Έρωτας με την πρώτη ματιά

Δεν θα μπορούσα να μην ερωτευτώ ένα βιβλίο με τέτοιο βιβλιοφιλικό εξώφυλλο και να μην θέλω να το κάνω δικό μου. Το περιεχόμενο δικαίωσε και με το παραπάνω την εξωτερική εμφάνιση. Δικαίωσε ακόμη και το βάρος που πρόσθεσε στην ταξιδιωτική βαλίτσα. Αναμφίβολα πρόκειται για το δημοφιλέστερο βιβλίο του καλοκαιριού κι ας μην είναι καθόλου ένα ανάλαφρο καλοκαιρινό ανάγνωσμα. Έχουν γραφτεί διθυραμβικές κριτικές από σπουδαίους ανθρώπους, δεν έχω τίποτα παραπάνω να πω. Συμφωνώ με όλους. Ναι πρόκειται για ένα κλασικό βιβλίο κι ας γράφτηκε πριν μερικά χρόνια, ναι πρόκειται για έργο τέχνης, ναι πρόκειται για μια παρτιτούρα μεταγραμμένη σε κείμενο, ναι σε όλα, είναι ό, τι καλύτερο έχω διαβάσει εδώ και πολύ καιρό. Συγκεντρώνει μόνο καλά στοιχεία, εξαιρετική συγγραφική δεξιοτεχνία, έρωτα, φιλία, ιστορία, γλωσσολογία, φιλοσοφία, ζωγραφική, μουσική, πολλή μουσική που δεν σταματά να ακούγεται καθ' όλη τη διάρκεια της ανάγνωσης. Ο καταλανός συγγραφέας Jaume Cabré κατάφερε να δημιουργήσει ένα αριστούργημα του 21ου αιώνα και οι εκδόσεις Πόλις μας το προσέφεραν σε μια αντάξια μετάφραση με τον τίτλο Confiteor.

Μία από τις καλύτερες στιγμή της αφήγησης είναι όταν ο Αντριά, ο πρωταγωνιστής που μας εξομολογείται τις αμαρτίες τους, επιστρέφει στο πατρικό σπίτι που γίνεται δικό του. Για μήνες μένουν οι κούτες με τα χιλιάδες βιβλία του στο πάτωμα ανήμπορος να τα τακτοποιήσει, μέχρι που φτάνει η ώρα να ανοίξουν οι κούτες και τα βιβλία αρχίζουν να γεμίζουν τους τοίχους, το όνειρο κάθε βιβλιόφιλου. Με την πολύτιμη βοήθεια του παιδικού του φίλου δημιουργείται η βιβλιοθήκη του νέου του σπιτιού που παραλληλίζεται τόσο όμορφα και τόσο πετυχημένα με τη δημιουργία του κόσμου:

Επέστρεψε από τη Ρώμη με πρόθεση να βάλει τάξη στο σπίτι, αφού από καιρό σκόνταφτε στις κούτες με τα βιβλία που είχαν έρθει από τη Γερμανία και τις οποίες δεν είχε ανοίξει ακόμα, άνοιξε τη λάμπα και εγένετο φως. Κάλεσε και τον Μπερνάτ για να τον βοηθήσει να σχεδιάσει αυτήν την ιδανική τάξη θαρρείς κι ο Μπερνάτ ήταν ο Πλάτωνας, εκείνος ο Περικλής και το διαμέρισμα στην Εσάμπλε η βουερή Αθήνα. Έτσι οι δύο σοφοί αποφάσισαν να αφήσουν στο γραφείο τα χειρόγραφα, τα αρχέτυπα που θα αγόραζε, τα εύθραυστα αντικείμενα, τα βιβλία των γονιών του, τους δίσκους, τις παρτιτούρες και τα λεξικά που χρησιμοποιούσε συχνότερα. Και διαχώρισαν τα νερά που ήταν κάτω από το στερέωμα και τα νερά που ήταν κάτω από το στερέωμα, κι έγινε ο ουρανός με τα σύννεφα, ξεχωριστά από το νερό της θάλασσας. Στο δωμάτιο των γονιών, που είχε γίνει επιτέλους δικό του, τοποθέτησαν την ποίηση και τα βιβλία μουσικής, και συγκέντρωσε τα νερά που ήταν κάτω από το στερέωμα ώστε να φανεί η ξηρά, την οποία ονόμασε γη, και τα νερά τα ονόμασε θάλασσες και ωκεανούς. Στο παιδικό του δωμάτιο, άδειασαν, χωρίς να τα κοιτάξουν καν, όλα τα ράφια με τα βιβλία που τον συντρόφευαν όταν ήταν μικρός, κι έβαλαν στη θέση τους βιβλία Ιστορίας, από την αρχή της ανθρωπότητας μέχρι σήμερα. Και βιβλία γεωγραφίας επίσης, κι η γη άρχισε να γεννά δέντρα και σπόρους, που φύτρωναν και γίνονταν χλόη και άνθη. Οι τρεις μεγάλοι διάδρομοι του διαμερίσματος αφιερώθηκαν στην πεζογραφία, ταξινομημένη κατά γλώσσα, στα καινούργια ατέλειωτα ράφια που είχε παραγγείλει στον Πλάνας. Στον διάδρομο του δωματίου, οι ρομανικές γλώσσες. Στον διάδρομο μετά την είσοδο, οι σλαβικές και σκανδιναβικές, και στον φαρδύ διάδρομο στο βάθος, οι γερμανικές και οι αγγλοσαξονικές. "Στην τραπεζαρία θα βάλουμε τα λογοτεχνικά δοκίμια, τη θεωρία της λογοτεχνίας και την αισθητική". "Ή θα βγάλεις τα γυαλικά ή θα βγάλεις τον μπουφέ". Ο Αντριά χαμήλωσε τα μάτια και είπε θα δωρίσω όλα τα γυαλικά στο μαγαζί. Ας τα πουλήσουν, και χάρισμά τους. Έτσι θα κερδίσω τρεις τοίχους. Και γεννήθηκαν τα ψάρια και τα θαλάσσια πλάσματα και όλα τα τέρατα των ωκεανών. "Κι όλα αυτά που έφερες απ' τη Γερμανία τι είναι;" ρώτησε μια άλλη μέρα ο Μπερνάτ, ανοίγοντας καχύποπτα μια κούτα με την άκρη των δαχτύλων του. "Κυρίως φιλολογία και φιλοσοφία. Και μερικά μυθιστορήματα. Μπελ, Γκρας, Φώκνερ, Μαν, Λιόρ, Καμπάν, Ροτ  και διάφορα άλλα". "Που θέλεις να τα βάλεις;" "Τη φιλοσοφία, στην είσοδο. Μαζί με τα μαθηματικά και την αστρονομία. Τη φιλολογία και τη γλωσσολογία, στο δωμάτιο της Λόλα Σίκα. Τα μυθιστορήματα, στους αντίστοιχους διαδρόμους". "Αφού περισσεύει χώρος στον ξενώνα, θα βάλουμε την θρησκεία, τη θεολογία, την εθνολογία και τον ελληνορωμαϊκό κόσμο". Και δημιούργησε τα κτήνη και τα θηρία, που κατέκλυσαν τη γη, και είδε ότι καλώς εποίησε. "Τι θα κάνεις με τα Τεντεν;" "Δεν θέλω να πετάξω τίποτα. Αλλά δεν ξέρω που να τα βάλω". "Έχεις πολλούς χώρους ακόμα". Κι ο Κύριος είπε ναι, έχω πολλούς χώρους, αλλά δεν θέλω να πάψω να αγοράζω βιβλία για να τους γεμίσω. Το πρόβλημα είναι που θα βάλω τους Καρλ Μάυ και του Ιουλίους Βερν, καταλαβαίνεις; Κι ο άλλος απάντησε καταλαβαίνω. Και πρόσεξαν ότι στο μπάνιο υπήρχε χώρος ανάμεσα στο ντουλαπάκι  και το ταβάνι. "Και στη μικρή τουαλέτα, τα περιοδικά". "Και στην κουζίνα, τα βιβλία μαγειρικής". Τη στιγμή που είπε θα φτιάξω τον άνθρωπο κατ' εικόνα και καθ' ομοίωσίν μου, σκέφτηκε τη Σάρα. Και την έβδομη μέρα  ο Άντρια και ο Μπερνάτ ξεκουράστηκαν και προσκάλεσαν την Τέκλα να δει το έργο της δημιουργίας.

Μαγεία.