Μια καθυστερημένη απάντηση (Ιστορίες βιβλιοπωλείων)

Κάποιες στιγμές μου έρχεται στο νου μια σκηνή που προ πολλών ετών είχα ζήσει. Έτσι ξαφνικά εμφανίζεται στη σκέψη, δίχως λόγο και προειδοποίηση, για μια μόνο στιγμή και μετά πάλι ξεχνιέται. Έτσι ξαφνικά επιστρέφω πάντα σε μια ημέρα, σε λίγα μόνο λεπτά, σε μια στιγμή του έτους 2008. Σε μια ερώτηση που δίχως λογική δεν είχα δώσει απάντηση. Ήταν εκείνο το έτος που εργάστηκα για πρώτη φορά. Μόλις είχα πάρει το πτυχίο μου, καμάρι στην κορνίζα, κατόρθωμα ολόδικό μου, η πρώτη μου νίκη, κι είχα απευθυνθεί για εργασία στο μεγαλύτερο βιβλιοπωλείο εκείνων των χρόνων. Με μόνα εφόδιο το πτυχίο μου και μερικές συστάσεις.

Δούλευα στο λογοτεχνικό τμήμα του μεγαλύτερου βιβλιοπωλείου του Ελευθερουδάκη. Εξυπηρετούσα καθημερινά εκατό και πλέον πελάτες που διάβαιναν τη γυάλινη πόρτα της Πανεπιστημίου για να αναζητήσουν, να εντοπίσουν, να ξεφυλλίσουν, να ενημερωθούν, να περάσουν το χρόνο τους. Με το που άνοιγε η πόρτα ήμουν εγώ εκεί πιο μπροστά ακόμη και από τα βιβλία. Μπορεί κι εσείς αν πηγαίνατε στον Ελευθερουδάκη της Πανεπιστημίου εκείνα τα χρόνια να είχατε πέσει πάνω μου, μπορεί να σας είχα εξυπηρετήσει μπορεί και όχι γιατί κάποιες ημέρες είχα τις μαύρες μου. Ερώτηση στην ερώτηση, έμαθα πολλά σε εκείνη την πρώτη εργασία, κυρίως έμαθα να ξεχωρίζω ανθρώπους και βιβλία. Κοιτούσα μια ράχη κι ήξερα. Άκουγα έναν τίτλο ή ένα όνομα συγγραφέα κι ήξερα ράφι. Κι ήταν πολλά τα ράφια. Τότε δεν το ήξερα, αλλά τώρα ξέρω, πως εκεί, εκείνα τα χρόνια είχα ζήσει ημέρες πολύ ενδιαφέρουσες, σχεδόν συναρπαστικές. Γιατί το να δουλεύεις σε ένα βιβλιοπωλείο και μάλιστα στο κέντρο της Αθήνας, σου δίνει κάθε μέρα μια ξεχωριστή και διαφορετική ημέρα. Παρά την ορθοστασία, το κουβάλημα και την κούραση, ήταν ημέρες όμορφες. Εξάλλου ήμουν νέα και άντεχα. Χαίρομαι που άντεξα και έζησα μια τέτοια εμπειρία. Χαίρομαι που έφυγα πριν έρθουν τα δύσκολα χρόνια. Όχι δεν είναι μόνο η δουλειά στο βιβλιοπωλείο, ήταν και το συγκεκριμένο βιβλιοπωλείο, με την ιστορία του, την κολωνακιώτικη πελατεία του, τη φήμη του, ήταν και τα χρόνια εκείνα τα προ κρίσης. Όλα ήταν που συνεισφέραν στο να αποκτήσω πολλές αναμνήσεις που θα έχω να μοιράζομαι για όλη την υπόλοιπη ζωή μου.

Ένα απόγευμα με είχε προσεγγίσει μια κοπέλα, μικρότερη από εμένα, θα πρέπει να πήγαινε ακόμη σχολείο. Έδειχνε να έχει πελαγώσει ανάμεσα στα βιβλία και να μην μπορούσε να βρει αυτό που έψαχνε. Έδειχνε να μην γνωρίζει πολλά από βιβλία, φαινόμενο καθόλου σπάνιο. Έπρεπε εγώ να της προσφέρω τη σανίδα σωτηρία σε αυτό το πέλαγος των λέξεων. Μου είπε ότι έψαχνε ένα βιβλίο για να το προσφέρει σε κάποιον που αγαπά πολύ. Ένα βιβλίο που να μιλά για τον έρωτα και να μπορεί να δοθεί σε αγόρι. Δεν ξέρω τι με έπιασε αλλά δεν μπορούσα να σκεφτώ τίποτα εκείνη τη στιγμή. Ξαφνικά κοίταγα γύρω μου κι εγώ σαν χαμένη. Είσαι έφηβος, είσαι ερωτευμένος και θες να το εκφράσεις με ένα βιβλίο. Ένα βιβλίο που να μιλά για την αγάπη. Δεν είχα απάντηση, δεν μπορούσα να σκεφτώ. Κι ήταν νομίζω η μόνη φορά στη ζωή μου που δεν είχα απάντηση. Όχι να δώσω μια λάθος, μα να μην έχω καμία. Έφυγε. Και μετά το σκέφτηκα. 

Μα ναι, όταν ψάχνουμε λέξεις για τον έρωτα θα πρέπει να κατευθυνόμαστε στην ποίηση. Μόνο εκεί υπάρχει απάντηση. Και η πιο εύκολη απάντηση σε αυτήν την ερώτηση είναι πάντα το Μονόγραμμα του Ελύτη. Μα πως δεν το σκέφτηκα λίγα λεπτά νωρίτερα. Παρηγόρησα τον εαυτό μου σκεπτόμενη ότι την επόμενη φορά που θα με ρωτήσουν κάτι τέτοιο θα δώσω αμέσως την απάντηση. Μα δεν υπήρξε επόμενη φορά. Κι ο Ελύτης έχασε έναν αναγνώστη κι ένας ερωτευμένος έχασε το μέσο έκφρασής του. Κι αυτή η στιγμή εμένα μου έμεινε καρφιτσωμένη στο μυαλό. Ακόμη αναζητώ τον ερωτευμένο έφηβο να του πω τη βιβλίο να δωρίσει σε κάποιον που έχει ερωτευτεί παράφορα. Το Μονόγραμμα.

Αν είστε ερωτευμένοι και θέλετε να δωρίσετε κάτι σε εκείνον που αγαπάτε, μη διστάσετε, μπείτε σε ένα βιβλιοπωλείο και κατευθυνθείτε στα ράφια με την ποίηση. Θα βρείτε πολλές ποιητικές συλλογές που να ταιριάζουν στην περίπτωση σας, μα το Μονόγραμμα είναι μια κλασική αξία.

Κι αν δεν είστε ερωτευμένοι ακούστε την Καρυοφυλλιά Καραμπέτη να το απαγγέλλει κι είμαι σίγουρη ότι κατευθείαν θα ερωτευτείτε.