Πώς να κάνετε τα παιδιά να αγαπήσουν το διάβασμα

Η κόρη μου διάβαζε βιβλία πριν γεννηθεί. Δηλαδή η μαμά της διάβαζε. Τα παιδικά βιβλία είχαν μια ξεχωριστή θέση στη βιβλιοθήκη μου και σε αυτό το μπλογκ και πάντα απολάμβανα την ανάγνωσή τους. Αν δεν απολαμβάνουν οι ενήλικες του σπιτιού την ανάγνωση και το βιβλίο, είναι σχεδόν απίθανο το παιδί να τα απολαύσει. Λέω σχεδόν, γιατί εγώ μεγάλωσα σε ένα σπίτι που οι ενήλικες σχεδόν σπάνια διάβαζαν. Αν θέλετε το παιδί σας να αγαπήσει το βιβλίο αφιερώστε χρόνο διαβάζοντας μαζί από τους πρώτους μήνες της ζωής του, θα ανταμειφθείτε καθώς θα το βλέπετε να αποκτά μια όμορφη συνήθεια. Είναι αλήθεια πως τα βιβλία είναι ακριβά, προτιμήστε μεταχειρισμένα, βρείτε μια δημόσια/ δημοτική βιβλιοθήκη, αγοράστε τις προσφορές και αποφύγετε τις νέες εκδόσεις, αγοράστε και όταν τα βαρεθείτε ή περάσετε το στάδιο πουλήστε τα (κρατήστε όμως κάποια για ενθύμιο). 

Θα σας μιλήσω για πολύ μικρά παιδιά γιατί αυτήν την εμπειρία έχω. Αργότερα, καθώς τα χρόνια θα περνούν, θα δούμε την εξέλιξη και την πορεία και θα συνεχίσω αυτήν την ανάρτηση. Η Μαργαρίτα, λοιπόν, απέκτησε τα πρώτα της βιβλία πριν γεννηθεί και στην πορεία αυξάνονται καθώς ένας νέος κόσμος παρουσιάστηκε μπροστά μου, τα μωροβιβλία. Τα βιβλία αυτά δεν είναι τόσο βιβλία ούτε παραμύθια, είναι περισσότερο παιχνίδια που μυούν όμως το μικρό παιδί στον κόσμο του βιβλίου. Πλαστικά βιβλία για το μπάνιο, υφασμάτινα, από χοντρό χαρτί που δεν σκίζεται, με παράθυρα που ανοιγοκλείνουν, με ζώα που ξεπετάγονται (pop up), με κουρτίνες που σηκώνονται και αποκαλύπτεται κάτι (κούκου τσα), με καθρέφτες και τόσα άλλα. Ιδιαίτερα διαδεδομένα και αγαπητά σε όλα τα μωρά είναι τα βιβλία με μουσική. Προτιμήστε βιβλία με κλασική μουσική γιατί ηρεμεί το μωρό και εξασκεί τα ακούσματά του. Όλα αυτά τα βιβλία επιτρέπουν στο μωρό να τα δαγκώσει, να τα πιάσει, να ανοίξει, να τα ξεφυλλίσει αλλά κυρίως να μάθει. Μπορεί να είναι παιχνίδια και όχι βιβλία αλλά έχουν κάποια κοινά χαρακτηριστικά με το βιβλίο. Ίσως το ίδιο σχήμα, ράχη, φύλλα, σελίδες, εικόνες, λέξεις, ιστορία, ίδια απόλαυση. Αρχικά τα βλέπετε μαζί, είναι στην αγκαλιά σας εκεί που το μωρό νιώθει ασφάλεια, ενώ παράλληλα βλέπει καινούριες εικόνες και ακούει. Αν κάτι δεν του κινεί το ενδιαφέρον, αφήστε το στην άκρη και δοκιμάστε άλλη στιγμή.

Προτιμήστε για πολύ μωρά (κάτω των 6 μηνών) το βιβλίο να μην έχει πολύ πληροφορία. Δηλαδή η κάθε σελίδα να περιέχει λίγες εικόνες και λίγα χρώματα. Η θέση μπρούμυτα και το βιβλίο κοντά στο κεφάλι βοηθάει το μωρό να σηκώσει το κεφάλι του και να εξασκήσει τους μυς του λαιμού. Τα βιβλία με παράθυρα και συρτάρια, ήχους και υφασμάτινα μέρη μπορούν να κρατήσουν το μωρό απασχολημένο καθώς εξασκεί τα χέρια του και ανακαλύπτει. Όμως, για να φτάσει το μωρό να ξεφυλλίζει μόνο του είναι σημαντικό να έχετε δει αρκετά μαζί, να του έχετε δείξει πως χρησιμοποιείται αυτό το καινούριο αντικείμενο.

Στα πρώτα βιβλία δεν θα διαβάζετε τόσο κείμενο, όσο θα περιγράφεται τις εικόνες που βλέπετε, το προκαλείτε να αναζητά αντικείμενα (υπάρχουν βιβλία ψάξε βρες). Καλό είναι τα αντικείμενα που βλέπει μέσα στα βιβλία να τα δείχνετε και στην τρισδιάστατη μορφή τους, προφανώς δεν θα βρείτε έναν ελέφαντα ή ένα αυτοκίνητο μέσα στο σπίτι σας, μπορείτε όμως να έχετε μια μινιατούρα ή ένα παιχνίδι.

 

Είναι σημαντικό να περιγράφετε αυτά που βλέπετε, έτσι το μωρό μαθαίνει να ακούει κάτι καθώς βλέπει τις εικόνες. Στην πορεία δημιουργείτε ιστορίες και σταδιακά διαβάζετε κείμενο ολοένα και περισσότερο. Τα βιβλία με λεπτές σελίδες σχεδόν σίγουρα θα τις σκίσει, αρχικά βάλτε τα σε μέρος που δεν τα φτάνει, με το πέρασμα του χρόνου όμως θα μπορεί να τα χειρίζεται και μόνο του.  Να είστε σίγουροι πως κάποια βιβλία θα καταστραφούν αλλά όλα είναι μέρος της μάθησης. Όπως δεν θα μάθει να τρώει αν πρώτα δεν λερωθεί και δεν λερώσει έτσι δεν θα μάθει να ξεφυλλίζει αν δεν σκίσει.

Η Μαργαρίτα σήμερα είναι 22 μηνών, μεσημέρι βράδυ πριν τον ύπνο διαβάζουμε τρία τέσσερα βιβλία. Βλέπουμε ακόμη τα μωροβιβλία αλλά διαβάζουμε και βιβλία με ιστορίες, όχι με πολύ κείμενο ακόμη. Μερικές φορές μου ζητάει συγκεκριμένα βιβλία, άλλες διαλέγει μόνη της. Από τα αγαπημένα της είναι ο Αρκούδος και το πιάνο, βιβλία της Γιολάντα Τσορώνη-Γεωργιάδη τα οποία διαθέτουν και πολλοί παιδικοί σταθμοί, Το ψηλότερο βουνό βιβλίων στον κόσμο από όπου είναι και η φωτογραφία δίπλα, όλα τα βιβλία του Eric Carle και πολλά πολλά άλλα. Τα βιβλία είναι σε χώρο που έχει πρόσβαση και αρκετές φορές πηγαίνει και τα ξεφυλλίζει μόνη της.