Συνάντηση με ένα υπέροχο βιβλίο

Την συνάντησή μου με αυτό το υπέροχο βιβλίο την οφείλω στο βιβλιομπογκ  Don't Ever Read Me. Δεν θα είχα συναντηθεί ποτέ αν δεν το είχα κερδίσει στον επετειακό διαγωνισμό που δώριζε μάλιστα βιβλία επιλεγμένα κι αγαπημένα της μπλόγκερ. Έκδοση του 2010, αρκετά παλιά έκδοση (!) για να υπάρχει σε πάγκους και βιτρίνες βιβλιοπωλείων, ίσως ούτε και στα ράφια τους να μην βρίσκεται. Η αμερικανίδα συγγραφέας του με το όνομα Μπάρμπαρα Κινγκσόλβερ είναι αρκετά άσημη ώστε το βιβλίο να μην υπάρχει ούτε στις μικρές δημόσιες βιβλιοθήκες που συνηθίζω να επισκέπτομαι. Πραγματικά, δεν υπήρχε καμία πιθανότητα να πέσει στα χέρια μου παρά μόνο αν στεκόμουν τυχερή και κάποιος γνώστης της καλής λογοτεχνίας μου το δώριζε. Πόση ανάγκη έχουμε αυτούς που έχουν διαβάσει πολλά και ξέρουν να προτείνουν εκείνα τα καλά βιβλία που δεν θα πέσουν ποτέ στην αντίληψή μας!

Μετά είναι και το μέγεθός του που με αποθάρρυνε να ξεκινήσω την ανάγνωση. Επί μήνες στεκόταν απέναντί μου και δεν τολμούσα να το πιάσω στα χέρια μου. 600 και πλέον σελίδες και μάλιστα μεγάλου σχήματος δεν βοηθούν τον αναγνώστη να το πάρει απόφαση. Και μετά από τόσους μήνες αναμονής επιτέλους η ανάγνωσή του ξεκίνησε. Διστακτικά στην αρχή, δυσανασχετούσα με το βάρος του, αλλά οι λέξεις του ομολογώ ότι με συνεπήραν εξαρχής. Σχεδόν ποιητική η γραφή της, με όμορφες παρομοιώσεις από εκείνες που αξίζουν υπογράμμιση μήπως κι έτσι μείνουν στη μνήμη για να επανέρχονται ανά πάσα στιγμή. Αλλά κυρίως η υπόθεση ήταν αυτή που βοήθησε περισσότερο ώστε το βιβλίο αυτό να γίνει προέκταση του χεριού μου παρόλο το βάρος του. Άλλωστε το βάρος ενός βιβλίου είναι το πιο εύκολο και το πιο όμορφο βάρος που μπορεί να αντέξει ένα χέρι.

Η υπόθεση, ένα αληθινό ταξίδι από εκείνα που μ' αρέσει να κάνω. Όχι ταξίδι αναψυχής, αλλά ταξίδι ζωής που, όπως όλα τα ταξίδια, έχει αρκετές δυσκολίες και χαράσσεται τόσο βαθιά μέσα σου που εντέλει σε κάνει έναν άλλον άνθρωπο. Γιατί ο άνθρωπος εξαρτάται λίγο κι από τον τόπο του. Μεταλλάσσεται σαν το χαμαιλέοντα καθώς το ένστικτο της επιβίωσης είναι πιο ζωντανό. Κι ο κάθε τόπος που επιλέγεις να ζεις, σου αλλάζει λίγο τις συνήθειες, οι εικόνες, οι λέξεις, η φύση, τα χρώματα, οι μυρωδιές, τα φαγητά του κάθε τόπου διαφέρουν και όλα μαζί σε αναγκάζουν να αλλάξεις κι εσύ.  

Οι σελίδες του βιβλίου σε μεταφέρουν στην πιο ιδιαίτερη και πολύπαθη ήπειρο αυτού του πλανήτη, την Αφρική και συγκεκριμένα σε πηγαίνουν μια βόλτα στον Κονγκό του 1960. Η οικογένεια Πράις μεταναστεύει εκεί, εγκαταλείπει όλες τις ανέσεις των ΗΠΑ καθώς ο Βαπτιστής πατέρας-αρχηγός έχει ιεραποστολή, πρέπει να μεταφέρει το λόγο του Κυρίου του σε όλους τους αμαρτωλούς και αδαείς κατοίκους του Κονγκό. Η γυναίκα του και οι τέσσερις, εντελώς διαφορετικές, όπως όλα τα αδέρφια, κόρες του αναγκαστικά ακολουθούν καθώς δεν έχουν δικαίωμα λόγου και άποψης. Παίρνουν κάτι λίγα από τα υπάρχοντά τους, όσα θεωρούσαν ότι θα είναι τα πιο απαραίτητα σε αυτή την άγνωστη γη και ξεκινούν το μακρύ ταξίδι και μαζί με αυτούς κι ο αναγνώστης. Σε κάθε κεφάλαιο μια κόρη αφηγείται τη δική της οπτική, τον δικό της χαρακτήρα. Η άγνωστη γη, οι άγνωστοι κάτοικοι και οι συνήθειες τους μας αποκαλύπτονται. Μια άλλη, τόσο διαφορετική από τη δική μας πραγματικότητα, μας αυτοσυστήνεται. Όλα τα δεδομένα καταρρίπτονται. Σπίτι χωμάτινο δίχως νερό, ρεύμα, τουαλέτα, πάτωμα. Γη που δεν καλλιεργείται, φύση που δεν τιθασεύεται. Άνθρωποι δίχως υγεία, μόρφωση, φαγητό, ρούχα που όμως επιβιώνουν με το δικό τους τρόπο. Ζώα που απειλούν τη ζωή σου, ακόμη κι εκείνα που νόμιζες ακίνδυνα γίνονται ο μεγαλύτερος εφιάλτης, ο οποιοσδήποτε μπορεί να πεθάνει από μια μύγα, από ένα κουνούπι ή από μια στρατιά πεινασμένων τεράστιων μυρμηγκιών. Και σαν να μην έφταναν όλα τα προβλήματα αυτής της χώρας υπάρχουν και τα ξένα συμφέροντα που ακόμη και αυτά βρίσκουν τη θέση τους στις σελίδες αυτού του βιβλίου. Ξένοι σε μια ξένη γη, οι πρωταγωνιστές της ιστορίας, ο καθένας με διαφορετικό τρόπο, καταφέρνουν να επιβιώσουν και να ανακαλύψουν ποιοι εντέλει είναι και να απεξαρτηθούν από τα δεσμά τους.

Είναι φανερό ότι η συγγραφέας του βιβλίου περιγράφει την πραγματικότητα της χώρας γνωρίζοντας την. Φανταστικά πρόσωπα εμπλέκονται με αληθινά αλλά οι καταστάσεις που περιγράφονται δεν ανήκουν στη φαντασία. Η ίδια έζησε στο Βέλγικο Κονγκό την παιδική της ηλικία. Το βίωμα αυτό μας προσφέρει απλόχερα σε ένα ιδιαίτερα καλογραμμένο μυθιστόρημα.

Η Δηλητηριώδης Βίβλος είναι ένα μεγάλο βιβλίο που το εξώφυλλο του δεν είναι από εκείνα που συναντά κανείς συχνά. Κι όμως είναι ένα βιβλίο που αξίζει να βρεθεί στη σκέψη σου και στη βιβλιοθήκη σου. Αναμφισβήτητα, αξίζει να διαβαστεί και να ξαναδιαβαστεί.