Κυριακή 6 Μαρτίου 2011

Γιατί θρυμματίζονται σελίδες

Είναι, λέμε τώρα, καλοκαίρι και φανταζόμαστε το εαυτό μας στην παραλία, κοντά στο κύμα με ένα βιβλίο που πάρα πολύ θέλουμε να διαβάσουμε και περιμένουμε την στιγμή πως και πως Φανταζόμαστε να διαβάζουμε και να βουτάμε για δροσιά στα καθάρια νερά, να διαβάζουμε να βουτάμε συνέχεια έως ότου δύσει ο ήλιος και δεν βλέπουμε να διαβάσουμε, έως ότου σωθούν οι σελίδες του αναγνώσματός μας. Προσέχουμε ιδιαίτερα να μην βρέξουμε το βιβλίο, να μην το τσαλακώσουμε, να μην το γεμίσουμε άμμο και αντηλιακά και εκεί που φροντίζουμε να μην συμβούν όλα αυτά, παρατηρούμε ότι παρά το ενδιαφέρον μας, τα φύλλα του χαρτιού κάπως ξεραίνονται, χάνουν την ευπλασία τους, γυρνάνε αδέξια και σαν να φαίνονται οι πόροι του χαρτιού. Δεν το παρατηρούν όλοι αυτό που συμβαίνει μέσα στα χέρια μας. Μόλις ολοκληρώσουμε την ανάγνωση, αφήνουμε το βιβλίο στην τύχη του και δεν αναρωτιόμαστε μα γιατί συμβαίνει αυτό, τι πήγε στραβά;
Φτιάχνοντας τα πράγματα για την ημέρα στην παραλία δεν σκεφτόμαστε αν η βόλτα αρέσει στο βιβλίο, αντίθετα το θεωρούμε εκλεκτό, το διαλέξαμε για μια ξεχωριστή στιγμή ευχαρίστησής μας. Δεν σκεφτόμαστε αν η βόλτα στην θάλασσα αρέσει στο βιβλίο, αν είναι φτιαγμένο για συνθήκες ζέστης και ήλιου.
Το χαρτί μετά τον 19ο αιώνα και ειδικά το φτηνό χαρτί (για εφημερίδες αλλά και για έντυπα) έχει χαμηλή ποιότητα και εκ των πραγμάτων περιορισμένη διάρκεια ζωής. Είναι κατασκευασμένο από ξυλοπολτό με χαμηλά ποσοστά κυτταρίνης που έχει τις περισσότερες φορές υποστεί διαδικασίες λεύκανσης (θαυματουργή η χλωρίνη) και κολλάρισμα με ένα οξύ συστατικό που βρίσκεται στην ρητίνη του πεύκου, και δεν χαρακτηρίζεται από αντοχή στον χρόνο. Είναι εύθραυστο και ευαίσθητο. Κιτρινίζει σε σύντομο χρονικό διάστημα και χάνει την ελαστικότητά του, οξείδωση ονομάζεται το φαινόμενο. Συμπτώματα της οξείδωσης είναι η κιτρινάδα, η ξηρότητα που οδηγούν στον θρυμματισμό και την αυτοκαταστροφή του χαρτιού.
Ένα το κρατούμενο το λοιπόν, το χαρτί από την φτιαξιά του έχει θέματα επιβίωσης στον μεγάλο χρόνο.
Από την άλλη μεριά, το χαρτί όπως το ξύλο και το δέρμα σαν οργανικά υλικά που είναι, χρειάζονται και απορροφούν ή αποβάλλουν υγρασία ανάλογα, από το περιβάλλον. Οι ιδανικές συνθήκες φύλαξης του χαρτιού (μαζί με την μη μόλυνση του περιβάλλοντος, και την αποφυγή της υπεριώδους και υπέρυθρης ακτινοβολίας) είναι οι 18 βαθμοί Κελσίου και η σχετική υγρασία να φτάνει το50% και αυτές οι συνθήκες να παραμένουν σταθερές και πάντως, να μην παίζουν πάνω από έναν βαθμό Κελσίου και 5% συν πλην υγρασίας. Οι μεγάλες μεταβολές στις συνθήκες θερμοκρασίας και υγρασίας απορυθμίζουν το χαρτί. Είναι ένα σκοτσέζικο ντους που το τρελαίνει. Οι εναλλαγές το αποδυναμώνουν ως υλικό.
Ο δυνατός ήλιος και η άμεση έκθεση βιβλίων στις καλοκαιρινές ακτίνες είναι εχθροί του χαρτιού και κατά συνέπεια των βιβλίων. Όταν πάμε στις παραλίες και διαβάζουμε στον ντάλα ήλιο, κάνοντας σκιά με το ίδιο το βιβλίο φερόμαστε σκληρά εγωιστικά και δολοφονικά απέναντί του.
Τώρα θα μπορούσε κανείς να διαχωρίσει τα είδη ανάγνωσης και να πει ότι οι εφημερίδες έτσι και αλλιώς ανακυκλώνονται, τα αστυνομικά, τα αισθηματικά, τα ελαφρά κοινωνικά είναι ανάλαφρα και δεν πειράζει και τόσο να ταλαιπωρούνται. Δεν θα μπω σε τούτη την κουβέντα μα θα ανοίξω την πόρτα στην πρόταση του ηλεκτρονικού διαβάσματος στις παραλίες. Το ηλεκτρονικό βιβλίο είναι αλλιώς…

4 σχόλια:

Μαραμπού είπε...

Χαιρετίσματα από την παγωμένη αλλά πολύ όμορφη Καστοριά!

Αυτή, μάλλον, είναι η ανάρτηση, το θέμα της οποίας ενέπνευσα εγώ, έτσι Elli; Ευχαριστώ πολύ, μένεις πιστή στις υποσχέσεις σου. Μας ταξίδεψες σε πολύ όμορφες καλοκαιρινές στιγμές ενώ εγώ, όταν σου κατέθετα τις σκέψεις μου, φανταζόμουν τον εαυτό μου να διαβάζει στην αυλή μια ηλιόλουστη μέρα. Όχι, πως δεν διαβάζω και πλάι στο κύμα, αλίμονο!

Τα είπες πολύ ωραία, συγγνώμη που δεν εμβαθύνω λίγο παραπάνω, κάτι που θα έκανα σε άλλες συνθήκες αλλά, η έλλειψη ύπνου με κρατά δέσμιο μιας πνευματικής ατονίας και μαλθακότητας.

Η ανάγνωση στον στρατό είναι σαν την εκτέλεση μεταβολής από θέση ημιανάπαυσης... απλώς δεν γίνεται!! Έχασα και τους λίγους μηυμένους που είχα συναντήσει στο κέντρο, Elli. Πλέον είμαι ο μόνος!

Πάω για μερικές βολτίτσες στην πόλη της Καστοριάς, που σίγουρα θα περιλαμβάνουν και μια επίσκεψη σε ένα βιβλιοπωλείο, που με μαθηματική ακρίβεια θα οδηγήσει σε ένα ακόμα βιβλίο στην τσάντα μου. Η ηδονή της αναζήτησης συναγωνίζεται εκείνη της ανάγνωσης! Θα τα ξαναπούμε.

Έχε γεια!

Elli είπε...

Μαραμπού υγεία και χαρά από την Αθήνα, παγωμένη μεν αλλά φαντάζομαι πολύ λιγότερο από την Καστοριά.
Μα ναι, για σένα ήταν η ανάρτηση, σε σένα κατευθυνόταν και χαίρομαι που σε έφτασε. Ωραία η εικόνα του διαβάσματος σε ηλιόλουστη αυλή, εύχομαι να την πραγματοποιείς ξανά και ξανά ως εικόνα και ως πράξη αληθινή.
Χμ, σε σκοπιές την βγάζεις βλέπω, δεν ρωτάω το μυστικό σύνθημα και παρασύνθημα. Εεε όχι και να στενοχωριέσαι που αφού κουράζεσαι τόσο δεν μπορείς να διαβάσεις, άστο, μπορείς ίσως, να ανατρέξεις στα έως τώρα διαβάσματά σου νοερά για να παίρνεις κουράγιο, για να δεις ποιο και με ποιές σκέψεις σε βοηθά καλύτερα, αν σε βοηθά καθόλου, μπορείς να σκεφτείς πώς θα διατύπωνες την εμπειρία. Υπάρχει τεράστια πο΄λεμική λογοτεχνία με κορωνίδα τον Πόλεμο και Ειρήνη του Τολστόι, ίσως και να είσαι σε αυτήν την διάθεση...
Κρίμα που χωρίστηκες από τους μυημένους, τι να πω μπορεί να σου ξανατύχουν στην επόμενη στροφή. Δεν σου λέω να εμπνεύσεις άλλους και να γίνεις μυητής γιατί καταλαβαίνω ότι αγγίζει τα όρια του άθλου. Οι Βολτίτσες σε έχουν στο νου τους για συντροφιά...
Χαίρομαι που βρίσκεις χαρά στην αναζήτηση. Η Δημοτική Βιβλιοθήκη της Καστοριάς είναι δραστήρια σε ενδιαφέρουσες εκδηλώσεις ίσως να την επισκεπτόσουν. Γνωριζόμαστε με την Κατερίνα με τα μπλε μάτια που είναι ο αρχηγός εκεί, δώσε της χαιρατίσματα κιόλας.
Και βέβαια τα λέμε!

Μαραμπού είπε...

Μια ολιγόωρη έξοδος μού επιτρέπει να απαντήσω στο σχόλιο σου. Πρώτα απ' όλα, τώρα που έμαθα για την ύπαρξη της γαλανομάτας Κατερίνας, θα περάσω από την δημοτική βιβλιοθήκη και θα προσπαθήσω μέσα από τις οδούς της διαλεκτικής, να ανοίξω κουβέντα για βιβλία και λέξεις.

Όσο για την αναγνωστική μου διάθεση, δεν έχω διάθεση για τέτοιους είδους βιβλία, ανέκαθεν θα έλεγα και όχι τώρα που είμαι στρατό. Δες όμως κάτι παράξενο που συμβαίνει! Στην πρώτη μου άδεια αγόρασα το βιβλίο του Χέρμαν Μέλβιλ, Γουάιτ Τζάκετ! Μου άρεσει ο Μέλβιλ και θεωρώ το Μόμπι Ντικ αξεπέραστο πεζό κείμενο. Επίσης με μαγεύουν οι θαλασσινές περιπέτειες - εύκολα μπορείς να το συμπεράνεις αυτό! Το λοιπόν, το Γουάιτ Τζάκετ, που φέρει υπότιτλο "ο κόσμος σε ένα πολεμικό πλοίο", πέρα από τις θαλασσινές περιγραφές και τις ναυτικές ορολογίες που προσδίδουν στο κείμενο αυθεντικότητα και δύναμη, έχει τα κεφάλαιά του καταμερισμένα με τέτοιο τρόπο που αποδίδουν πιστά κάθε έκφανση της ζωής των ανθρώπων που ζουν σε μια πολεμική φρεγάτα και, μα την αλήθεια Elli, είναι σαν να διαβάζω την τωρινή ζωή μου και κάθε άλλη των περασμένων στριατιωτών... για ετερόκλητους χαρακτήρες, τρόπους συσιτίου, ύπνου, εκτέλεσης υπηρεσιών, για τα κόμπλεξ που διακατέχουν τους υπαξιωματικούς χωρίς δυνατότητα ανέλιξης, για την απάθεια των υψηλά αξιωματούχων, για ΟΛΑ!!

Είμαι τυχερός που έπεσα αυτήν την περίοδο σε αυτό το βιβλίο γιατί συνδιάζει την γραφή του Μέλβιλ, τις εμπειρίες μου και το άρωμα της θάλασσας!

Elli είπε...

Μαραμπού η θερμοκρασία στην Καστοριά είναι χαμηλές, το παρακολουθώ. Μακάρι να βρεις άκρη με την δημοτική Βιβλιοθήκη. Πες μασ κιόλας πρώτο χέρι εντυπώσεις.
Η πολεμική λογοτεχνία δεν είναι μόνον ηρωική, των κατορθωμάτων, της θυσίας περιλαμβάνει και την αντιπολεμική λογοτεχνία που ασκεί κριτική. Είναι αρκετά μεγάλη καθώς η ανθρωπότητα έχει σπαταλήσει μεγάλα κομμάτια της πορείας της προς αυτήν την κατεύθυνση άρα δεν μπορούμε να το περνάμε έτσι, σαν να μην συνέβη εξάλλου εξακολουθεί να συμβαίνει... δυστυχώς! Το βλέπεςι και στον Μέλβιλ τώρα.
Άσε που πρωταγωνιστές είναι άνδρες!