Μποέμικη ζωή: ταινία + βιβλίο

Οι Γάλλοι έχουν χιούμορ. Δεν αναφέρομαι σε όλους τους Γάλλους βέβαια, δεν θα μπορούσα να ήξερα άλλωστε. Αναφέρομαι στον κινηματογράφο τους, καθώς αν θελήσει κάποιος να του πω μια ταινία που μ' έκανε και γέλασα δεν θα σκεφτώ καμία ελληνική, καμία αγγλική και σε καμία μα καμία περίπτωση αμερικάνικη. Θα σκεφτώ κάποιες γαλλικές, όπως για παράδειγμα το "Δείπνο ηλιθίων" (1998) ή του Κώστα Γαβρά (Έλληνας βέβαια αλλά οι ταινίες του είναι γαλλικές) "Το τσεκούρι" (2005). Θα σκεφτώ επίσης και τη γαλλο-φιλανδική "Μποέμικη ζωή" (1992) του Καουρισμάκι. Άκρως απολαυστική ταινία, ιδανική να δει κάποιος στη φοιτητική του ζωή (ειδικά αν πρόκειται για αιώνιο φοιτητή) γιατί σε εκείνη την ηλικία θα κατανοήσει και θα συμπονέσει τους πρωταγωνιστές. 

Δεν γνώριζα ότι αυτή η εξαιρετική ταινία στηρίζεται στο βιβλίο "Σκηνές μποέμικης ζωής" του Γάλλου συγγραφέα Henry Marger (1822-1861), ούτε από την ομοιότητα των τίτλων δεν το είχα συνδέσει, αλλά το κατάλαβα με το που ξεκίνησα την ανάγνωση των πρώτων σελίδων του βιβλίου κι ας έχουν περάσει χρόνια από τότε που είδα την ταινία. Η ιστορία του βιβλίου και της ταινίας στηρίζεται σε μεγάλο μέρος της στη ζωή του ίδιου του συγγραφέα, ο οποίος καταγόταν από φτωχή οικογένεια, έμεινε για ένα διάστημα της ζωής του στο δρόμο και για να βιοποριστεί έκανε πλήθος εργασιών. Χάρις όμως στη μόρφωση που είχε, την οποία απέκτησε λόγω της κλήσης του στα γράμματα και λόγω της θέλησης της μητέρας του, ασχολήθηκε πολύ με το γράψιμο, γι' αυτό και οι εργασίες που αναλάμβανε είχαν σαν κύριο λόγο την σύνταξη κειμένων. Παράλληλα, είχε έφεση στις τέχνες γι' αυτό κι όλα τα χρήματα που του απέφεραν οι διάφορες εργασίες πήγαιναν στην αγορά βιβλίων, στην παρακολούθηση θεατρικών παραστάσεων αλλά και στα εστιατόρια και στα καφενεία. Κατά τη διάρκεια του φτωχού αλλά άκρως καλλιτεχνικού βίου του, γνώρισε και συμπορεύτηκε με πολλούς άτυχους και άσημους καλλιτέχνες, άγνωστους δημοσιογράφους, αιώνιους φοιτητές, όλοι τους λάτρευαν τις τέχνες και ανυπομονόσουν να ξοδέψουν τα όποια λεφτά έπιαναν στα χέρια τους κερνώντας ο ένας τον άλλον αλκοόλ και φαγητό καθώς συζητούσαν για μουσική, για ποίηση αλλά και για τον έρωτα.

Αυτή τη μποέμικη ζωή του περιγράφει στο βιβλίο του που ενώ σε ορισμένες περιπτώσεις είναι αρκετά δυσάρεστη καθώς έζησε στην ανέχεια (και για τον λόγο αυτόν πέθανε μόλις 39 χρονών) είναι γραμμένη με κωμικό τρόπο και έτσι το γέλιο και η ειρωνεία καλύπτουν την όποια δύσκολη και στενάχωρη στιγμή. Αυτό το κωμικοειρωνικό ύφος του βιβλίου απέδωσε με τον καλύτερο δυνατό τρόπο ο Καουρισμάκι στην ταινία του. Μετά από ενάμιση σχεδόν αιώνα που ο Μυρζέ έγραψε αυτό το βιβλίο αφηγούμενος τη μποέμικη ζωή του  ο Καουρισμάκι ανέδειξε την καλλιτεχνική αξία αυτού του συγγραφέα.

Την ταινία την απόλαυσα πολύ αλλά μέσα από το βιβλίο ο συγγραφέας μου αυτοσυστήθηκε και μου γνωστοποίησε ένα κομμάτι της γαλλικής μποέμικης ζωής του 19ού αιώνα που λίγο πολύ όλοι οι καλλιτέχνες της περιόδου έζησαν.

"Οι μποέμ είναι ασκούμενοι καλλιτέχνες. Το να 'σαι μποέμ είναι το πρώτο βήμα για την Ακαδημία, το νοσοκομείο ή το νεκροτομείο"