Μετά από τόσες ημέρες συννεφιάς, βροχής και χιονιού μας δόθηκε ένα Σαββατοκύριακο με ήλιο, ήρεμη θάλασσα και καθαρό ορίζοντα. Η Κυριακή ήταν η καταλληλότερη ημέρα για να χαθώ στα ανηφοροκατηφορικά σοκάκια της Κωνσταντινούπολης. Πλησιάζοντας το λιμάνι στο Kabataş με το καραβάκι που συνδέει τα Πριγκηπόνησα με την στεριά έχεις μια πανοραμική θέα των πυνκοκατοικημένων και πυκνοχτισμένων λόφων. Μπροστά σου απλώνεται αυτή η απέραντη πολυπολιτισμική πόλη με εμφανή τα ανατολίτικα στοιχεία αλλά και τις δυτικές επιρροές στην προσπάθεια να υπενθυμίζει ότι είναι το πέρασμα για τη δύση. Θαυμάζω αυτήν την αρχιτεκτονική ποικιλία με τους τεράστιους τζαμένιους ουρανοξύστες, τις γκρίζες πολυκατοικίες με τα κεραμίδια, τα μισογκρεμισμένα παλιά σπίτια, τα φρεσκοανακαινισμένα ξύλινα σπίτια και τους μιναρέδες που υψώνονται σαν καρφιά στον ουρανό. Όπου και να έχω ταξιδέψει αυτήν την ποικιλία ομορφιάς δεν τη έχω ξανασυναντήσει. Δεν θα έλεγα το ίδιο και για τους ανθρώπους.
Βγαίνοντας από το καράβι ακολουθώντας το ρεύμα του κόσμου γίνομαι ένα με αυτό και αδυνατώ να ξεφύγω σαν από φόβο μη χαθώ στα ερημικά και ανήλιαγα στενά. Κατευθύνομαι στο φινικιουλέρ βγαίνω στη Ταξίμ και για άλλη μια φορά κατηφορίζω την Ιστικλάλ μέχρι τον Πύργο του Γαλατά και από εκεί στο Βόσπορο, στο Εμίνονου, στο Σουλτάν Αχμέτ, στο Μπεγιαζίτ και στην αγορά βιβλίου.
Το δεύτερο βιβλίο που επέλεξα να πάρω μαζί μου ήταν το Ιστανμπούλ του Παμούκ. Αν και θαρρώ πως δεν είναι από τα καλύτερά του βιβλία μου έδωσε αυτό ακριβώς που περίμενα να πάρω διαβάζοντας το, την επιθυμία να ακολουθήσω τις αναμνήσεις του διασχίζοντας τους δρόμους με ξεναγό τις λέξεις του νομπελίστα λογοτέχνη.
"Της έδειξα πρώτα την πλατεία Μπεγιαζίτ, το καφενείο Τσινάρλατι που τότε διατηρούσε ακόμα την παλιά του ατμόσφαιρα, την Κρατική Βιβλιοθήκη Μπεγιαζίτ "Εδώ υπάρχει από ένα αντίτυπο κάθε βιβλίου που εκδίδεται στην Τουρκία", της έλεγα με καμάρι, τη σκιερή αγορά βιβλίου Σαχαφλάρ, τους γέρους βιβλιοπώλες που όσο ο καιρός κρύωνε κάθονταν ολοένα στις σόμπες υγραερίου ή ηλεκτρικού ρεύματος στα μικρά βιβλιοπωλεία τους, τα σοκάκια στην περιοχή Βεζνετζιλέρ με τις συκιές, τα ξεβαμμένα ξύλινα κονάκια, τα βυζαντινά ερείπια, το κατάστημα που πουλούσε μποζά στο Βεφά..."
Φτάνοντας στο Sahaflar çarşısı συνάντησα τα μικρά αυτά βιβλιοπωλεία, το ένα δίπλα στο άλλο με πάγκους γεμάτα βιβλία και με τους γέρους βιβλιοπώλες που περίμεναν τους πελάτες τους. Εδώ ο κόσμος ήταν λιγοστός αλλά η λάσπη από το χιόνι που ακόμα δεν είχε λιώσει εντελώς δυσκόλευε τη βόλτα. Βιβλία παλιά, αλλά όχι τόσο παλιά όσο περίμενα, εκδόσεις που μου θύμιζαν τα δικά μας βιβλία πληροφορικής και τις κακόγουστες εκδόσεις Κλειδάριθμος, μου θύμισαν για άλλη μια φορά πόσο τυχεροί είμαστε που έχουμε τέτοιες αισθητικά άρτιες εκδόσεις. Ντάνες βιβλίων περίμεναν τους αναγνώστες σαν από πάντα. Σε χαρτόνια γραμμένα με μαρκαδόρο οι τιμές, 5 βιβλία 20 λίρες. Ο σαλεπιτζής πανταχού παρών διαλαλούσε ότι έχει το καλύτερο σαλέπι.
Σίγουρα αν ήμουν μόνιμος κάτοικος της πόλης αυτό θα ήταν το στέκι μου.
"Στο κεφάλι μου μέσα αναβόσβηναν σαν λάμπες νέον τα σοκάκια του Μπέγιογλου, οι σκοτεινές γωνιές του, η επιθυμία να φύγω και το αίσθημα ενοχής. Όπως ένιωθα ορισμένες φορές οργή και υπερβολική ευαισθησία, τα μισοσκότεινα σοκάκια της πόλης, τα σχεδόν σαγηνευτικά, βρόμικα και απαισιόδοξα σοκάκια, είχαν πάρει από καιρό τη θέση του δεύτερου κόσμου της φαντασίας μου. Ήξερα ότι εκείνο το βράδυ ανάμεσα σ' εμένα και τη μητέρα μου δεν θα ξεσπούσε καβγάς, ότι έπειτα από λίγο θ' άνοιγα την πόρτα και θα χανόμουν στους δρόμους που θα μου προσέφεραν παρηγοριά και, αφού θα περπατούσα ώρα πολλή, τα μεσάνυχτα θα γύριζα στο σπίτι και, για να βγάλω κάτι από την ατμόσφαιρα και τη χημεία των δρόμων, θα καθόμουν στο γραφείο μου.
Δεν θα γίνω ζωγράφος, είπα, θα γίνω συγγραφέας."
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου