Βολτίτσες στα καλά βιβλία

Αναπάντεχα, και μάλλον ανεξήγητα εν μέσω πολέμων, καταστροφών και οικονομικών κρίσεων, κάνω μια αναπήδηση επιστροφής προς τα πίσω, προς τα ατόφια βιβλιοβιβλία.
Στην συλλογή το λοιπόν, ας αποτελέσει αντικείμενο ανάρτησης και η Κόρη του συγγραφέα του Ανρί Τρουαγιά (μετάφραση Μελίνα Καράκωστα, εκδόσεις Μεταίχμιο, 2002, σ. 129, σσειρά: Διακεκριμένες Γραφές). Δεν είναι νεοεμφανιζόμενος τίτλος και μάλλον δεν τα έχει πάει και πολύ καλά με τις πωλήσεις. Με τρόπο που να καταστρέφεται το εξώφυλλο είναι κολλημένη μια λευκή ετικέτα που γράφει: «καλοκαιρινή προσφορά από το ΜΕΤΑΙΧΜΙΟ, ένα + ένα με 1 €». Προσφορά που δεν ισχύει εφόσον πωλείται στο παζάρι βιβλίων της πλατείας Κλαυθμώνος προς 2,50 €. Ειρωνικό γιατί ταιριάζει με το περιεχόμενο του βιβλίου!

Περιβάλλον δράσης και εξέλιξης της πλοκής εκδοτικοί οίκοι, συγγραφείς, παρουσιάσεις βιβλίων, τηλεοπτικές εκπομπές, η Γαλλική Ακαδημία. Πρωταγωνιστεί ένα στην ουσία του ιψενικό τρίγωνο: ένα επιτυχημένος συγγραφέας πατέρας, η πνευματώδης χαριτωμένη χωρισμένη μεσήλικη κόρη, ο προκλητικά ανατρεπτικός τυχοδιωκτικά ανερχόμενος συγγραφέας. Πρόσωπα που κινούνται στο περίγυρο οι άνθρωποι των εκδόσεων, άλλοι συγγραφείς, λόγιοι, δημοσιογράφοι, Ανζέλ και Μανουέλα οι καμαριέρες φορείς ανταλλαγής οικιακών πληροφοριών. Μήλο της έριδος, υποκείμενο διεκδίκησης η κόρη, η Σάντυ αφοσιωμένη αρχικά αποκλειστικά στον πατέρα, ερωτευόμενη με νεότερο αντίζηλο από τον ίδιο επαγγελματικό χώρο αποκολλάται για να μοιράσει τον χρόνο και την ενέργειά της στα δυο. Το μυθιστόρημα παρακολουθεί περισσότερο τις συναισθηματικές μεταπτώσεις του πατέρα, την αγωνία του για επιβίωση στον χώρο, για συνεχή αναγνώριση, τους φόβους του απέναντι στην κριτική μα και την αδιαφορία, τις δεύτερες σκέψεις για τις επιλογές του να συγγράφει συνεχώς και να παρακολουθεί την καθημερινότητα λιγότερο, το αίσθημα χρέους και τιμής απέναντι στον εαυτό του, τους ομότεχνούς τους, τους αναγνώστες, την ανησυχία του να τον εγκαταλείψει η Σάντυ αλλά και την ανησυχία του να μην πληγωθεί εκείνη ανεπανόρθωτα, τον τρόπο που καλείται να ασκήσει την επιρροή του κατά την διάρκεια του ειδυλλίου και μετά την λήξη του.
Διατρέχω τις σελίδες του πέρα δώθε, να εντοπίσω από τις υπογραμμίσεις ένα απόσπασμα, να ακουστεί ενδεικτικά και ο Τρουαγιά. «Όσο [το βιβλίο] υπήρχε μόνο σαν χειρόγραφο, ο Αρμάν Μπουαζιέ δεν είχε να φοβηθεί τίποτα. Από την στιγμή που ένα βιβλίο τυπώνεται, μοιράζεται, πουλιέται, δεν προστατεύει πια το δημιουργό του. Αντίθετα, γίνεται όπλο εναντίον του: ο οποιοσδήποτε μπορεί ν’ αγοράσει αυτό το καταστροφικό εργαλείο με λίγα χρήματα!... Αγόραζαν το δικαίωμα να τον συγχαίρουν αλλά και να τον χτυπάνε». (σ. 31).

Ένα σύγχρονο ρεαλιστικό μυθιστόρημα που κρίνει και καυστικά κατακρίνει τους τρόπους λειτουργίας του κόσμου των γραμμάτων. Κωμικό, ιλαροτραγικό, όπως διαβάζω να το χαρακτηρίζουν δεν θα το έλεγα ακριβώς. Γιατί το ύφος του είναι απλό και δεν προκαλεί γέλια, η γλώσσα τρέχει, οι καταλήξεις είναι προβλέψιμες και οι προσωπικές απογοητεύσεις και διαψεύσεις των ανθρώπων δεν είναι ούτε για γέλια ούτε για κλάματα. Απλά είναι. Και τις παλεύει ο καθένας με διαφορετικές προσεγγίσεις ηθελημένες και μη συνειδητές, η πίκρα, το κλείσιμο, η ξινίλα, ο αυτοσαρκασμός συγκαταλέγονται ανάμεσά τους.
Λογοτεχνικό έργο πλασμένο και τοποθετημένο μέσα στην λογοτεχνική σκηνή, έτσι όπως η τηλεόραση μιλάει συνεχώς για τον εαυτό της και τους ανθρώπους της, πρωί, μεσημέρι και βράδυ πια. Τα μέσα επικοινωνίας, εκείνοι που διατυπώνουν φωναχτά από διάφορα κανάλια, γραπτά, προφορικά, οπτικοακουστικά, ιδέες, σκέψεις, μοντέλα ζωής, όλο και περισσότερο και συχνότερα αναφέρονται κυρίως στον εαυτό τους (γιατί βέβαια αυτόν γνωρίζουν κοντύτερα). Διηγούνται στενά τις δικές τους ιστορίες που όλο και αραιότερα συναντούν τις ιστορίες άλλων. Οι άλλοι που δεν έχουν τα μέσα ή πρόσβαση σε αυτά με οποιονδήποτε τρόπο, μένουν βουβοί, δεν τους ακούμε. Και χωρίς φωνή δεν γνωρίζουμε τι σκέφτονται, τι επιθυμούν, πώς κινούνται με σκοπό να πραγματοποιήσουν τις επιθυμίες τους. Τους βλέπουμε λίγο, τους φανταζόμαστε ή τους παραβλέπουμε, τους ξεχνάμε...
Κυκλοφόρησε το νέο του Βασίλη Αλεξάκη με τίτλο Η πρώτη λέξη!