Περί βιβλιοφιλίας...

Μπρος πίσω στο χρόνο γιατί τώρα που χειμωνιάζει, μέσα και έξω, ήρθε η ώρα να θυμηθώ τις μέρες που έκανε καλοκαίρι και ήμουν σε παραλίες με νέα χρώματα.
Παντού νέα χρώματα ακόμη και στα βιβλιοπωλεία.
Πολλά και όμορφα τα χωριά, το ίδιο και οι παραλίες, το ίδιο και τα αξιοθέατα όλα, το ίδιο και τα βιβλιοπωλεία. Και τι τύχη σε ένα νησί με 55.000 μόνιμους κάτοικους να έχει τόσους πολλούς και διαφορετικούς χώρους. Χίος, από τα πιο όμορφα νησιά που έχω επισκεφθεί, το λέω εγώ που ζω τα τελευταία χρόνια στην Κέρκυρα.
Παντού γύρω βιβλία, μεγάλα κτίρια παλιά με το δεύτερο όροφο γεμάτο ράφια, τραπέζια και καρέκλες για ανάγνωση, πέτρινες και ξύλινες βιτρίνες με κρεμασμένα βιβλία, χώροι που διακινούν ξένο και ελληνικό τύπο με σκονισμένες βιτρίνες με βιβλία ειδικά και σπάνια.
Και κυρίως τοπικές εκδόσεις.
Μπέρδεμα, να μην ξέρεις τι να επιλέξεις, μπέρδεμα, ποιο θα είναι το λάφυρο που θα χώσεις στα ήδη φουσκωμένα σακίδια, να ταξιδέψεις μαζί του και να κλειδώσεις μέσα αναμνήσεις.
Στα ειδικά σημεία των βιβλιοπωλείων με τις τοπικές εκδόσεις έναν έναν τους τίτλους ξεφύλλιζα με το βλέμμα, με μανία έψαχνα ό,τι θα κέρδιζε.
Και κέρδιζαν πολλά και έπρεπε να επιλέξω.
Στο βιβλιοπωλείο Πάπυρος επιτέλους κατέληξα. Μέσα σε όλους τους άγνωστους τίτλους και εκδοτικούς οίκους εντόπισα κάτι γνώριμο ένα βιβλίο της Εστίας με τίτλο "Δώδεκα βιβλία δεμένα". Με απορία το απεγκλώβισα για να μάθω ότι ο συγγραφέας ο βιβλιοδέτης Ανδρέας Γανιάρης ήταν Χιότης. Με απορία κοιτά και ο βιβλιοπώλης και μου πιάνει την κουβέντα. Ήταν βιβλιοδέτης, γνώρισε τον Γανιάρη ως καθηγητή.
Μα βέβαια, ένα βιβλίο για την τέχνη της βιβλιοδεσίας. Δώδεκα κεφάλαια, δώδεκα διαφορετικά βιβλία που βιβλιοδέτησε ο Γανιάρης και κάθε βιβλίο μια ολόκληρη ιστορία ανάμνηση του. Ξεκίνησα να διαβάζω μία μία τις ιστορίες για να μάθω τελικά τι εστί βιβλιοφιλία.
Μου είχαν πει, θυμάμαι, να λέω πως η βιβλιοφιλία δεν έχει καμία σχέση με το περιεχόμενο του βιβλίου και την ανάγνωση, έχει σχέση μόνο με την αισθητική του αντιτύπου, με την έκδοση και αφού μας ενδιαφέρει το βιβλίο μόνο εξωτερικά, λοιπόν, σίγουρα ο όρος αναφέρεται και στην βιβλιοδεσία.
Κάθε κεφάλαιο και η ιστορία ενός βιβλίου που έδεσε ο Γανιάρης. Πώς έφτασε στα χέρια του, ποιος ήταν ο κάτοχος, ποιες οι σκέψεις του όταν έμενε μόνος με ένα ξένο βιβλίο που έπρεπε εξωτερικά να ξαναδημιουργήσει.
Η αρχή όλων ήταν το περιεχόμενο. Πώς θα μπορούσε άλλωστε να φτιάξει το βιβλίο απ' έξω χωρίς να το ξέρει από μέσα; Από εκεί ξεκινούσε εκείνος και ο καθένας πιστεύω από εκεί θα ξεκινούσε.
Διαβάζω έναν πρόλογο του Κώστα Τριανταφυλλίδη σε μια έκθεση του Γανιάρη, μεταξύ των άλλων αναφέρει:
"Η κάθε περίπτωση είναι για τον Γανιάρη και μια αγωνία. Το παίρνει μ' επιφύλαξη, το κοιτά μπρος και πίσω, το ανοίγει, το ξεφυλλίζει, τα μάτια του χάνονται στο κείμενο, στην εικονογράφηση και όλον τον καιρό τα δάκτυλά του ψαύουν, λες και θέλει με την αφή να συλλάβει κάποιο μήνυμα. Ώρες μπορεί να κρατήσει αυτό, το βιβλίο μπορεί να ξαναγυρίσει στο ράφι του εργαστηρίου του και να μείνει μέρες εκεί, ώσπου να έρθει το μήνυμα και να τον πιάσει ο οίστρος.".

Μα βέβαια, αυτό είναι βιβλιοφιλία, ακόμη και όταν πιστεύεις ότι το περιεχόμενο είναι ένα κομμάτι ξεχωριστό, σίγουρα λανθάνεις. Το ένα συμπληρώνει το άλλο, αρμονικά πορεύονται στο χρόνο, περιεχόμενο και εμφάνιση, έκδοση και κείμενο ένα σύνολο, εξαρτημένο το ένα με το άλλο...

Για τα άλλα μου λάφυρα θα σας πω κάποια άλλη φορά.