Παρασκευή 9 Νοεμβρίου 2012

Ένα απόσπασμα...


Антон Павлович Чехов (1860-1904)
...Tις προάλλες φώναξα στο γραφείο μου τη δεσποινίδα Ιουλία, τη δασκάλα των παιδιών. Έπρεπε να της δώσω το μισθό της.
- Κάθισε να κάνουμε το λογαριασμό, της είπα. Θα 'χεις ανάγκη από χρήματα και συ ντρέπεσαι να ανοίξεις το στόμα σου... Λοιπόν...
Συμφωνήσαμε για τριάντα ρούβλια το μήνα...
- Για σαράντα.
- Όχι, για τριάντα, το έχω σημειώσει. Εγώ πάντοτε τριάντα ρούβλια δίνω στις δασκάλες... Λοιπόν, έχεις δύο μήνες εδώ...
- Δύο μήνες και πέντε μέρες...
- Δύο μήνες ακριβώς... Το 'χω σημειώσει... Λοιπόν, έχουμε εξήντα ρούβλια. Πρέπει να βγάλουμε εννιά Κυριακές... δε δουλεύετε τις Κυριακές.
Πηγαίνετε περίπατο με τα παιδιά. Έπειτα έχουμε τρεις γιορτές...
Η Ιουλία έγινε κατακόκκινη και άρχισε να τσαλακώνει νευρικά την άκρη του φουστανιού της, μα δεν είπε λέξη.
- Τρεις γιορτές... μας κάνουν δώδεκα ρούβλια το μήνα... Ο Κόλιας ήταν άρρωστος τέσσερις μέρες και δεν του έκανες μάθημα... Μονάχα με τη Βαρβάρα ασχολήθηκες... Τρεις μέρες είχες πονόδοντο και η γυναίκα μου σου είπε να αναπαυτείς μετά το φαγητό... Δώδεκα και εφτά δεκαεννιά. Αφαιρούμε, μας μένουν... Χμ! σαράντα ένα ρούβλια... Σωστά;
Το αριστερό μάτι της Ιουλίας έγινε κατακκόκινο και νότισε. Άρχισε να τρέμει το σαγόνι της. Την έπιασε ένας νευρικός βήχας, έβαλε το μαντίλι στη μύτη της, μα δεν έβγαλε άχνα.
- Την παραμονή της πρωτοχρονιάς έσπασες ένα φλιτζάνι του τσαγιού με το πιατάκι του... Βγάζουμε δύο ρούβλια... Το φλιτζάνι κάνει ακριβότερα γιατί είναι οικογενειακό κειμήλιο, μα δεν πειράζει... Τόσο το χειρότερο! Προχωρούμε! Μια μέρα δεν πρόσεξες τον Κόλια, ανέβηκε ο μικρός στο δέντρο και έσκισε το σακάκι του... Βγάζουμε άλλα δέκα ρούβλια... Άλλη μια μέρα που δεν πρόσεχες, έκλεψε μια καμαριέρα τα μποτάκια της Βαρβάρας. Πρέπει να 'χεις τα μάτια σου τέσσερα, γι' αυτό σε πληρώνουμε... Λοιπόν, βγάζουμε άλλα πέντε ρούβλια. Στις δέκα του Γενάρη σε δάνεισα δέκα ρούβλια...
- Όχι, δεν έγινε τέτοιο πράμα, μουρμούρισε η Ιουλία.
- Το 'χω σημειώσει!
- Καλά...
- Βγάζουμε είκοσι επτά ρούβλια, μας μένουν δεκατέσσερα.
Τα μάτια της Ιουλίας γέμισαν δάκρυα. Κόμποι ιδρώτα γυάλιζαν πάνω στη μύτη της. Κακόμοιρο κορίτσι!
- Μα εγώ μια φορά μονάχα δανείστηκα χρήματα. Μονάχα τρία ρούβλια, από την κυρία, μουρμούρισε η Ιουλία και η φωνή της έτρεμε...
Αυτά είναι όλα όλα που δανείστηκα.
- Μπα; Και γω δεν τα είχα σημειώσει αυτά. Λοιπόν, δεκατέσσερα έξω τρία, μας μένουν έντεκα. Πάρε τα χρήματά σου, αγαπητή μου!
Τρία... τρία, τρία.... ένα και ένα... Πάρ' τα...
Και της έδωσα έντεκα ρούβλια. Τα πήρε με τρεμουλιαστά δάχτυλα και τα έβαλε στην τσέπη της.
- Ευχαριστώ, ψιθύρισε.
Πετάχτηκα ορθός και άρχισα να βηματίζω πέρα δώθε στο γραφείο. Με έπιασαν τα δαιμόνια μου.
- Και γιατί με ευχαριστείς;
- Για τα χρήματα.
- Μα, διάολε, εγώ σε έκλεψα, σε λήστεψα! Και μου λες κι ευχαριστώ;
- Οι άλλοι δε μου 'διναν τίποτα!...
- Δε σου 'διναν τίποτα. Φυσικά! Σου έκανα μια φάρσα για να σου γίνει σκληρό μάθημα. Πάρε τα ογδόντα σου ρούβλια! Τα είχα έτοιμα στο φάκελο!
 
Μα γιατί δε φωνάζεις για το δίκιο σου; Γιατί στέκεσαι έτσι σαν χαζή; Μπορείς να ζήσεις σ' αυτό τον κόσμο αν δεν πατήσεις λίγο πόδι, αν δε δείξεις τα δόντια σου; Γιατί είσαι άβουλη;
Μουρμούρισε μερικά ευχαριστώ και βγήκε.

* Ά. Τσέχωφ, Διηγήματα

16 σχόλια:

Δάφνη Χρονοπούλου/ Daphne Chronopoulou είπε...

Αχ Τσέχωφ,
πάντα Τσέχωφ.
Θέατρο ή διγήματα δίχως αυτόν δε γράφονται..

librarian είπε...

Σωστά! Ειδικά το θέατρο...

Μαραμπού είπε...

Βαριέμαι αφόρητα το θέατρο και ώρες ώρες σκέφτομαι γιατί τα θεατρικά κείμενα πρέπει να εκδίδονται εφ' όσον θα πάρουν ζωή μόνο πάνω στην σκηνή; Ποιον θα ενδιέφερε η ανάγνωση ενός σεναρίου;
Αντιθέτως τα διηγήματα είναι η πεμπτουσία της συγγραφικής τέχνης. Μένω έκπληκτος κάθε φορά που διαβάζω ένα σπουδαίο διήγημα και χαίρομαι πολύ που η λογοτεχνία μπορεί και με εκπλήσσει ακόμη!

librarian είπε...

Γιατί το λες αυτό για το θέατρο;
Ένα θεατρικό βιβλίο τα διαβάζεις όποτε θες ένα έργο δεν ανεβαίνει στη σκηνή όποτε θες.
Δε νομίζω να σταματήσει να μας εκπλήσσει η λογοτεχνία, γι' αυτό και μας αρέσει άλλωστε.

Elli είπε...

Χμμμμ! και ξανά χμμμμ! Δεν αμβιβάλλω λοιπόν ότι σου άρεσε και σου μίλησε το τσεχωφικό του διηγήματος! Είναι φορές που εύχομαι να ζούμε σε μια φάρσα που θα σταματήσει κάποτε. Θα σηκωθεί κάποιος και θα πει ότι όλα ήταν έτσι, κάτι σαν δοκιμή για κάτι που δεν το καταλαβαίνουμε επακριβώς...

librarian είπε...

Αχα, πολύ καλό το τσεχωφικό και επίκαιρο όπως όλα τα κλασικά.
Φάρσα αποκτήσεως κόσμου.
Γράψε μας κι εσύ!
Τι διαβάζεις;

Μαραμπού είπε...

"Τι διαβάζεις;"... μια ερώτηση που νιώθω την επιθυμία να απαντήσω ακόμα και όταν δεν απευθύνεται προς εμένα!

Κατ' αρχήν να τελειώσω με το προηγούμενο σχόλιο μου και να πω ότι δεν μου αρέσουν τα θεατρικά κείμενα γιατί μοιάζουν πολύ στείρα χωρίς τα σκηνικά και τους ηθοποιούς μιας σκηνής, σαν πρόχειρα τετράδια ενός συγγραφέα πριν γράψει το κείμενο που θα τον ικανοποιήσει. Ωστόσο, αναγνωρίζω την χρησιμότητά τους και θέλω να δημιουργούνται (μα, να εκδίδονται κιόλας;!).

Εγώ διαβάζω το "Ορλάντο" της Βιρτζίνια Γουλφ. Με θάρρος παραδέχομαι πως, δεν φοβάμαι την Βιρτζίνια Γουλφ (ορίστε! χρησιμοποιώ θεατρικούς τίτλους για να αποδείξω ότι δεν είμαι μνησίκακος με την θεατρική παραγωγή!). Κατά έναν παράξενο τρόπο, χθες σκεφτόμουν ότι αν βρισκόμουν κλινήρης σε κάποιο νοσοκομείο (συχνά σκέφτομαι τι θα ήθελα να διαβάσω σε διάφορες ακραίες συνθήκες και περιστάσεις) θα ήθελα να διαβάσω μόνο Βιρτζίνια Γουλφ! Έχουν μια κατευναστική επίδραση τα βιβλία της, καίτοι γραμμένα από ένα άρρωστο κορμί και μυαλό ενέχουν μια ιδιαίτερη ιάσιμη δύναμη.

Εσύ τι διαβάζεις;;!!!
Καλό βράδυ.

librarian είπε...

Ευπρόσδεκτη η απάντηση!
Χτύπησες φλέβα! Βιρτζίνια Γουλφ! Αγαπώ τη γραφή της και ό,τι σχετίζεται με την αγαπημένη συγγραφέα (έρχεται στο μυαλό μου η ταινία αλλά και το βιβλίο Ώρες). Και ναι, όταν σου έγραφα το πιο πάνω σχόλιο το Ποιος φοβάται τη Βιρτζίνια είχα στο μυαλό μου. Σκηνικά, ηθοποιοί και τα παραλειπόμενα τα αφήνω στη φαντασία.

Αυτό για το κλινήρης που αναφέρεις με παραπέμπεις άθελά σου στο βιβλίο της
http://www.biblionet.gr/book/130858/Woolf,_Virginia,_1882-1941/%CE%A0%CF%8E%CF%82_%CE%B5%CE%AF%CE%BD%CE%B1%CE%B9_%CE%BD%CE%B1_%CE%B5%CE%AF%CF%83%CE%B1%CE%B9_%CE%AC%CF%81%CF%81%CF%89%CF%83%CF%84%CE%BF%CF%82
που δυστυχώς δεν το έχω διαβάσει ακόμη.
Μακράν αγαπημένο τα δοκίμία της, σε εξαιρετική έκδοση από τις εκδόσεις Scripta http://www.biblionet.gr/book/3650/Woolf,_Virginia,_1882-1941/%CE%94%CE%BF%CE%BA%CE%AF%CE%BC%CE%B9%CE%B1
Αναμφίβολα αν δεν το ξέρεις/ δεν το έχεις διαβάσεις σε συμβουλεύω να το κάνεις με την πρώτη ευκαιρία. Απλά εξαιρετικό, χιλιουπογραμμισμένο και σημειωμένο, ακουμπισμένο στο ράφι με τα αγαπημένα.

Χμμμ τι διαβάζω εγώ, μεγάλη συζήτηση άνοιξες.
Δεν ξέρω πως τα έχω καταφέρει έτσι και διαβάζω πολλά παράλληλα αν και δεν το συνηθίζω. Στο κομοδίνο: "Νυχτερινή πτήση" του Εξυπερύ. Παραμυθάκι, μετά από κουραστική μέρα είναι ό,τι πρέπει.
Επίσης, κρατάω αυτή τη στιγμή και είμαι έτοιμη να ξεκινήσω μόλις τελειώσω την απάντηση, ένα βιβλίο που το πρωί έφερε ο ταχυδρόμος με την ένδειξη στην λευκή σελίδα "Τιμής ένεκεν" (οποία ευχαρίστησης!), το καινούριο βιβλίο του Μαμαλούκα.
Άμα δεν τον ξέρεις αγαπημένο του βιβλίο "Η χαμένη βιβλιοθήκη του Δημήτρη Μόστρα".
Και τέλος ένα αδικημένο βιβλίο, αφημένο αλλά όχι ξεχασμένο "Η αλφαβήτα της ανάγνωσης", με περιμένει.
Α! Και στο ράφι δανεισμένο από τη βιβλιοθήκη "Μικρή ιστορία του κόσμου" πρέπει να επιστραφεί και φυσικά όχι αδιάβαστο.
Ξεχνάω και ένα του Χέμινγουεϊ και αυτό δανεισμένο, που αν και εγώ το άφησα εσένα μπορεί να σου αρέσει γιατί για κάποιο λόγο μου θυμίζει... Μαραμπού, ο τίτλος "Να έχεις και να μην έχεις".

Αυτά τα νέα μου.
Καλό βράδυ και σε εσένα και να ευχηθώ σύννεφα για αύριο γιατί ξέχασα τις προάλλες ότι δεν συμπαθείς τον ήλιο.

Μαραμπού είπε...

Η έκταση του σχολίου σου επιβάλλει ένα ακόμη σχόλιο, το τελευταίο, από μέρους μου. Γνωρίζω για τα Δοκίμιά της, εξαντλημένα δυστυχώς, μόνο αν πέσουν στα χέρια μου εκ παραδρομής. Και τα άλλα τα κείμενα, τα "άρρωστα" φαίνονται ενδιαφέροντα.

Σε αντίθεση με σένα, εγώ συνηθίζω να διαβάζω πολλά βιβλία παράλληλα, αλλά καθώς σου έγραφα χθες, σκέφτηκα να επικεντρωθώ μόνο σε ένα, κλασικό και αγαπημένο. Η απάντησή σου όμως κατέλυσε τις αναστολές μου και σπεύδω να αναφέρω μερικά ακόμη. Πρώτα απ' όλα διαβάζω ένα κείμενο πολύ ειδικού ενδιαφέροντος για την αύξηση της δύναμης της βασίλισσας στο σκάκι κατά τους μεσαιωνικούς χρόνους (http://www.politeianet.gr/index.php?page=shop.product_details&product_id=204273&option=com_virtuemart&Itemid=89&keyword=%CE%B7+%CE%B3%CE%AD%CE%BD%CE%BD%CE%B7%CF%83%CE%B7+%CF%84%CE%B7%CF%82+%CE%B2%CE%B1%CF%83%CE%AF%CE%BB%CE%B9%CF%83%CF%83%CE%B1%CF%82&lang=el). Επίσης, κάνουμε μία παράλληλη ανάγνωση - όχι του ίδιου βιβλίου αλλά του ίδιου συγγραφέα - εγώ διαβάζω το "Χρονικό της Τέχνης" που μου δάνεισε μια φίλη και είναι κρίμα να το επιστρέψω χωρίς να το τελειώσω. Τέλος, παλεύω με το εμβληματικό μυθιστόρημα του Ντον Ντελίλλο "Υπόγειος κόσμος" ( http://www.politeianet.gr/index.php?page=shop.product_details&product_id=182623&option=com_virtuemart&Itemid=89&keyword=%CF%85%CF%80%CE%BF%CE%B3%CE%B5%CE%B9%CE%BF%CF%82+%CE%BA%CF%8C%CF%83%CE%BC%CE%BF%CF%82&lang=el ) που περιέχει τα πάντα, ένας "Μομπι Ντικ" του 21 αιώνα! Να μην ξεχάσω και αυτό που ταξιδεύει με το ταχυδρομείο, "Τα ελληνικά του James Joyce", μία ακόμη βιογραφία για έναν συγγραφέα αληθινό πνευματικό ήρωα!

Καλά διαβάσματα! Ας αρκεστούμε σε μια αραιή συννεφιά με διαστήματα ηλιοφάνειας για να είμαστε αμφότεροι ευχαριστημένοι! :)

librarian είπε...

Είσαι σίγουρος ότι είναι εξαντλημένο; Καμιά φορά τελειώνει το τιράζ και επανεκδίδονται απλά το μεσοδιάστημα το αναφέρουν ως εξαντλημένο αλλά όχι με την ακριβή σημασία. Αν όντως δεν έχουν σκοπό να το επανεκδώσουν πολύ κρίμα γιατί είναι κλασικό.
Αυτό της Yalom το έχει διαβάσει και η Έλλη και μου έχει πει τα καλύτερα. Κοστίζει τόσο όσο αναφέρει η Πολιτεία;;; Μόνο στην Αθήνα βρίσκει κανείς αυτές τις τιμές. Αν το παραγγείλω θα μου φτάσει πιο ψηλά από την αρχική σβησμένη...
Πώς να ήταν άραγε το σκάκι πριν αποκτήσει βασίλισσα;
Καλή συνέχεια λοιπόν!

Μαραμπού είπε...

Στην Πολιτεία έχει απίθανες προσφορές και κυρίως (κατάσταση ευτυχής για μένα!) σε κλασικά κείμενα! Εξάλλου, τώρα τελευταία πολλοί εκδοτικοί οίκοι βγάζουν σε προσφορές το στοκ τους, Άγρα, Καστανιώτης, Κέδρος (μόνο μειονέκτημα, έχουν περιορισμένη ισχύ, περίπου ένα μήνα. Ωστόσο ό,τι μου κάνει αίσθηση το παραγγέλνω ευθύς!).
Να ξέρεις, για παραγγελίες άνω των 30 ευρώ (που σημαίνει 6-7 αξιόλογα βιβλία) δεν υπάρχουν έξοδα αποστολής.
Όσο για την δύναμη της βασίλισσας του σκακιού κατά τον μεσαίωνα, σ' αφήνω να το ανακαλύψεις μόνη μου. Και σε μια μελλοντική ανάρτηση το συζητάμε...

librarian είπε...

Το έχω γράψει και αλλού, πολύ λυπάμαι που όλες αυτές οι προσφορές των εκδοτών δεν μπορούν να φτάσουν στην επαρχία. Αν παραγγείλω ένα βιβλίο από ένα βιβλιοπωλείο εδώ ακόμα κι αν ο εκδότης το έχει σε προσφορά εγώ θα το πάρω στην αρχική τιμή του. Τώρα το γιατί δεν τα αγοράζω από τα ηλεκτρονικά βιβλιοπωλεία των εκδοτών, η αλήθεια είναι ότι δεν έχω να σου δώσω απάντηση.
Πρέπει να το ξεκινήσω. Πάντως λίγο που έψαξα το site της Πολιτείας, δεν κατάφερε να βρω κι άλλους τίτλους τόσο οικονομικούς! Αν ήμουν εκεί θα ήταν αλλιώς.

Μαραμπού είπε...

Είναι λίγο παράξενο το site της Πολιτείας! Αν δεις στα αριστερά της οθόνης γράφει κάπου προσφορές, πατάς εκεί και εμφανίζει όλες τις προσφορές, εκεί στο κουτάκι που γράφει θεματική ενότητα επιλέγεις "λογοτεχνία" (ή οτιδήποτε άλλο προτιμάς!) και θα σου βγάλει περίπου 900 βιβλία από τα οποία πολλά αξίζουν προσοχής, ειδικά όταν κάποιος εκδοτικός πλασάρει το στοκ του!

Μόνιμο πρόβλημα της επαρχίας αυτό που ανέφερες. Προσπαθώ να αγοράζω βιβλία από τα τοπικά βιβλιοπωλεία, κυρίως όσα λόγω εμπορικής κινητικότητας δεν πρόκειται να πουληθούν ως προσφορές. Αν μπορώ όμως να γλιτώσω 25 ευρώ κάθε φορά χάριν στις προσφορές το κάνω, μέχρι τα βιβλιοπωλεία να ξυπνήσουν. Ο αναγνώστης είναι ισόβιος πελάτης (όσο άσχημη κι αν φαίνεται η λέξη πελάτης) που θα σε παρατήσει πολύ δύσκολα - πρέπει να είσαι πολύ ανίκανος για να καταφέρεις κάτι τέτοιο! Συνήθως λέγεται ότι το βιβλίο είναι είδος πολυτέλειας. Αν το πεις αυτό σε έναν αναγνώστη το λιγότερο που θα λάβεις ως απάντηση θα είναι η περιφρόνησή του.

Καληνύχτα.

librarian είπε...

Για δες... εντυπωσιακές τιμές!
Έχεις δίκαιο, πρέπει και τα βιβλιοπωλεία στην επαρχία να ξυπνήσουν και να κινηθούν έξυπνα αν δεν θέλουν να χάσουν την πελατεία τους - αυτή που έχει απομείνει.
Πραγματικά ποτέ δεν κατάλαβα γιατί τα second hand βρίσκονται μόνο στην Αθήνα (άντε και στη Θεσ/ικη). Ή κανείς δεν έχει θελήσει να το κάνει ή κάτι ξέρουν και δεν το κάνουν.

lemon είπε...

Απαπαπαπα... Πρέπει να διαβάζεται πρωί και βράδυ...Ευχαριστώ πολύ.

librarian είπε...

Lemon γιατί ευχαριστείς;
Μπα... καλά θα ήταν να διάβαζα τόσο...