Παρασκευή 31 Αυγούστου 2018

Ταξίδι στην Αλγερία


Λογοτεχνικά ταξίδια. Υπέροχα ταξίδια σε μέρη που δεν γνωρίζεις και ούτε είχες σκοπό να επισκεφθείς διά ζώσης. Τέτοια ταξίδια μας προσφέρουν απλόχερα τα βιβλία. Και γνώσεις. Αυτός είναι ο ορισμός ενός καλού λογοτεχνικού βιβλίου. Όταν μέσα από τις σελίδες του μας κάνει πιο πλούσιος. Τα βιβλία είναι τα πλούτη μας. Η Καουτέρ Αντιμί, μια συγγραφέας που έχει την ίδια ηλικία με εμένα, κατάγεται από το μακρινό Αλγέρι αλλά ζει στο Παρίσι. Μέσα από "Τα πλούτη μας" θέλησε να μας μιλήσει για την πόλη στην οποία γεννήθηκε και να μας παρουσιάσει τη ζωή ενός βιβλιοανθρώπου. Τι σπουδαία συγκυρία, να γνωρίζεις μια πόλη, λίγο από την ιστορία της και έναν εκδότη. Έναν εκδότη που δεν είχες ακούσει τίποτα γι' αυτόν έως τώρα. Ούτε για το Αλγέρι.

Η ιστορία ξεκινά όταν ένας νεαρός φοιτητής αναλαμβάνει να πάει στο Αλγέρι για να πραγματοποιήσει την πρακτική του άσκηση. Η εργασία που του ανατίθεται είναι να προετοιμάσει ένα κατάστημα για αλλαγή χρήσης. Τα "Αληθινά πλούτη" πρέπει να πάψουν πια να είναι δανειστική βιβλιοθήκη, παράρτημα της Εθνικής Βιβλιοθήκης, άλλωστε από χρόνια έχει παύσει να χρησιμοποιείται, και να γίνει ένα μαγαζί που θα πουλάει λουκουμάδες. Μάλιστα του δίνεται και ένας κατάλογος με τα αντικείμενα που περιέχει αυτός ο μικρός χώρος, τα οποία θα πρέπει να καταστρέψει, περισσότερα από 1.500 βιβλία και έγγραφα. Αυτή είναι η ιστορία του παρόντος.

Υπάρχει και ιστορία του παρελθόντος. Η πλούσια βιβλιοιστορία αυτού του χώρου που ο φοιτητής καλείται να καταστρέψει. Γιατί δεν είναι μια απλή δανειστική βιβλιοθήκη (ποια βιβλιοθήκη είναι μια απλή βιβλιοθήκη;), είναι ένα πολιτιστικό μνημείο γεμάτο ιστορία από μελάνι και λέξεις. Αυτός ο χώρος χρησιμοποιήθηκε ως έδρα του εκδότη Εντμόν Σαρλό. Αυτόν το χώρο κατάφερε να βρει για να ξεκινήσει την εκδοτική του δραστηριότητα το 1936 ο 21χρονος λάτρης των βιβλίων. Σε παράλληλη αφήγηση αφήνουμε το τώρα και την ιστορία του φοιτητή που θέλει να διεκπεραιώσει την εργασία που ανέλαβε και παρακολουθούμε τις σκέψεις του Σαρλό. Ένα ημερολόγιο του εκδότη που καταγράφει πληροφορίες για την πορεία του εκδοτικού του οίκου, τις πρώτες εκδόσεις, τις επαφές με συγγραφείς όπως τον Άλμπερ Καμύ, τα δύσκολα χρόνια του πολέμου. Στην ουσία εξιστορείται η αρχή και το τέλος ενός εκδοτικού οίκου στο μακρινό Αλγέρι. 

Ο Σαρλό ξεκίνησε τον εκδοτικό οίκο με πλήρη επίγνωση του χρέους του και με πλήρη αφοσίωση και υποταγή στη χάρτινη τέχνη:

"Του είπα ότι δεν επιδίωκα κάποια συνοχή, αλλά πως εξέδιδα πρωτίστως ό,τι μου άρεσε και, αποκλειστικά, βιβλία που αισθάνομαι ότι είμαι σε θέση να τα υπερασπιστώ απέναντι στον Τύπο και τους αναγνώστες. Η δέσμευση μου πρέπει να είναι ολοκληρωτική. Έτσι αντιλαμβάνομαι τη δουλειά μου. Ο συγγραφέας οφείλει να γράφει, ο εκδότης οφείλει να δίνει ζωή στα βιβλία. Δεν βλέπω κανέναν περιορισμό σ' αυτήν την αντίληψη των πραγμάτων.  Η λογοτεχνία είναι πάρα πολύ σημαντική για να μην αφιερώνει κανείς όλο τον χρόνο του."

Έτσι είναι το επάγγελμα του εκδότη, μαγικό, κουραστικό, αγχωτικό και με μεγάλο ρίσκο, όπως ακριβώς περιγράφεται στις ημερολογιακές σελίδες του. Που μπορεί βέβαια να προέρχονται από τη φαντασία της φιλολόγου Αντιμί, αλλά η βιβλιογραφία που υπάρχει στο τέλος και αφορά την έρευνα της για τη ζωή και το έργο του αλγερινού εκδότη, μας δίνει την εντύπωση ότι ίσως αυτές οι ημερολογιακές σημειώσεις να μην αποτελούν μόνο προϊόν φαντασίας. 

Το πως έγινε ο εκδοτικός οίκος/ βιβλιοπωλείο δημοτική βιβλιοθήκη είναι μια άλλη ιστορία μαζί με την ιστορία του ανθρώπου που είχε αναλάβει να προσέχει το χώρο και ευλαβικά να ανοίγει και να κλείνει τις πόρτες. Εξάλλου οι ιστορίες των ανθρώπων που ασχολούνται και αγαπούν τα βιβλία πάντα συνδέονται.

Εξαιρετικό και ρομαντικό βιβλιοβιβλιό που μόλις κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Πόλις.

3 σχόλια:

Σοφία είπε...

Φαίνεται πολύ ενδιαφέρον! σκέφτομαι να το αγοράσω... ώρες ώρες πραγματικά αναρωτιέμαι ΠΩΣ εντοπίζετε αυτά τα βιβλιο-βιβλία, ενώ εγώ όσο και να ψάξω, τόσα δεν θα βρω!
Αγαπημένο μου blog το Βολτίτσες, και μάλλον δικαίως!

librarian είπε...

Γεια σου Σοφία! Σε ευχαριστώ για τα καλά σου λόγια. Παλιά εργαζομουν σε βιβλιοπωλεία κι ήταν εύκολο να εντοπίσω βιβλία που μ' αρέσουν. Τώρα βοηθούν οι φίλοι, ξέρουν ότι αυτή είναι η αγαπημένη μου κατηγορία βιβλίων και φροντίζουν να με ενημερώνουν όταν πέσει κάτι στην αντίληψη τους.

Κατερίνα Τοράκη είπε...

Είναι εξαιρετικό βιβλίο! Παρά το νεαρό της ηλικίας της, η Αντιμί κάνει αυτό που λέει στο βιβλίο της: "Είμαστε οι κάτοικοι τούτης της πόλης και η μνήμη μας είναι το άθροισμα των ιστοριών μας". Κι έτσι αφηγείται την ιστορία της πόλης της που είναι το Αλγέρι και της χώρας της της Αλγερίας. Και αυτά μέσα από την ιστορία ενός βιβλιοπωλείου που ήταν και δανειστική βιβλιοθήκη κατά μία έννοια, που ήταν και το εκδοτικό στο οποίο ο Καμύ και ο Βερκόρ και πολλοί άλλοι διάλεξαν να εκδόσουν βιβλία τους (διάβασα των Καμύ και Βερκόρ, σας τα συνιστώ, ιδίως τη Σιωπή της θάλασσας του Βερκόρ σε μετάφραση της Τατιάνας Γκρίτση-Μιλλιέξ, εκδ. Ίκαρος 1945).