Βιβλίου ταξίδια

Ανάμεσα στα ράφια της βιβλιοθήκης περιπλανώμενη από τίτλο σε τίτλο αναζητώντας βιβλία εξειδικευμένα κάνω μια στάση στο σημείο εκείνο που τα ράφια φιλοξενούν λογοτεχνικά βιβλία. Πάντα θα βρεθεί λίγος χρόνος για να διαβαστεί, σκέφτηκα, και άρχισα να ψάχνω ποιο θα επιλέξω. Jean-Paul Sartre, Τι είναι η λογοτεχνία;
Καιρό ήθελα να διαβάσω αυτό το βιβλίο του συγγραφέα που με είχαν συνεπάρει οι Λέξεις του, βιβλίο εδώ και χρόνια διαβασμένο που θα έμπαινα στον πειρασμό να διαβάσω ξανά για να αφήσω λίγες από τις σκέψεις που μου δημιούργησε εδώ.

Παίρνω το βιβλίο στα χέρια μου και το περιεργάζομαι. Στο οπισθόφυλλο βλέπω κολλημένη την χαρακτηριστική ετικέτα του Ελευθερουδάκη με την τιμή. Ξαφνικά μεταφέρομαι αλλού, μέσα σε ένα βιβλιοπωλείο να ανοίγω κούτες και να κολλάω τις τιμές στα βιβλία, να βάζω το βιβλίο στο ράφι στο μέρος με τα Δοκίμια, να βγάζω το βιβλίο μετά από μέρες, να το βάζω μέσα σε ένα καλάθι διαγράφοντας τον τίτλο από τη λίστα για τα βιβλία που προορίζονται για βιβλιοθήκες. Να το βιβλίο στα ράφια της βιβλιοθήκης και είναι μόνο ένα μέρος από τα ταξίδια του που δείχνουν να μην έχουν τέλος. Γελάω με τη σκέψη μου.

Το βιβλίο είναι χωρισμένο σε τέσσερα μέρη: Ι. Τι σημαίνει γράφω; ΙΙ. Για ποιο λόγο γράφουμε; ΙΙΙ. Για ποιον γράφουμε; IV. Η κατάσταση του συγγραφέα το 1947.
Αν το βιβλίο ήταν δικό μου το κεφάλαιο που θα είχε τις περισσότερες υπογραμμίσεις θα ήταν το δεύτερο.
Καθένας έχεις τους δικούς του λόγους λέει ο συγγραφέας στην αρχή του κεφαλαίου. Για τον ένα η τέχνη είναι τρόπος να δραπετεύει, για τον άλλον ένας τρόπος για να κατακτά. Ταξιδεύοντας σε όλες τις μορφές της τέχνης καταλήγει στην πιο σύνθετη, εκείνη της γραφής και της ανάγνωσης για να εντοπίσει τους λόγους που οδηγούν τον άνθρωπο να γράψει, να δημιουργήσει.

"Η ελευθερία μου γίνεται ιδιοτροπία. Όσο περισσότερο δημιουργώ νέους συσχετισμούς, τόσο περισσότερο απομακρύνομαι από την περιπλανητική αντικειμενικότητα που με καλούσε. Ονειρεύομαι αφορμώμενος από ορισμένα μοτίβα που σχεδιάζονται ακαθόριστα από τα πράγματα, η φυσική πραγματικότητα δεν είναι πια παρά αφορμή για ονειροπολήσεις. Ή πάλι επειδή λυπάμαι βαθύτατα για το ότι αυτή η στιγμιαία αντιληπτή, τακτοποιημένη εικόνα δεν μου την προσέφερε κανένας και κατά συνέπεια δεν είναι αληθινή, μου συμβαίνει να ακινητοποιήσω το όνειρό μου, να το μεταφέρω στον καμβά ή σ' ένα γραπτό κείμενο. Με αυτόν τον τρόπο παρεμβάλλομαι ανάμεσα στη χωρίς σκοπό σκοπιμότητα που εμφανίζεται στις εικόνες της φύσης και στο βλέμμα των άλλων ανθρώπων. Τους τη μεταδίδω. Χάρις σε αυτή τη μετάδοση γίνεται ανθρώπινη. Εδώ η τέχνη αποτελεί την τελετουργία του δώρου."

"Γράφω σημαίνει κατα συνέπεια αποκαλύπτω στους άλλους τον κόσμο και ταυτόχρονα στον προτείνω ως καθήκον στη γενναιοδωρία του αναγνώστη."

"To λογοτεχνικό αντικείμενο είναι μια αλλόκοτη σβούρα που υπάρχει μόνο όσο βρίσκεται σε κίνηση. Για να αναδειχθεί απαιτείται μια συγκεκριμένη δράση που ονομάζεται ανάγνωση και διαρκεί μόνο όσο διαρκεί ανάγνωση."

Όλες οι σελίδες γεμάτες σκέψεις ενός ανθρώπου που μεγάλωσε διαβάζοντας. Δεν μπορώ να μην αναγνωρίσω τη δυσκολία της μετάφρασης του βιβλίου και να ευχαριστήσω τη μεταφράστρια που μας έδωσε αυτό το βιβλίο στα ελληνικά.
Δυστυχώς αφήνω το βιβλίο μισοτελειωμένο και το τελευταίο (και πιο μεγάλο) κεφάλαιο αδιάβαστο. Το αφήνω να συνεχίσει το ταξίδι του.
Το μόνο σίγουρο είναι ότι θα επιστρέψω ξανά.