιστορία, ο τρόπος που ντυνόταν, που φερόταν, ο χωρισμός από τον πρώτο άντρα της και οι μετέπειτα συχνές εναλλαγές ερωτικών συντρόφων. Η ιδιαίτερη σχέση της με τον Σοπέν που έχει αναφερθεί σε προηγούμενη ανάρτηση, έχει απασχολήσει και τον κινηματογράφο μέσω της ταινίας Impromptu. Έζησε ως καλλιτέχνης και συναναστράφηκε με τους πιο γνωστούς καλλιτέχνες της εποχής της, οι οποία την σέβονταν και αναγνώριζαν την αξίας της.

Επιτέλους έφτασε η στιγμή να διαβάσω μερικές λέξεις της.
Τυχαία συναντήθηκα με μία προσφορά του τίτλου "Ημερολόγιο της καρδιάς", από την οποία δεν μπορούσα να μην επωφεληθώ. Όπως φανερώνει και ο τίτλος του βιβλίου, περιέχει αποσπάσματα από τα ημερολόγια της, καθώς και επιστολές που αντάλλασσε με τον Γκυστάβ Φλωμπέρ αποδεικνύοντας την φιλία και τον αλληλοσεβασμό που έτρεφαν. Την έκδοση του ημερολογίου προλογίζει η εγγονή της Ορόρ Σάνδη που προφανώς είχε και την ευθύνη της έκδοσης των προσωπικών σκέψεων της γιαγιάς της. Πρόκειται για διάσπαρτες σημειώσεις που κρατούσε η Σάνδη, οι οποίες εκτείνονται μεταξύ των ετών 1833-1840 αλλά και τα έτη 1852 και 1868. Είναι η εποχή που είναι 30 ετών, έχει αποκτήσει φήμη, έχει φέρει στον κόσμο δύο παιδιά και ο αποτυχημένος γάμος της λήγει οριστικά μέσω διαζυγίου. Είναι πια ελεύθερη να ζήσει και να ερωτεύεται. Για έρωτα και αγάπη μιλούν οι περισσότερες προσωπικές της σημειώσεις. Αρχικώς, ερωτεύεται τον 24χρονο Μισέ και φεύγουν για τη Βενετία, εκεί αρρωσταίνει και ερωτεύεται τον γιατρό της, αλλά μετά επανασυνδέεται με τον πρώην της, ο οποίος όμως είναι ψυχρός απέναντί της κι εκείνη μετανιώνει και το μόνο που την κρατά για να μην αυτοκτονήσει είναι τα παιδιά της... Οι τόσες εναλλαγές ερωτικών συντρόφων και ο τόσος έρωτας με κάνουν να πλήττω αφόρητα αλλά δεν μπορώ παρά να παραδεχτώ τη συγγραφική της δεξιοτεχνία, τον λυρισμό και την απαράμιλλη χάρη. Εξάλλου πρόκειται για προσωπικές σκέψεις που ενδεχομένως να μην ήθελε να εκδοθούν.

Αν δεν δώσουμε σημασία στους έρωτές της (εξάλλου και το ότι είναι ελεύθερη να ερωτεύεται ήταν, για την εποχή εκείνη, ένας τρόπος ανεξαρτησίας και αντίδρασης σε μια καταπιεστική κοινωνία που η γυναίκα προορίζεται να είναι η μητέρα των παιδιών της και η σύζυγος του πατέρα των παιδιών της) παρακολουθούμε μέσω των σκέψεων της ένα κομμάτι της καθημερινότητάς της και του ιδιαίτερου κύκλου της. Αγαπά τη μουσική και μιλά συχνά για αυτήν, εξάλλου συνδέεται με στενή φιλία (και όχι μόνο) με τον Λιστ που αργότερα της γνωρίζει τον Σοπέν. Ακούει τον καλό της φίλο να παίζει πιάνο και μέσω των σκέψεων της φανταζόμαστε ότι στο δίπλα δωμάτιο βρίσκεται ο Λιστ και δημιουργεί μουσική.

Και φυσικά βρίσκονται αναφορές για τη θέση της γυναίκας:

"Είναι κάτι καθαγιασμένο, ένας νόμος της φύσης, όχι η αγάπη της αδυναμίας για τη δύναμη αλλά η αγάπη της δύναμης για την αδυναμία. Γι' αυτό, το ανθρώπινο θηλυκό αγαπάει τα μικρά του, γι' αυτό θα έπρεπε κι ο άντρας να αγαπάει τη γυναίκα. Σκέφτηκε όμως να καθαγιάσει με νόμους δουλείας την αναπόφευκτη εξάρτησή της κι έτσι, αντίο γλυκύτητα κι ελευθερία του έρωτα. Ποια γυναίκα θα αποζητούσε την πνευματική ζωή, αν της πρόσφεραν τη ζωή της καρδιάς; Είναι τόσο γλυκό να σ' αγαπούν! Ωστόσο, τις κακομεταχειρίζονται, τις χαρακτηρίζουν ηλίθιες ή τις εγκαταλείπουν, περιφρονούν την αμάθειά τους, ειρωνεύονται τη γνώση τους. Στον έρωτα τους συμπεριφέρονται όπως σε πόρνες, στη συζυγική φιλία όπως σε υπηρέτριες. Δεν τις αγαπούν, τις χρησιμοποιούν, και τις εκμεταλλεύονται κι ελπίζουν να τις υποτάξουν με το νόμο της αφοσίωσης".  

Αυτή ήταν η Γεωργία Σάνδη, μια γυναίκα που μιλούσε για την αγάπη και τον ερώτα, ενώ φορούσε παντελόνια και εισέβαλε σε χώρους που ανήκαν κατηγορηματικά σε άντρες, ενώ παράλληλα πρόδιδε τον έρωτα πριν προλάβει να την προδώσει εκείνος πρώτος.

Όμορφη συνάντηση ελπίζω να ξανασυμβεί στο μέλλον. Πάντα με μαγεύουν οι συγγραφείς του 19ου αιώνα, ίσως γιατί αυτή η εποχή είναι μακριά αλλά παράλληλα πολύ κοντά μας.

Αυτές οι "Μέρες" του Σεφέρη

Συνεχίζω να περνώ τις μέρες μου διαβάζοντας Σεφέρη. Πόσες αναγνώσεις χωρούν στα ημερολόγιά του, πόσες μελέτες, πόσα άλλα κείμενα μπορούν να γεννήσουν και προπάντων πόσες σκέψεις. Μια ολόκληρη εποχή, μια ολόκληρη ζωή μέσα από τη ματιά του σπουδαίου ποιητή που λόγω επαγγέλματος ταξίδευε πολύ, αγαπούσε τη μουσική και κόπιαζε φτιάχνοντας  στίχους. Ο δεύτερος τόμος (24 Αυγούστου 1931 - 12 Φεβρουαρίου 1934) γεμάτος μουσικές πληροφορίες από κονσέρτα που παρακολούθησε, συνθέτες που είδε να διευθύνουν τα έργα τους, η μουσική που ενέπνευσε την ποίησή του. Στον τρίτο τόμο (16 Απριλίου 1934 - 14 Δεκεμβρίου 1940) βρίσκει κανείς πληροφορίες για τους τυπογράφους της περιόδου, κυρίως το τυπογραφείο του Ταρουσόπουλου, και τις προσπάθειες του να συνεργαστεί μαζί τους. Στον πέμπτο τόμο (1 Γενάρη 1945 - 19 Απρίλη 1951) βρίσκονται όλες οι σκέψεις του από την εποχή που ζούσε σε πόλεις της Τουρκίας, συγκινητική η στιγμή που επέστεψε στα πάτρια εδάφη προσπαθώντας να βρει τις αναμνήσεις του.
 

Αντιγράφω μερικές σκέψεις του για μουσική, ποίηση, εκδόσεις:

Παρασκευή, 23 Φεβρουαρίου (1940)

Στο μικρό δωμάτιο το τσίμπαλο με τις δύο σειρές τα μαύρα πλήκτρα, η μουσική του Μπαχ. Το σιδερένιο φανάρι κρεμασμένο στο βάθος, μπροστά στο γυμνό τοίχος, μου θύμιζε το φανάρι της πρώτης πράξης της Τρικυμίας, που είδα κάποτε στο Λονδίνο. Σε μια γωνία πάνω από τη βιβλιοθήκη, κρεμασμένα, πάνω σε μια ταπετσαρία από λινάτσα, διάφορα ξύλινα πνευστά με ωραία πατίνα. Ο Γκίκας τα κοιτάζει και τ' αγγίζει με δάκτυλα προσεκτικά, θαρρείς μην τα ξυπνήσει. Είναι σχήματα που μπορούν να θρέψουν την τέχνη του. Όταν, κάπως απροσδόκητα, τον ακούω: "Θα ήθελα ν' ακούσω τι ήχο κάνουν." Έχω την εντύπωση ότι κι αυτή η απορία του είναι μια απορία πλαστική. Πως ο ήχος που θα ήθελε ν' ακούσει θα συμπλήρωνε την ιδέα του για μια πλαστική έκφραση αυτών των οργάνων.

Δευτέρα, 29 Απρίλη (1940)

Κοιτάζοντας το πρωί πόσο ανθρώπινο μπορεί να είναι ένα τοπίο, συλλογιζόμουνα την αντίδραση που ένιωθα πάντα ακούγοντας τη λέξη "ποιητής" με την υπερβατική έννοια που της δίνουν τόσο συχνά, σα να ήταν ο ποιητής κανένας ιππόγρυπας. Αντίδραση που μ' έκανε ν' αποφύγω, όσο μπορούσα, να ονομάσω έτσι εγώ ο ίδιος τον εαυτό μου, ή να ονομάσω "ποιήματα" την εργασία μου. Ποιητής, για τους περισσότερους σημαίνει άνθρωπο στο περιθώριο της ζωής, στα σύννεφα, όπως λένε, και που έχει στη διάθεσή του έναν ακατάσχετο καταρράκτη λέξεων. Πόσο δύσκολα, κάποτε, μιλά ο ποιητής, δεν το καταλαβαίνουν. Βλέπουνε μόνο ένα φουσκωμένο εγώ και δεν υποψιάζονται πόσο άρνηση του εγώ, απεναντίας, χρειάζεται για να φτάσει κανείς στην παραδοχή που σου επιτρέπει να φτιάξεις ένα ποίημα.

Σάββατο, 2 Νοέμβρη (1946)

Δεν αποσπάται κανείς εύκολα από ένα ποίημα που έχει τελειώσει, δεν κόβονται εύκολα οι κλωστές. Όλη τη μέρα σήμερα πασπατεύω ακόμη την Κίχλη, γυαλίσματα, διορθώματα, συμπληρώματα μικρών τόνων. Αισθάνομαι ακόμη μωλωπισμένος από το ποίημα. Τράβηξε κάμποση πείρα ζωής των τελευταίων χρόνων και ιδέες στίχων που σημείωνα σκόρπια από τον περασμένο Γενάρη.

Κυριακή, 2 Φεβρουαρίου (1947)

Χτες και σήμερα δοκίμια της Κίχλης. Έχασα πολύ καιρό από το τέλος του Δεκέμβρη. Ο Ταρουσόπουλος, ο τυπογράφος (όχι ο Πέτρος, ο άλλος), που τον παρακαλούσα να κινήσει τη δουλειά για να τελειώνουμε: "Τι τσίχλες και κοτσύφια μου λέτε, έχω τώρα τα Πρακτικά της Ακαδημίας!"

Η πολιτιστική βιομηχανία της Αθήνας

Καμιά φορά η λογοτεχνία με κουράζει και θέλω να πιάσω στα χέρια μου ένα βιβλίο χωρίς μύθους μα με περισσότερο επιστήμη. Θεωρώ αδικία που ανάμεσα στις τόσες εκδόσεις που εκδίδονται μηνιαίως εκείνα που παρουσιάζονται περισσότερο είναι τα λογοτεχνικά βιβλία.
Για να βρει κανείς βιβλία των αντικειμένων που τον ενδιαφέρουν πρέπει να αφιερώσει αρκετό χρόνο αναζητώντας και ερευνώντας βιβλιογραφίες.
Έτσι, βιβλία που με ενδιαφέρουν καταλήγω να τα ανακαλύπτω αρκετά χρόνια μετά την έκδοσή τους. Φαντάζεστε πόσο τυχερή νιώθω όταν φθάνουν στο email μου τίτλοι που θα ήθελα να είχα διαβάσει.

Κάπως έτσι έμαθα για το βιβλίο "Οι πολιτιστικές και δημιουργικές βιομηχανίες στην Ελλάδα" του Βασίλη Αυδίκου των εκδόσεων Επίκεντρο.

Το βιβλίο αναφέρεται στους κλάδους πολιτισμού και δημιουργικότητας (ΚΠΔ) που περιλαμβάνουν τις βιομηχανίες των εκδόσεων και εκτυπώσεων, την αρχιτεκτονική και το ειδικευμένο σχέδιο (design), την τηλεόραση και το ραδιόφωνο, την παραγωγή μουσικής και κινηματογραφικών ταινιών, τις αναπαραστατικές και εικαστικές τέχνες, την παραγωγή διαφημίσεων, τα μουσεία και τις βιβλιοθήκες, τη φωτογραφία και την παραγωγή λογισμικού.
Για όλους αυτούς τους πολύ ενδιαφέροντες κλάδους (άλλους περισσότερο άλλους λιγότερο), ο συγγραφέας του βιβλίου παραθέτει μια σειρά από στατιστικά στοιχεία υπενθυμίζοντας πως στην χώρα μας τα στοιχεία για την πολιτιστική βιομηχανία είναι σχεδόν ανύπαρκτα κι ας ανθεί, όπως φαίνεται από τα νούμερα, η πολιτιστική δημιουργία. Όσο αναφορά τα νούμερα στο χώρο του βιβλίου και των εκδόσεων είναι φανερές οι δράσεις του ΕΚΕΒΙ που οι έρευνες του ήταν μια αρχή, καθώς τα περισσότερα αναφερόμενα στοιχεία σταματούν λίγο πριν το κλείσιμό του.
Ο συγγραφέας στηριζόμενος σε ευρωπαϊκά στοιχεία παρουσιάζει την εικόνα στη χώρα μας αναφορικά με τον κύκλο εργασιών των ΚΠΔ, τον αριθμό των επιχειρήσεων, το φύλο, την ηλικία και τα προσόντα του ανθρωπίνου δυναμικού τους.
Το πέμπτο και πιο ενδιαφέρον κεφάλαιο παρουσιάζει την Αθήνα και τις γειτονιές της μέσα από την πολιτιστική της παραγωγή. Τα θέατρα της Κυψέλης και της Πατησίων, τα Εξάρχεια και η Νεάπολη (πάντα) του βιβλίου, ο Κεραμεικός και το Γκάζι των νέων πολιτιστικών χώρων, το Μεταξουργείο που λόγω της τέχνης και των διάφορων πολιτιστικών δράσεων είχε πάρει τα πάνω του λίγο πριν την κρίση. Με μια πολύ συνοπτική ματιά παρουσιάζεται η ιστορία των περιοχών αυτών, την ιστορία που δημιούργησαν οι κάτοικοί τους και οι βιομηχανίες/ βιοτεχνίες που εγκαταστάθηκαν εκεί.
Οι αριθμοί των πολιτιστικών χώρων που παραθέτονται είναι εντυπωσιακοί. Η Αθήνα έχει 168 θέατρα ενώ το Βερολίνο 56, 801 βιβλιοπωλεία ενώ το Λονδίνο 802, 162 μουσεία ενώ το Παρίσι 137. Σίγουρα δεν είναι η ποσότητα που μετράει αλλά οι αριθμοί κάτι φανερώνουν.
Το βιβλίο, αν και σε ορισμένες περιπτώσεις ένιωσα ότι περιλαμβάνει απλή παράθεση αριθμών και στατιστικών στοιχείων, συγκεντρώνει ενδιαφέρον πληροφορίες για την πολιτιστική δράση της χώρας και είναι η αρχή ενός διαλόγου που καλό είναι να είναι αέναος γιατί η πολιτιστική βιομηχανία της χώρας μπορεί να γίνει η βαριά βιομηχανία και να συνδυαστεί με τον τουρισμό.
Τέλος, η αναφορά του συγγραφέα για την έμφαση που δίνεται στην πολιτιστική κληρονομιά "η οποία λειτουργεί εις βάρος της σύγχρονης πολιτιστικής παραγωγής που δίνει τόνο του πολιτικού γίγνεσθαι σε μια πόλη και αποτελεί ένα από τα βαρόμετρα της ποιότητας ζωής σε αυτή" πρέπει να ειπωθεί πολλές φορές μέχρι να το καταλάβουν όλοι.

Η γραφομηχανή

Μια γραφομηχανή ανάμεσα σε μουσικά όργανα, μπροστά από μια όρχηστρα, φαντάζει λίγο παράτερη. 

Έχουμε συνηθίσει να τη φανταζόμαστε πάνω σε ένα γραφείο σε ένα ήσυχο δωμάτιο, εργαλείο του συγγραφέα που προσπαθεί να αποτυπώσει σε λέξεις τις εικόνες που έχει στη φαντασία του, ή σε πολύβουα γραφεία γραμματέων που εργάζονται γράφοντας κείμενα για λογιαριασμό άλλων. Εικόνες από μια άλλη εποχή. 

Σίγουρα πάντως κανείς δεν μπορεί να τη φανταστεί σε ένα συναυλιακό χώρο ανάμεσα σε καλοντυμένους μουσικούς που κρατούν γυαλισμένα μουσικά όργανα. 

Εκτός από τον αμερικανό συνθέτη Leroy Anderson (1908-1975) που ο ήχος της - δικαιολογημένα - τον ανέπνευσε να την εντάξει και σχεδόν να ηγηθεί ένα κοντσέρτο.

Απολαυστικό και με παιχνιδιάρικη, σχεδόν θεατρική, διάθεση.

Η φωτογραφία είναι από τη συναυλία στο Κάστρο της Καλαμάτας από τη Συμφωνική Ορχήστρα Νέων του Δημοτικού Ωδείου Καλαμάτας. 

Το άνοιγμα της Λυρικής

Η Εθνική Λυρική Σκηνή τα τελευταία χρόνια προσπαθεί πετυχημένα να διευρύνει το κοινό της με έξυπνες κινήσεις. Έτσι είχαμε ευκαιρία να απολαύσουμε ζωντανά ακούσματα στους δρόμους της Αθήνας, όπως στο αφιέρωμα για τη ζωή της Μαρίας Κάλλας ή στην πρόβα με φόντο το λιμάνι του Πειραιά.
Σαν οι μουσικοί της Λυρικής να δημιουργούν μουσική για όλους.
Στο πλαίσιο αυτού του ανοίγματος, φέτος για δεύτερη χρονιά, δίνεται η ευκαιρία σε 1.500 ανέργους να παρακολουθήσουν την αυριανή γενική δοκιμή της πρώτης παράστασής της στο Ηρώδειο.
Φέτος η έναρξη της Λυρικής στο Φεστιβάλ Αθηνών γίνεται με την όπερα "Ντον Τζιοβάνι" του Μότσαρτ.
Η σκηνοθεσία είναι του εξαιρετικού Γιάννη Χουβαρδά που είχα την ευκαιρία να γνωρίσω σκηνοθετικά μέσω της παράστασης του Εθνικού Θεάτρου "Το πένθος ταιριάζει στην Ηλέκτρα".
Πρώτη φορά ο Χουβαρδάς συνεργάζεται με τη Λυρική και πρώτη φορά σκηνοθετεί όπερα στην Ελλάδα και σύμφωνα με τα όσα έχει αναφέρει αναμένεται η σκηνοθεσία του να είναι για άλλη μια φορά πρωτοποριακή.

Σε συνδυασμό με τον πανέμορφο χώρο του Ωδείου Ηρώδου του Αττικού και με τους εξαιρετικούς μουσικούς της Λυρικής η επιθυμία μου να παρακολουθήσω αυτήν την όπερα έχει πολλαπλασιαστεί.
Η διανομή των δωρεάν εισιτηρίων έγινε τις προηγούμενες ημέρες αλλά καθώς ο αριθμός των εισιτηρίων που θα διατεθούν είναι αρκετά μεγάλος, ενδέχεται εισιτήρια να βρεθούν και τελευταία στιγμή.
Και μη ξεχνάμε ότι η Εθνική Λυρική Σκηνή αναμένει να αποκτήσει τη μόνιμή της στέγη που θα είναι δίπλα από αυτή της Εθνικής Βιβλιοθήκης.

Εθνική Λυρική Σκηνή – Γιάννης Χουβαρδάς
Ντον Τζοβάννι του Βόλφγκανγκ Αμαντέους Μότσαρτ
11 & 13-15 Ιουνίου, 21:00
Ωδείο Ηρώδου Αττικού
Τηλ.: 210-3241807 / 324858

Salzburg...

...ή τι δεν έκανα στο Σάλτσμπουργκ.

To Σάλτσμπουργκ βρίσκεται στη βορειοδυτική πλευρά της Αυστρίας πολύ κοντά στη Γερμανία και στο Μόναχο. Είναι η τέταρτη μεγαλύτερη πόλη της χώρας και είναι ιδιαίτερα γνωστή ως η γενέτειρα πόλη του Μότσαρτ. Το σπίτι στο οποίο γεννήθηκε και μεγάλωσε ο Μότσαρτ αλλά και το σπίτι που έζησε μετέπειτα είναι επισκέψιμα και εκτίθενται σε αυτά πρώτες εκδόσεις παρτιτούρων, χειρόγραφα, φωτογραφίες, μουσικά όργανά και πολλά προσωπικά αντικείμενα του Μότσαρτ.
Η μορφή λοιπόν του σημαντικότερου συνθέτη βρίσκεται παντού στην πόλη, στα άπειρα τουριστικά μαγαζιά και κυρίως κατά έναν περίεργο λόγο στις τοπικές σοκολάτες.
Προφανώς είναι το μέρος που οι συνθέσεις του Μότσαρτ ακούγονται περισσότερο από όλες τις υπόλοιπες πόλεις του κόσμου είτε για λόγους τουριστικούς είτε για λόγους ακαδημαϊκούς, καθώς το πανεπιστήμιο της πόλης, το Mozarteum, ιδρύθηκε στην 50ή επέτειο θανάτου του Μότσαρτ. To Mozarteum συγκεντρώνει φοιτητές από όλο τον κόσμο λόγω της ποιότητας των σπουδών που παρέχει και βέβαια λόγω των υποδομών. Κι όπως συμβαίνει σε κάθε καλό πανεπιστήμιο διαθέτει μια σύγχρονη βιβλιοθήκη για την ακαδημαϊκή κοινότητα.

Έτσι λοιπόν η φήμη του Μότσαρτ έχει υπερκαλύψει την φήμη άλλων διάσημων ανθρώπων που έζησαν, γεννήθηκαν ή έμειναν στην όμορφη αυτή πόλη.
Περπατώντας στους δρόμους και στις γέφυρες του Σάλτσμπουργκ ποτέ δεν έμαθα ότι ο Στέφαν Τσβάιχ έζησε εκεί 15 χρόνια από τη ζωή του, από το 1919 έως το διωγμό του από τους ναζί, ζώντας σε μια βίλα στο Kapuzinerberg, μάλλον γιατί σε αυτόν το λόφο αμέλησα να περπατήσω.

Το σπίτι αυτό δεν είναι όμως επισκέψιμο και σχεδόν τίποτα δεν μαρτυρά ότι έζησε εκεί ο συγγραφέας της Σκακιστικής νουβέλας εκτός από αυτό το άγαλμα που βρίσκεται μερικά στενά πιο πέρα.

Προς τιμήν του μεγάλου συγγραφέα δημιουργήθηκε το 2008 το "Stefan Zweig Centre Salzburg" που στεγάζεται σε ένα σπίτι του 17ου αιώνα, σε μια αίθουσα του οποίου βρίσκεται ένα αφιέρωμα για τη ζωή και το έργο του συγγραφέα. Ένα μικρό μουσείο που δεν υπήρχε σε κάποιον τουριστικό κατάλογο από αυτούς που ξεφύλλισα και έμαθα την ύπαρξή του μόνο όταν επέστρεψα στην Ελλάδα και αναζήτησα πληροφορίες μέσω ίντερνετ και έτσι δυστυχώς ποτέ δεν επισκέφθηκα.

Ο ερωτευμένος Σοπέν

Άλλο θέμα είχα στο μυαλό αλλά με τόσες καρδούλες γύρω μπήκα στον πειρασμό της ημέρας και ενδίδω αναφέροντας μια ιστορία έρωτα που μόλις εχτές έμαθα.

Κι όταν μιλάμε για έρωτα μιλάμε για μουσική και βιβλία. Αναπόφευκτα.

Ο Σοπέν έχει βασανίσει και γοητεύσει όλους τους πιανίστες του κόσμου καθώς οι συνθέσεις του αποτελούν τα σημαντικότερα έργα του πιανιστικού ρεπερτορίου και σίγουρα δεν μπορεί να μην υπάρχει πιανίστας που να μην έχει παίξει κάποιο από τα έργα του. 

Τόσο συνηθισμένος που αν ακούσετε ένα κομμάτι με πιάνο που δεν γνωρίζετε  και βρεθεί εκεί γύρω ένας μουσικόφιλος να σας ρωτήσει "Γνωρίζεις τον συνθέτη;" απαντήστε "Σοπέν", υπάρχουν πολλές πιθανότητες να έχετε απαντήσει σωστά.

Αυτός λοιπόν ο συνθέτης, γεννήθηκε το 1810 στην Πολωνία και το 1831 εγκαταστάθηκε στο κέντρο του πολιτισμού, το Παρίσι, που συναναστράφηκε με τις σπουδαίες προσωπικότητες της εποχής. Εκεί αυτός ο χαμηλών τόνων, ντροπαλός και φιλάσθενος αλλά και ιδιοφυής άνθρωπος γνώρισε το 1837 τον μεγαλύτερο έρωτα της ζωής του, τη Γεωργία Σάνδη. 

Η Αμαντίν-Ωρόρ-Λουσίλ Ντυπέν, όπως ήταν το πραγματικό όνομα της Σάνδη γεννήθηκε το 1804 στο Παρίσι και ήταν φεμινίστρια πριν καν δοθεί ορισμός σε αυτό τον όρο. Αφού παράτησε τον πρώτο της σύζυγο κυκλοφορούσε στο Παρίσι με αντρικά ρούχα, αποκτώντας έτσι πρόσβαση σε μέρη που απαγορεύονταν η είσοδος των γυναικών. Μετά το χωρισμό της έζησε αρκετές ερωτικές περιπέτειες, αλλά η σχέση της με τον Σοπέν είχε ένταση και διάρκεια καθώς συζούσαν επί δέκα χρόνια. Γνωρίστηκε με τον Σοπέν στο σπίτι ενός ακόμη ερωτικού συντρόφου της, του Λιστ. Αρχικώς ο Σοπέν τη χαρακτήρισε ως αντιπαθητική δυσανασχετώντας με τις ασυνήθιστες για την εποχή συνήθειες της, όπως το να φοράει παντελόνια και να καπνίζει δημόσια βαριά τσιγάρα, πίπα και πούρα.

Όμως αυτήν την εκκεντρική γυναίκα και συγγραφέα πετυχημένων μυθιστορημάτων την ερωτεύτηκε σφόδρα όταν την συνάντησε ξανά μερικούς μήνες αργότερα.

Εγκαταστάθηκαν στη Μαγιόρκα και έζησαν εκεί για ένα διάστημα με τα δύο παιδιά της,  όμως η υγεία του Σοπέν με συμπτώματα φυματίωσης χειροτέρευε και η ασυνήθιστη συμπεριφορά της Σάνδη, η αντρική ενδυμασία και η συμβίωση με έναν άντρα χωρίς γάμο, προκαλούσε αντιδράσεις στους περιοίκους με αποτέλεσμα να καταφύγουν σε ένα εγκαταλελειμμένο μοναστήρι σε ένα απομακρυσμένο χωριό. Αν και η υγεία του Σοπέν χειροτέρευε, ήταν μια από τις παραγωγικότερες περιόδους, καθώς συνέθεσε νέα έργα και αναθεώρησε κάποια παλαιότερα. Παράλληλα, η Σάνδη έγραψε το βιβλίο Ένας χειμώνας στη Μαγιόρκα.

Η ανάρρωση του Σοπέν καθυστερούσε πολύ να έρθει καθώς η εύθραυστη υγεία του συνεχώς τον ταλαιπωρούσε. Η Σάνδη όλα αυτά τα χρόνια έμενε αφοσιωμένη στον εραστή της και του συμπαραστεκόταν στα προβλήματά υγείας του. 

Όμως, σταδιακά ο έρωτας άρχισε να υποχωρεί και η Σάνδη θέλησε να χωρίσει και διάλεξε έναν αλλόκοτο τρόπο για να του το πει, όπως αναφέρεται στη Μυστική ζωή των μεγάλων μουσουργών, των εκδόσεων Αιώρα.

Την εποχή εκείνη γράφει το μυθιστόρημα Λουκρητία Φλοριάνι στο οποίο ένας χαρακτήρας που είναι βασισμένος στην ίδια έχει έναν εραστή με τα χαρακτηριστικά του Σοπέν. Η ενάρετη, ευγενική και πανέμορφη ηρωίδα του μυθιστορήματος διώχνει τον παρανοϊκά ζηλιάρη και παρασιτικό εραστή της. 

Οι νύξεις της απέτυχαν και ο Σοπέν απλά επαινεί τη Σάνδη για τη δημιουργικότητα της παρά τις αντιδράσεις των φίλων του.

Το καλοκαίρι του 1847 χωρίζει οριστικά από τον φιλάσθενο Σοπέν, ο οποίος δύο χρόνια αργότερα πεθαίνει νικημένος από την αρρώστια του.

Οι εποχές

Ένα από τα επαγγέλματα που ζηλεύω περισσότερο είναι εκείνο του εκδότη.
Πολλοί οι λόγοι, ο κυριότερος όμως είναι το ρίσκο που καλείται να πάρει για να ικανοποιήσει είτε μια μερίδα του αγοραστικού κοινού είτε ακόμα και τον εαυτό του τον ίδιο.
Άλλες φορές μια κίνησή του γίνεται μια πρόσκαιρη επιτυχία που αποδίδει οικονομικό όφελος άλλες φορές μένει στην ιστορία.
Η επιτυχία μιας ιδέας δεν μένει μόνο στο χώρο του βιβλίου.

Το 1875 ο εκδότης του μουσικού περιοδικού Nouvellist της Αγίας Πετρούπολης αποφάσισε να χαρίσει ένα δώρο στο αναγνωστικό του κοινό. Παρήγγειλε στον P. I. Tchaikovsky να συνθέσει ένα πιανιστικό κομμάτι για κάθε μήνα του χρόνου, το οποίο το περιοδικό θα προσέφερε στους αναγνώστες του. Η συλλογή αυτή από 12 αριστουργηματικές μινιατούρες που περιγράφουν μουσικά τον κάθε μήνα του χρόνου, εκδόθηκε το 1886 με τον τίτλο Οι εποχές.

Το Σάββατο 5/10 στη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών δώδεκα πιανίστες εμφανίστηκαν για να ερμηνεύσουν τον κάθε μήνα του χρόνου.
Ήταν μόνο ένα μέρος από την πρώτη συναυλία της Καμεράτα για τη νέα καλλιτεχνική περίοδο.
Η συναυλία περιλάμβανε έργα που σχετίζονταν με τις εποχές σε ένα μουσικό μαραθώνιο που διήρκησε πέντε ώρες.

Tchaikovsky The Season

Piano Plus Festival

Φέτος για πρώτη φορά, σε συνεργασία του Ιονίου Πανεπιστημίου με το Δήμο Ταύρου, διοργανώθηκε το πρώτο φεστιβάλ πιάνου: "Piano Plus Festival-2009".
Είχα τη χαρά να βρεθώ εκεί στις 15/01 και να ακούσω τη καθορισμένη για εκείνη τη μέρα συναυλία μουσικής δωματίου για βιολί και πιάνο. Είχα πολύ καιρό να ακούσω τη μουσική που αγαπώ, τη χρωματιστή αυτή μελωδία, ζωντανά.
Στη μεγάλη μας πόλη γίνονται πολλά αλλά δυστυχώς λίγα είναι αυτά που ακούγονται. Πετιούνται στιγμές σαν αυτές και νιώθω άσχημα γιατί τις ρούφηξα μόνη μου. Σε ένα κρύο και μεγάλο αμφιθέατρο ενός σχολείου στον Ταύρο εγώ και άλλα είκοσι το πολύ άτομα ακούσαμε Schubert, Paganini, Mozart, Schumann και τον άγνωστό μου Ysaye. Γλυκές μελωδίες πιάνου, ένα όμορφο πιάνο που παραχώρησε ο Nakas, και βιολιού, γνωστοί ήχοι.
Το Φεστιβάλ αυτό συνεχίζει και το πρόγραμμα είναι εδώ. Σίγουρα και οι επόμενες μέρες θα αξίζουν, σίγουρα όμως όχι όπως αυτή.
Ήθελα να σας χαρίσω μερικές νότες αλλά δεν μου επιτρέπει να ανεβάσω το βιντεάκι που τράβηξα. Γι' αυτό ανεβάζω μόνο δύο φωτογραφίες και λίγες λέξεις για αντάλλαγμα.


Είναι εκείνη η στιγμή που ο χρόνος σταμάτησε, ξεχάστηκε ίσως και να 'σβησε. Ούτε ανάσα ούτε φωνή, μόνο χρώματα που γεμίζουν από νότες, γράμματα και σκέψεις. Εκείνες οι νότες που σε παίδεψαν, εκείνες οι λέξεις που ακόμα δεν έμαθα. Προσπαθώ να ταξιδέψω μαζί γιατί ξέρω πως έχεις φύγει. Το πέτυχες και περπάτησες σε ένα ουράνιο τόξο και άγγιξες τα χρώματα εκείνα που λίγοι έχουν δει. Το πέτυχες πήρες και εμένα παρέα και ξέχασα για μια στιγμή πως έξω υπάρχουν ακόμα νεκροί.
Για κάθε τέτοια στιγμή ένα μόνο ευχαριστώ, σίγουρα δεν αρκεί.