Πρότζεκτ φιλαναγνωσίας για το βιβλίο

Οι εκδόσεις Νεφέλη έχουν στον εκδοτικό τους κατάλογο κάποια άκρως εντυπωσιακά βιβλία κι αυτό που κρατώ στα χέρια μου είναι ένα από αυτά. Είναι ένα διαμαντάκι. Κάθε σελίδα, κάθε λέξη φανερώνει την πολλή και καλή δουλειά που έγινε κατά τη δημιουργία του. Αξίζει βέβαια να σημειωθεί ότι τυπώθηκε στην Ελλάδα με μελάνια χαμηλής οσμής κατάλληλα ακόμη και για συσκευασίες τροφίμων σε εντελώς ανακυκλωμένο χαρτί, γιατί κι αυτές οι λεπτομέρειες έχουν νόημα όπως μας εξηγεί και το ίδιο το βιβλίο.

Λόγος για το Πώς φτιάχνεται ένα βιβλίο και οι συνέπειες τους στο περιβάλλον μας, της Ροδούλας Παππά που ερεύνησε και έγραψε ένα εξαιρετικό κείμενο και με απλά λόγια δίνει όλη αυτήν την σύνθετη πληροφορία και γνώση και του Κώστα Μαρκόπουλου που πλαισίωσε τόσα μοναδικά το κείμενο με εικόνες που όχι μόνο συμπληρώνουν αλλά μιλάνε από μονές τους.

Το βιβλίο αυτό είναι ένα ταξίδι στον κόσμο του βιβλίου, δείχνει πως δημιουργείται το παιδικό βιβλίο ενώ εμφανίζονται με λεπτομέρεια και ρεαλισμό οι άνθρωποι, οι χώροι, τα μηχανήματα που εργάζονται για να έρθει στα χέρια μας το τελικό προϊόν. Χρειάζεται πολλή δουλειά για να δημιουργηθεί ένα βιβλίο και αυτό φανερώνεται μέσα από τις σελίδες του. Πραγματικά διαφαίνονται όλα τα στάδια, από το κόψιμο των δέντρων και τη δημιουργία του χαρτιού, το μελάνι, τον εκδότη, τον συγγραφέα, τον εικονογράφο, τον διορθωτή, το τυπογραφείο, το βιβλιοδετείο, η συγγραφέας δεν ξεχνάει τίποτα και κανέναν και σε όλα αναφέρεται με λεπτομέρεια και σαφήνεια. Σε κάθε σελίδα υπάρχει μεγάλο κείμενο για μεγάλα παιδιά αλλά και μικρό κείμενο για τα μικρότερα. 

Διαβάζοντας αυτό το υπέροχο βιβλίο ένα πράγμα μου ήρθε στο μυαλό ότι θα μπορούσε να γίνει ένα εξαιρετικό πρότζεκτ στο πλαίσιο φιλαναγνωσίας από δημόσια βιβλιοθήκη, παιδική βιβλιοθήκη ή σχολική βιβλιοθήκη. Ξέρω, αυτές οι βιβλιοθήκες στη χώρα μας είναι ανύπαρκτες, αλλά έστω κι αυτές οι λίγες που λειτουργούν νομίζω θα έπρεπε να εκμεταλλευτούν αυτό το πολύτιμο εργαλείο. Άλλωστε το βιβλίο είναι ένα αντικείμενο που το παιδί έρχεται σε επαφή καθημερινά. Σίγουρα θα ήθελε να γνωρίσει αυτό το τόσο οικείο αντικείμενο πως ξεκινά το μεγάλο του ταξίδι.

Το παιδί εκτός από την ευκαιρία να αντιληφθεί και να κατανοήσει πως φτιάχνεται ένα βιβλίο, μπορεί να εκτιμήσει τη δουλειά και τον κόπο που έχουν αφιερώσει δεκάδες άτομα για να δημιουργηθεί αυτό το βιβλίο που κρατά στα χέρια του. Παράλληλα, αναφέρονται οι οικολογικές διαστάσεις που συνεπάγονται στη δημιουργία ενός βιβλίου. Η συγγραφέας δεν ξεχνά να αναφερθεί στην παραγωγή χαρτιού από ανακυκλωμένο χαρτί ή στη δημιουργία μελανιού φυτικής προέλευσης που αυξάνει βέβαια το κόστος. 

Ανάλογα με την ηλικία του παιδιού μπορούν να αναφερθούν και να επεξηγηθούν διαφορετικές έννοιες. Πολύ μικρά παιδιά μπορούν να παρατηρήσουν της εικόνες και να ειπωθούν λίγα λόγια ενώ σε μεγαλύτερα παιδιά Γυμνασίου αλλά ακόμη και Λυκείου μπορούν να αναφερθούν με μεγαλύτερη λεπτομέρεια πιο σύνθετες έννοιες και να εξηγηθεί η περίπλοκη ορολογία που συνοδεύει την παραγωγή του βιβλίου. Είναι μια νίκη το γεγονός ότι το βιβλίο δεν στοχεύει σε μια συγκεκριμένη ηλικία αλλά γίνεται εργαλείο μάθησης για όλους. Η γνωριμία και η κατανόηση εννοιών καθώς και η μάθηση όλων των σταδίων της παραγωγής θα βοηθήσει το παιδί να εκτιμήσει αυτό το πολυσύνθετο αντικείμενο και πνευματικό αγαθό που ονομάζεται βιβλίο, το οποίο θα το συνοδεύει αν όχι σε όλη του τη ζωή σίγουρα στη σχολική και φοιτητική του πορεία.

Το συγκεκριμένο αντίτυπο το εντόπισα στη δημόσια βιβλιοθήκη της πόλης μου και με μεγάλη χαρά το πήρα για να το ξεφυλλίσω. Όμως με πολύ μεγάλο ενδιαφέρον το είδε και η μικρή μου Μαργαρίτα δύο χρονών. Και ότι ένα παιδί τόσης μικρής ηλικίας μπορεί να παρατηρήσει αυτό το βιβλίο ενισχύει την εντύπωση που μου δίνει ότι είναι κατάλληλο για όλες τις ηλικίες.

Το βίντεο που ακολουθεί αναφέρει λίγη από τη δουλειά που έγινε για τη δημιουργία του.