Για πρώτη φορά μου δόθηκε η ευκαιρία να διαβάσω ένα βιβλίο που θα κατέτασσα στα αμιγώς βιβλία αισθηματικής λογοτεχνίας. Μια κατηγορία που το μεγαλύτερο μέρος του αναγνωστικού κοινού προτιμά να διαβάζει και πολύ συγγραφείς θέλουν να γράφουν γι' αυτό. Είναι γιατί μάλλον ο έρωτας, όπως λέει και η ίδια συγγραφέας, Όλγα Λιάρατζη, διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στη ζωή μας. Το Όταν δάκρυσε ο Βόσπορος εκδόθηκε το 2016 από τις εκδόσεις Πηγή και σε λίγους μήνες επανεκδόθηκε. Οι πρωταγωνιστές της ιστορίας ζουν στην Πόλη και είναι μέρος όλων των πολέμων και ταραχών που διαδραματίστηκαν στις αρχές του προηγούμενου αιώνα. Πολεμούν, ερωτεύονται αλλά προπαντός επιβιώνουν σε όποια δραματική κατάσταση τους επιφυλάσσει η μοίρα. Λυτή γραφή, ευκολοδιάβαστη υπόθεση που σε παρασύρει σε ένα διαφορετικό από την καθημερινότητα σου κόσμου.
Η βορειοελλαδίτισσα συγγραφέας είναι πτυχιούχος του Τμήματος Αρχαιολογίας και Τέχνης του ΑΠΘ και εργάστηκε ως φιλόλογος. Είχα την τύχη να επικοινωνήσω μαζί της και να μου απαντήσει σε κάποιες ερωτήσεις μου...
Ξεκίνησα να διαβάζω από όταν πήγαινα στο δημοτικό σχολείο της γενέτειρας πόλης μου, της Αλεξανδρούπολης. Άκουγα με ενδιαφέρον τις ιστορίες της γιαγιάς που ήρθε πρόσφυγας από την Ανατολική Θράκη λίγο πριν από την καταστροφή του ’22. Αυτές οι ιστορίες που είχαν αξία ως μαρτυρίες και βιώματα ανθρώπων από την Ανατολή αποτέλεσαν την έμπνευση να γράψω το πρώτο βιβλίο μου. Ο πόνος του ξεριζωμού υπάρχει και στο δεύτερο βιβλίο μου. Μπορώ να μπω εύκολα στην ψυχολογία των ανθρώπων που αναγκάστηκαν να ζήσουν μακριά από την πατρίδα τους. Διαβάζω περίπου δέκα με δεκαπέντε βιβλία τον χρόνο, στην πραγματικότητα δεν τα διαβάζω απλά, τα μελετάω. Από τους Έλληνες συγγραφείς θα μπορούσα να αναφέρω τον Ισίδωρο Ζουργό, τον Γιώργο Σκαμπαρδώνη, τη Ζυράννα Ζατέλη, τον Σωτήρη Δημητρίου, τη Ρέα Γαλανάκη, την Σώτη Τριανταφύλλου και φυσικά δεν μπορώ να μην μνημονεύσω τον Αλέξανδρο Παπαδιαμάντη και τον Γεώργιο Βιζυηνό που έβαλαν τις βάσεις της ελληνικής πεζογραφίας. Στράφηκα στο ιστορικό μυθιστόρημα γνωρίζοντας το έργο του Γιώργου Θέμελη. Από τους ξένους θα ανέφερα τον Αλμπέρτ Καμύ, Φίλιπ Ροθ, Τζόναθαν Κόου, Ουμπέρτο Έκο και τους κλασικούς Ντοστογιέφσκι, Μπαλζάκ και Φλωμπέρ. Αυτή την εποχή μελετώ την ιστορία της Θεσσαλονίκης την εποχή του μεσοπολέμου, επειδή το νέο μου μυθιστόρημα διαδραματίζεται την εποχή αυτή στην πόλη που ζω σήμερα.
Πιστεύετε ότι διαβάζουν οι Έλληνες κι αν ναι τι θεωρείτε ότι διαβάζεται περισσότερο;
Δεν διαβάζουν όσο θα έπρεπε ίσως. Οι γυναίκες συνήθως διαβάζουν μυθιστορήματα, οι άνδρες Ιστορία και Πολιτικό δοκίμιο και πιο σπάνια μυθιστόρημα και ποίηση.
Σε ποιους αναγνώστες πιστεύετε ότι απευθύνονται τα βιβλία σας;
Απευθύνομαι σ’ όλους, γυναίκες και άνδρες κάθε ηλικίας.
Στην Ελλάδα υπάρχει μεγάλος αριθμός εκδοτικών οίκων και η ετήσια βιβλιοπαραγωγή είναι ιδιαίτερα αυξημένη. Αυτό θεωρείται ότι βοηθάει αναγνώστες και συγγραφείς;
Παρότι η ετήσια βιβλιοπαραγωγή είναι αυξημένη, εκδίδονται πολλά που δεν έχουν λογοτεχνική αξία. Αυτό δεν βοηθάει τους αναγνώστες να επιλέξουν τα πιο αξιόλογα, ενώ συγχρόνως δίνει την ψευδαίσθηση σε ανθρώπους ατάλαντους να πιστέψουν ότι είναι λογοτέχνες. Συγνώμη που είμαι τόσο εκλεκτική, αλλά αγόρασα κατά καιρούς βιβλία που με απογοήτευσαν. Εκδόθηκαν ίσως λόγω δημοσίων σχέσεων.
Και τα δύο βιβλία σας έχουν εκδοθεί από ένα νεοσύστατο εκδοτικό οίκο, την Πηγή. Πώς ήταν η συνεργασία σας; Πιστεύετε ότι κάποιος άλλος εκδοτικός οίκος θα ωφελούσε περισσότερο τη συγγραφική σας δουλειά;
Τη συγγραφική μου δουλειά όχι, την διακίνηση και τη διαφήμιση ίσως. Η συνεργασία μου με τον εκδοτικό οίκο ήταν αρκετά ικανοποιητική. Μ' ενέπνευσαν εμπιστοσύνη από την πρώτη στιγμή που μιλήσαμε. Αγαπούν αυτό που κάνουν και εξελίσσονται γρήγορα. Πρόκειται για έναν ανερχόμενο εκδοτικό οίκο που έλειπε από τη Βόρεια Ελλάδα.
Αν κάποιος επιμελητής ενός μεγάλου εκδοτικού οίκου σας ζητούσε να κάνετε σημαντικές αλλαγές στην πλοκή του βιβλίου ώστε να γίνει πιο εμπορικό, θα το δεχόσασταν; Τελικά γράφετε για να διαβάζεστε ή για να ικανοποιήσετε μια δική σας εσωτερική ανάγκη;
Αν ήθελα να μην διαβαστεί, δεν θα ζητούσα να εκδοθεί. Παράλληλα όμως δίνει διέξοδο στη φαντασία μου και την ανάγκη μου να εκφραστώ.
Τι χαρακτηριστικά κατά τη γνώμη σας έχει ένα ποιοτικό λογοτεχνικό βιβλίο;
Συναρπαστική πλοκή, διαχρονικούς χαρακτήρες, προσφυείς εναλλαγές δρώντων και δραστών, απρόβλεπτες μεταπτώσεις και ανατροπές, φυσικούς διαλόγους ώστε να κρατάνε από την αρχή ως το τέλος αδιάπτωτο και συνεχώς εντεινόμενο το ενδιαφέρον του αναγνώστη. Η επαφή και η συμπόρευση του δημιουργού με τον τελευταίο πρέπει να παραμένει σε όλη τη διάρκεια της συγγραφής συνεπής και αδιάλειπτη, στον άξονα ενός σιωπηλού, εσωτερικού διαλόγου που θα υποδεικνύει κάθε φορά «το εικός και το αναγκαίον».
Στο βιβλίο σας παρατήρησα ότι δίνετε μεγάλη έμφαση στον έρωτα. Από τις πρώτες σελίδες η πρωταγωνίστρια, η Αριάδνη, βρίσκει τον μεγάλο της έρωτα. Θεωρείτε ότι ο έρωτας είναι κάτι για τον οποίο θέλουν να διαβάζουν οι αναγνώστες;
Ο έρωτας είναι σημαντικός στη ζωή των ανθρώπων γιατί αναμετριέσαι με τα όριά σου, βγαίνεις από τον εαυτό σου και ανοίγεσαι αφιλοκερδώς στον άλλο που μέχρι χθες ήταν άγνωστος. Είναι κάτι μαγικό, ασύλληπτο και συγχρόνως επικίνδυνο που πια στις μέρες μας λίγοι άνθρωποι τολμούν να ζήσουν. Ενώ δίνεις, επιστρέφεις στον εαυτό σου πιο πλούσιος. Η λογοτεχνία δεν θα μπορούσε να μην συμπεριλάβει τον έρωτα στα θέματά της.
Επέλεξα την ανάγνωση αυτού του βιβλίου γιατί ο εκδοτικός οίκος το αναφέρει και ως ιστορικό μυθιστόρημα. Επιπροσθέτως, τοποθετείτε χρονικά την υπόθεση στα πολύ ενδιαφέροντα χρόνια των βαλκανικών πολέμων, της μικρασιατικής καταστροφής, πιστεύετε ότι ο αναγνώστης μετά την ανάγνωση του βιβλίου έχει αποκομίσει κάποιες ιστορικές γνώσεις;
Πιστεύω ότι πρέπει να επιστρέφουμε συχνά στο παρελθόν με τα μάτια και τις εμπειρίες του παρόντος. Μας δίνεται έτσι η δυνατότητα να αναθεωρήσουμε και να επαναξιολογήσουμε ό,τι συνέβη τότε. Αυτήν την ευκαιρία δίνει σήμερα αυτό το ιστορικό μυθιστόρημα.
Θα θέλατε να μεταφραστούν τα βιβλία σας σε άλλες γλώσσες και πώς πιστεύετε ότι το αναγνωστικό κοινό εκτός της Ελλάδας θα έβλεπε το βιβλίο σας;
Νομίζω ότι επιβάλλεται να μεταφραστεί στα Τουρκικά. Δίνω την ευκαιρία στην κάθε πλευρά να δει την αντίπαλη. Έτσι το βιβλίο συμβάλλει στη συναδέλφωση των λαών που είναι και το ζητούμενο στη λογοτεχνία (Εμείς τραγουδάμε για να ενώσουμε τον κόσμο, Γ. Ρίτσος).
Τέλος, θα ήθελα να μου πείτε πώς πήρατε την απόφαση το δεύτερο βιβλίο σας να είναι συνέχεια, ενώ δεν προμηνύεται κάτι τέτοιο στο πρώτο, δεν έχουν μείνει αναπάντητα ερωτήματα.
Πολλοί αναγνώστες και αναγνώστριες με βρήκανε στο facebook και μου παραπονέθηκαν ότι τελειώνει απότομα. Από την άλλη πλευρά για καιρό από τη στιγμή που το τελείωσα οι ήρωες συνέχιζαν να ζουν μέσα μου, να με απασχολούν και να ζητούν μια νέα ζωή, μια κάθαρση ίσως. Έτσι αποφάσισα να γράψω το δεύτερο όπου ολοκληρώνονται οι χαρακτήρες και ο αναγνώστης έχει την ευκαιρία να απολαύσει την συνέχιση της ζωής τους σε ένα περιβάλλον εξίσου ενδιαφέρον ιστορικά. Μπορεί όμως να διαβαστεί και ως μια ξεχωριστή ιστορία. Ο μεσοπόλεμος μοιάζει με την εποχή μας και ανέκαθεν με ενδιέφερε. Στο επόμενο θα μιλήσω για τον μεσοπόλεμο στην πόλη μου, την Θεσσαλονίκη που όσο τη μελετώ, με ενθουσιάζει.
Ευχαριστώ που μου δώσατε την ευκαιρία να εκφραστώ και ευελπιστώ στη συνέχιση της συνεργασίας.
Ευχαριστώ κι εγώ για τη συνεργασία τη συγγραφέα του βιβλίου αλλά και τις εκδόσεις Πηγή και εύχομαι καλή και δημιουργική συνέχεια.
Ευχαριστώ κι εγώ για τη συνεργασία τη συγγραφέα του βιβλίου αλλά και τις εκδόσεις Πηγή και εύχομαι καλή και δημιουργική συνέχεια.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου