Πέμπτη 21 Φεβρουαρίου 2019

Εκπαιδεύοντας γονείς


Κυκλοφορούν πολλά βιβλία για όλους τους αγχωμένους μέλλοντες (ή νυν) γονείς που θέλουν να διαβάσουν και να ενημερωθούν για το πως θα γίνουν καλοί γονείς, πως θα εκπαιδεύσουν τα παιδιά τους, πως θα τα διαπαιδαγωγήσουν σωστά. Χιλιάδες συμβουλές από ειδικούς ή από μη ειδικούς. Ένα χάος μέσα στο ήδη χαώδες κεφάλι του φιλαναγνώστη γονιού. Κατέληξα να κάνω αυτό που κάνω συνήθως, να διαβάζω όσο πιο πολύ μπορώ και στο τέλος να κρατώ ό,τι ταιριάζει με τα ένστικτά μου, την ιδιοσυγκρασία μου και τα γούστα μου. Ξεκινάω όμως από κάποια βιβλία που μου έχουν δημιουργήσει την άποψη ότι είναι κλασικά ή πολύ δημοφιλή. Ένα από τα πρώτα βιβλία που διάβασα ήταν το Εκπαιδεύοντας τα παιδιά: όρια στην παιδική παντοδυναμία, γραμμένο το 2008 από τον παιδίατρο και ψυχαναλυτή Αλντό Ναουρί, ο οποίος ζει στο Παρίσι και εργάζεται προσπαθώντας να βοηθήσει τους γονείς στο πιο δύσκολο έργο που μπορεί να αναλάβει ένας άνθρωπος, να διαπαιδαγωγήσει σωστά το παιδί του και να δημιουργήσει έναν υγιή άνθρωπο.

Έχοντας ολοκληρώσει την ανάγνωση και έχοντας αφήσει την αφήγηση να ωριμάσει στη σκέψη, τολμώ να πω ότι είναι ένα από τα καλύτερα αναγνώσματα που έχω διαβάσει εδώ και μήνες. Όχι τόσο γιατί μου έδωσε τις συμβουλές για το πως θα γίνω ένας πετυχημένος γονιός, αυτό μάλλον κανείς δεν θα το καταφέρει, αλλά γιατί απήλαυσα την ανάγνωση και βρήκα μέσα στις λέξεις του πολλές από τις σκέψεις μου. Συμφωνώ ξεκινώντας από τον τίτλο ή μάλλον από τον υπότιτλο "όρια στην παιδική παντοδυναμία". Τι πιο σημαντικό από τα όρια σε έναν κόσμο που προσπαθεί να δημιουργήσει ελεύθερους ανθρώπους ξεχνώντας ότι η ελευθερία η δική μου σταματάει εκεί που αρχίζει η δική σου. Είναι όπως στο σκάκι, εντός ενός πλαισίου με συγκεκριμένο αριθμό τετραγώνων και κινήσεων, μπορεί κάποιος να έχει την ελευθερία να δημιουργήσει συνδυασμούς που εκτείνονται ως το άπειρο για να φτάσει στον πολυπόθητο στόχο, τη νίκη. Μα χωρίς τους κανόνες του παιχνιδιού δεν μπορείς να παίξεις.

Έτσι, λοιπόν, ο Ναουρί βάζει όρια στην παιδική παντοδυναμία, σταματά να θέτει το παιδί, αυτό το γοητευτικότατο πλάσμα, ως επίκεντρο και επανατοποθετεί στο επίκεντρο τους γονείς. Οι γονείς που φοβούνται ότι θα παύσουν να είναι αρεστοί στα παιδιά τους, ότι δεν θα τα γοητεύουν πια κι έτσι τρομοκρατούνται στην ιδέα να αρνηθούν με επιμονή και υπομονή, οι οποίοι καταλήγουν να χάνουν το νόημα της διαπαιδαγώγησης, αφήνοντας σε άλλους αυτόν το ρόλο.

Το βιβλίο χωρίζεται σε δύο μέρη και η αφήγηση εμπλουτίζεται συνεχώς από αληθινές ιστορίες με τις οποίες ήρθε αντιμέτωπος στην καριέρα του. Το πρώτο μέρος είναι πιο θεωρητικό και εισαγάγει τον αναγνώστη στη θεωρία του τι είναι παιδί, τι είναι γονιός, πως διαπαιδαγωγούμε, ενώ το δεύτερο μέρος εστιάζει σε όλα τα προβλήματα που έχει να αντιμετωπίσει ο γονιός, από τις συχνότητες των γευμάτων και τα προβλήματα ύπνου μέχρι τη σεξουαλική αγωγή και την αντιμετώπιση ακραίων καταστάσεων. Δεν αντιστέκεται στο να μην δώσει συμβουλές, μόνο που οι συμβουλές δεν αναφέρουν σε ποια ηλικία παιδιού απευθύνονται κι αυτό θεωρώ ότι είναι το σημαντικότερο ελάττωμα του βιβλίου. Δεδομένου ότι από την εισαγωγή αναφέρεται ότι η διαπαιδαγώγηση γίνεται στα πρώτα χρόνια του μωρού και τα πρώτα τρία χρόνια είναι και τα πιο κρίσιμα, ξεχνά όμως πόση μεγάλη διαφορά υπάρχει ανάμεσα σε ένα βρέφος λίγων μηνών με ένα νήπιο που έχει κλείσει τα δύο πρώτα έτη. Και γι' αυτό είναι δύσκολο να ακολουθήσει κανείς τις συμβουλές που δίνονται.

Όμως η ανάγνωση αυτού του σχεδόν αιρετικού βιβλίου βοηθάει στο να αποκτήσει ο γονιός θάρρος να αντιμετωπίσει αυτή τη νέα πρόκληση στη ζωή του. Και περισσότερο να μην διστάσει να θέτει συνεχώς όρια ακόμη κι αν αυτά δεν είναι αρεστά από το παιδί ή από τους γύρω του. Εξάλλου ο ρόλος του γονιού δεν είναι να γοητεύει είναι να αγαπά.

Υ.Γ. Ο χαριτωμένος ιππόκαμπος που κοσμεί τη φωτογραφία μου είναι φτιαγμένος με αγάπη από την Angel art.

4 σχόλια:

ggk είπε...

Τι σύμπτωση! Χθες μου το δάνεισαν αυτό το βιβλίο και σκοπεύω να το διαβάσω με την πρώτη ευκαιρία.
Όσο αφορά για την ηλικία των παιδιών, πιστεύεις ότι είναι "εκτός θέματος" για παιδιά Δημοτικού;

Υ.Γ. Πολύ ωραίος ο ιππόκαμπος. :)



librarian είπε...

Είναι ωραίο βιβλίο κι ευκολοδιάβαστο, δεν είναι άσχημη ιδέα να το διαβάσεις για να πάρεις μια γενική εικόνα, αλλά σε γενικές γραμμές αναφέρεται περισσότερο σε βρέφη. Βέβαια κάποια παραδείγματα από αληθινές ιστορίες που εμπεριέχει αναφέρονται σε μεγαλύτερα παιδία ακόμη κι έφηβους.

ggk είπε...

Σε ευχαριστώ πολύ. Τα αντιπαθώ λίγο αυτά τα βιβλία γιατί στο τέλος πάντα νομίζω ότι τα έχω κάνει όλα χάλια και ότι η κατάσταση είναι μη αναστρέψιμη! Αλλά όλοι μου λένε ότι αυτό αξίζει να του δώσω μία ευκαρία.

librarian είπε...

Χαχα, ποτέ δεν είναι αργά!