θεωρίας και κριτικής με διευθυντή της σειράς τον Χάρη Βλαβιανό). Τίτλος που μοιάζει παράλογος, πώς είναι δυνατόν να μιλάμε για πράγματα που δεν κατέχουμε από πρώτο χέρι. Είναι και ανατρεπτικός, γιατί είναι τελικά δυνατόν να μιλάμε για βιβλία που δεν έχουμε διαβάσει και βέβαια, συμβαίνει. Το κάνουν ακόμη και εκείνοι που διαβάζουν συνεχώς και με τρέλα γιατί δεν είναι δυνατόν να διαβαστούν όλα τα γραπτά του κόσμου από έναν άνθρωπο.
Τρία τα μέρη του βιβλίου με κατηγοριοποιήσεις. Οι «Τρόποι μη ανάγνωσης» αφορά βιβλία που δεν γνωρίζουμε καν ότι υπάρχουν, βιβλία που έχουμε μισοδιαβασμένα, κάπως, βιβλία που έχουμε ακούσει για αυτά από τον Τύπο, την τηλεόραση, στις κουβέντες με γνωστούς και φίλους και τέλος, και το πιο τρομακτικό νομίζω, βιβλία διαβασμένα ξεχασμένα, που διαβάσαμε και λησμονήσαμε, δεν μας άφησαν τίποτα, ούτε τον απόηχο μιας αίσθησης. Τα γιατί, πολλά. Ίσως πάλι, κάτι να έχουν αφήσει μα να είναι άπιαστο. Οι «Περιστάσεις Λόγου» για το πότε και πού παριστάνουμε τους μελετημένους και ενήμερους, στις κοσμικές συγκεντρώσεις, με τους καθηγητές μας, με τους ίδιους τους συγγραφείς αν τύχει, με τους αγαπημένους μας. Λοιπόν, σε αυτήν την περίσταση έχουμε να διαλέξουμε «Προτεινόμενες συμπεριφορές». Μπορούμε να μην ντραπούμε και βάλουμε τους εαυτούς μας σε αμηχανία, μπορούμε να αναπτύξουμε τα δικά μας, σχετικά ή και άσχετα, να επινοήσουμε βιβλία (σημάδι δημιουργικότητας και καθόλου κατακριτέο) και τέλος, να μιλήσουμε για τον εαυτό μας (!!!).
Είναι απορίας άξιο πώς η γραφή και η ανάγνωση, κατακτήσεις του ανθρώπου, νίκες του πάνω στο χρόνο, φτιαγμένες να δυναμώνουν την μνήμη, να δίνουν βάθος και συνέχεια στην ύπαρξη, να δίνουν γνώση, έκφραση και ευχαρίστηση, κατάντησαν άχθος. Φέρνουν αποστροφή και απέχθεια σε τόσους πολλούς ανθρώπους στον κόσμο, είναι φαινόμενο γενικευμένο στον δυτικό κόσμο. Ακόμα και αν δεν ομολογείται γιατί η ανάγνωση εξαίρεται δημόσια και συλλογικά και στέκεται ψηλά στις συνειδήσεις είναι απτή αλήθεια ότι το διάβασμα ως δραστηριότητα χάνει έδαφος κατά κράτος.
Το διάβασμα είναι αξία αλλά αποκλειστική αξία δεν είναι. Υπάρχουν και άλλες (που χμ, με το διάβασμα τις συναντάς, μεγάλο κόλλημα έχω, τι θα κάνω με αυτό). Ο εξαναγκασμός προς ανάγνωση μέσα από το σύστημα (εκπαιδευτικό και άλλα), η υποχρεωτική ποσότητα μελέτης και η απόδειξή της (βλέπε εξετάσεις) και η έλλειψη επιλογής καταστρέφουν την χαρά της ανάγνωσης που χίλιες μορφές μπορεί να πάρει, που σε όλους μπορεί να ταιριάσει, για όλα τα γούστα, τις ανάγκες και τις αντοχές. Η επιστροφή προς την εικόνα μετατρέπει το διάβασμα σε διαδικασία επίπονη και κοπιώδη.
Βιβλίο που είχα διαβάσει τον Οκτώβριο του 2008, τέσσερις μήνες μετά από την ελληνική κυκλοφορία του. Ίσως η ανάρτηση να μην έχει την φρεσκάδα της πρόσφατης εντύπωσης, τον αυθορμητισμό της φρέσκιας ανάγνωσης, γραμμένη τόσο καιρό μετά. Όμως, ακριβώς δοκιμάζει το τι έχει μείνει από αυτό μετά από τόσο καιρό. Η απενοχοποίηση της μη ευθύγραμμης ανάγνωσης, το δικαίωμα να κρατάς τα δικά σου και όχι τα γνωστά που έχουν γράψει και συζητηθεί, η ανάδειξη του κοινωνικού θέματος της μη ανάγνωσης και οι εκφράσεις της. Οι υπογραμμίσεις με καθοδηγούν στα βήματα της αναδρομής Μα κυρίως το διάλεξα γιατί στις μέρες μας καλούμαστε να μιλήσουμε για ένα σωρό πράγματα που δεν έχουμε διαβάσει, δεν μας έχουν ξανασυμβεί, είναι πρωτόγνωρα, μας περνάνε σε άλλη φάση που ψάχνουμε απαντήσεις και συμπεριφορές, πώς θα τα κάνουμε…
4 σχόλια:
Χαχα!Ευφάνταστος τίτλος! Μια κλίμακα παρακάτω από τον εξαιρετικό τίτλο, που συνοδεύει και εξαιρετικές ιδέες, του Όσκαρ Ουάιλντ, "Η σημασία τού να μην κάνεις τίποτα".
Νομίζω είναι αναπόφευκτο να μιλάω για βιβλία που δεν έχω διαβάσει, με τον ίδιο τρόπο που είναι αναπόφευκτο να μην μιλάω για βιβλία που έχω διαβάσει!
Μου άρεσε η ανάρτησή σου, Elli! Κάποια στιγμή θα το διαβάσω. Πριν γίνει αυτό όμως, σε λίγες μερες που θα έρθει ένα πρόσωπο με το οποίο κάνουμε ατελείωτες συζητήσεις περί λογοτεχνίας, θα του ζητήσω να ξεκινήσουμε μια κουβέντα για βιβλία που δεν έχουμε διαβάσει! Και όταν ανακαλύψω και καθορίσω τους τρόπους να μιλάς για βιβλία που δεν έχεις διαβάσει, θα στραφώ πιο "ψαγμένος" στο βιβλίο που προτείνεις. Ευχαριστώ, καλή συνέχεια.
Μαραμπού γεια και χαρά! Τόοοοσο χαίρομαι που σου άρεσε η ανάρτηση και σε ευχαριστώ πολύ. Νομίζω ότι "δικαιούμαστε" να μιλάμε ΄και για βιβλία που δεν έχουμε διαβάσει. Αυτά που δεν διαλέγουμε ξέρουμε και έχουμε ένα σκεπτικό γιατί δεν τα διαλέξαμε άρα κάτι έχουμε να πούμε. Για άλλα έχουμε μια αίσθηση, μια προσδοκία, μια περιέργια που δικαιώνεται ή πάλι δεν δικαιώνεται... Για άλλα έχουμε ακούσει και διαμορφώσει φιλτραρισμένη γνώμη... Ο αυτοσχεδιασμός είναι διαδικασία προσωπική και δημιουργική και θέλει εξάσκηση. Καλή συνέχεια και σε εσένα!
αντικειμενικά γνωστό θέμα, αλλά και πολύ πρωτότυπο θέμα βιβλίου (τώρα πώς συνδυάζονται τα δύο, δεν το εξηγώ απλά το ένιωσα:)
Γενικότερο σημείο των καιρών, ίσως ταιριάζει και με το "είσαι ό,τι δηλώσεις"
Πάντως παρά την καλή μνήμη, ίσως επειδή και αυτή είναι επιλεκτική, στεναχωριέμαι πολλές φορές που έχω ξεχάσει βιβλία που έχω διαβάσει. Όμως είναι και αυτό και αναμενόμενο και αναπόφευκτο:)
Elli, librarian, σας φιλώ και σας χαιρετώ, φεύγω για διακοπές:) εύχομαι και για σας τα καλύτερα!
Άστρια καλήμέρα και ευχαριστούμε για την βόλτα με το σχόλια στις Βολτίτσες. Ωραίο θέμα με εφαρμογή σε πολλά πεδία. όπως λες. Τώρα, το κεφάλαιο μνήμη είναι μεγάλο, ορθάνοικτο και ενδιαφέρει τόσο την επιστήμη όσο και τις τέχνες, οπότε και εμάς έναν έναν ξέχωρα.
Καλό καλοκαίρι με ξεγνοιασιά και πολλά διαβάσματα!!! Φιλιάααα
Δημοσίευση σχολίου