Ταξινόμηση (τάξη και νόμος}, χμ λέξεις βαριές, μαζί κιόλας βαραίνουν ακόμα περισσότερο. Επίμονες εμμονές του ανθρώπου για να καταλάβει τον κόσμο που τον περιβάλλει, να τοποθετήσει τα ίδια του τα πράγματα, αυτά που φτιάχνει, εκείνα που αποκτά. Τώρα, όμως, να πούμε για την τακτοποίηση που κάνουμε στα βιβλία μας στα σπίτια μας και όχι για τα συστήματα κατηγοριοποίησης και ταξινόμησης στις βιβλιοθήκες.
Πολλές και διάφορες είναι οι ιδέες και οι προτάσεις για την κατ’οίκον τακτοποίηση των βιβλίων. Είναι ανάλογα με το πώς βολεύεται o καθένας, τι έχει στο μυαλό του, πώς έχει μάθει να ψάχνει και να βρίσκει, πώς διευθετεί και διαχειρίζεται τον προσωπικό του χώρο. Στο σημείο αυτό θα μπω σε διάλογο χωρίς απάντηση με τον συγγραφέα Ζωρζ Περέκ γιατί είναι φευγάτος από τον κόσμο τούτο από το 1982. Λέει, λοιπόν με μεγάλη δόση κεφιού, στο ολιγοσέλιδο κείμενό του με τίτλο «Μικρές σημειώσεις για την τέχνη και τον τρόπο να τακτοποιούμε τα βιβλία μας» (που έχουν κυκλοφορήσει οι εκδόσεις Άγρα σε διάφορες περιστάσεις το 1988, το 1993, 2005) ότι υπάρχει ταξινόμηση:
• Αλφαβητική. Καλή, αντικειμενική και αλάνθαστη αλλά θα πρέπει κανείς να θυμάται σωστά όλα τα ονόματα των συγγραφέων, αλφαβητικά και κατά είδος είναι πιο βολικό
• Κατά ηπείρους ή χώρες. Γεωγραφική δηλαδή, μα μπορεί να μην είσαι τόσο καλός στην κοσμογνωσία ή να μην έχεις και τόσα βιβλία που δημιουργούν κατηγορίες με υπόσταση
• Κατά χρώματα. Κατάλληλη για τύπους οπτικούς μόνο, με ωραίο αισθητικό αποτέλεσμα
• Κατά ημερομηνία απόκτησης. Για εκείνους που θυμούνται με ακρίβεια τις κινήσεις τους ημερολογιακά και τι έφαγαν χτες και προχτές το μεσημέρι
• Κατά ημερομηνία έκδοσης. Χρήσιμο για την βιβλιογραφία και την ετήσια βιβλιοπαραγωγή αλλά απαιτεί αριθμομνημοσύνη και ακρίβεια τυπική
• Κατά μεγέθη. Μέθοδος πρακτική που υποδεικνύει το μέγεθος, κυρίως το ύψος του βιβλίου ως λύση τακτοποίησης και που δεν θα πρέπει να περιφρονηθεί γιατί παρουσιάζει σημαντικά πλεονεκτήματα στο πάντα πιεστικό ζήτημα του χώρου
• Κατά είδη. Τρόπος δημοφιλής και αποτελεσματικός που βάζει ερωτήματα και αφήνει μερικά βιβλία ξεκρέμαστα και αμφισβητούμενα με αποτέλεσμα να σέρνονται δεξιά αριστερά
• Κατά μεγάλες λογοτεχνικές περιόδους. Θα πρέπει να λύσει κανείς το ζήτημα των περιόδων που μετακινούνται και αναδιαρθρώνονται, μια άλλη δουλειά εντελώς
• Κατά γλώσσες. Πρωτοτύπου φαντάζομαι εννοεί
• Κατά αναγνωστικές προτεραιότητες. Αυτή θα έλεγα ότι αποτελεί υποκατηγορία γιατί πρόκειται για εκείνες τις περίφημες στοίβες που περιμένουν στα προσκεφάλια ή κάπου κοντά στα γραφεία και αυξάνονται με δυσάρεστους ρυθμούς
• Κατά βιβλιοδεσίες και
• Κατά εκδοτικές σειρές που δίνουν, όπως στην περίπτωση των χρωμάτων, θαυμάσιο αισθητικό αποτέλεσμα, και προσφέρουν σχετική ευκολία στον εντοπισμό αν είσαι γνώστης των εκδοτικών οίκων. Τέλος.
Μην περιμένετε να σας πω για την δική μου τακτοποίηση (ίσως άλλη φορά), θα σας πω για την τακτοποίηση που αποφάσισε και εκτέλεσε ο αδελφός μου την χρονιά που μας πέρασε. Είναι αλήθεια ότι είμαστε μια διαβαστερή οικογένεια όπου ο καθένας διαβάζει άλλα πράγματα που συναντώνται σε κάποιες παρυφές και επικοινωνούμε με κουβέντες που έχουν ενδιαφέρον ή έτσι μας φαίνεται. Ο αδελφός μου αποφάσισε να βάλει στα ράφια τα βιβλία κατά σειρά ανάγνωσης, με άλλα να λόγια να τα βάλει χρονολογικά ανάλογα με το πότε τα διάβασε και τα εμπέδωσε γιατί είναι επίμονος και όταν δεν καταλαβαίνει όπως και όσο επιθυμεί επανέρχεται ξανά και ξανά έως ότου μπει μέσα στην ουσία. Κατέβασε όλα τα βιβλία στο πάτωμα. Εκεί τα μελετούσε και ανέτρεχε σε μια διαδρομή βοηθούμενος από την μνήμη του και από σημειώσεις. Τα βιβλία έμειναν παρατεταγμένα κάτω για περίπου ένα χρόνο, εμποδίζοντας το ομαλό περπάτημα στο δωμάτιο και το ξεσκόνισμα. Σιγά σιγά ξανανέβηκαν σε νέα θέση στα ράφια. Αυτή η θέση αποτύπωνε την σειρά που το περιεχόμενο είχε φτάσει στο δικό του προορισμό.
Ίσως να σκέφτεστε τώρα, τι τρέλες είναι αυτές, είναι δεν το αρνούμαι αν και όταν και όσο περισσότερο το σκέφτομαι υπάρχει λογική. Τα διαβάσματά μας μάς χτίζουν και έχει σημασία τι μπαίνει πρώτο και τι δεύτερο και πάει λέγοντας. Έχει σημασία για το τι μας έκανε να καταλάβουμε αρχικά και πώς επέδρασε στις επιλογές, στα επόμενα βήματα ανάγνωσης. Από τα λόγια ποιου συγγραφέα μάθαμε ομορφιές, νιώσαμε αισθήματα, γεννήθηκαν σκέψεις και ερωτήματα, κάναμε συγκρίσεις, φτάσαμε σε συμπεράσματα, κανόνες και εξαιρέσεις, πού οπισθοχωρήσαμε, αλλάξαμε, μετασχηματιστήκαμε, με τι αναγνωστικές εμπειρίες προχωρήσαμε.
Άλλοτε στην σελίδα του ψευδότιτλου και άλλοτε στην σελίδα τίτλου, πάντα σημειώνω το μικρό μου όνομα, συχνά μα όχι και πάντα σημειώνω πώς έφτασε το βιβλίο στα χέρια μου αν είναι δώρο για παράδειγμα και πότε. Από τώρα σημειώνω πότε το διάβασα και πού.
Καλό Φθινίοπωρο!
Πολλές και διάφορες είναι οι ιδέες και οι προτάσεις για την κατ’οίκον τακτοποίηση των βιβλίων. Είναι ανάλογα με το πώς βολεύεται o καθένας, τι έχει στο μυαλό του, πώς έχει μάθει να ψάχνει και να βρίσκει, πώς διευθετεί και διαχειρίζεται τον προσωπικό του χώρο. Στο σημείο αυτό θα μπω σε διάλογο χωρίς απάντηση με τον συγγραφέα Ζωρζ Περέκ γιατί είναι φευγάτος από τον κόσμο τούτο από το 1982. Λέει, λοιπόν με μεγάλη δόση κεφιού, στο ολιγοσέλιδο κείμενό του με τίτλο «Μικρές σημειώσεις για την τέχνη και τον τρόπο να τακτοποιούμε τα βιβλία μας» (που έχουν κυκλοφορήσει οι εκδόσεις Άγρα σε διάφορες περιστάσεις το 1988, το 1993, 2005) ότι υπάρχει ταξινόμηση:
• Αλφαβητική. Καλή, αντικειμενική και αλάνθαστη αλλά θα πρέπει κανείς να θυμάται σωστά όλα τα ονόματα των συγγραφέων, αλφαβητικά και κατά είδος είναι πιο βολικό
• Κατά ηπείρους ή χώρες. Γεωγραφική δηλαδή, μα μπορεί να μην είσαι τόσο καλός στην κοσμογνωσία ή να μην έχεις και τόσα βιβλία που δημιουργούν κατηγορίες με υπόσταση
• Κατά χρώματα. Κατάλληλη για τύπους οπτικούς μόνο, με ωραίο αισθητικό αποτέλεσμα
• Κατά ημερομηνία απόκτησης. Για εκείνους που θυμούνται με ακρίβεια τις κινήσεις τους ημερολογιακά και τι έφαγαν χτες και προχτές το μεσημέρι
• Κατά ημερομηνία έκδοσης. Χρήσιμο για την βιβλιογραφία και την ετήσια βιβλιοπαραγωγή αλλά απαιτεί αριθμομνημοσύνη και ακρίβεια τυπική
• Κατά μεγέθη. Μέθοδος πρακτική που υποδεικνύει το μέγεθος, κυρίως το ύψος του βιβλίου ως λύση τακτοποίησης και που δεν θα πρέπει να περιφρονηθεί γιατί παρουσιάζει σημαντικά πλεονεκτήματα στο πάντα πιεστικό ζήτημα του χώρου
• Κατά είδη. Τρόπος δημοφιλής και αποτελεσματικός που βάζει ερωτήματα και αφήνει μερικά βιβλία ξεκρέμαστα και αμφισβητούμενα με αποτέλεσμα να σέρνονται δεξιά αριστερά
• Κατά μεγάλες λογοτεχνικές περιόδους. Θα πρέπει να λύσει κανείς το ζήτημα των περιόδων που μετακινούνται και αναδιαρθρώνονται, μια άλλη δουλειά εντελώς
• Κατά γλώσσες. Πρωτοτύπου φαντάζομαι εννοεί
• Κατά αναγνωστικές προτεραιότητες. Αυτή θα έλεγα ότι αποτελεί υποκατηγορία γιατί πρόκειται για εκείνες τις περίφημες στοίβες που περιμένουν στα προσκεφάλια ή κάπου κοντά στα γραφεία και αυξάνονται με δυσάρεστους ρυθμούς
• Κατά βιβλιοδεσίες και
• Κατά εκδοτικές σειρές που δίνουν, όπως στην περίπτωση των χρωμάτων, θαυμάσιο αισθητικό αποτέλεσμα, και προσφέρουν σχετική ευκολία στον εντοπισμό αν είσαι γνώστης των εκδοτικών οίκων. Τέλος.
Μην περιμένετε να σας πω για την δική μου τακτοποίηση (ίσως άλλη φορά), θα σας πω για την τακτοποίηση που αποφάσισε και εκτέλεσε ο αδελφός μου την χρονιά που μας πέρασε. Είναι αλήθεια ότι είμαστε μια διαβαστερή οικογένεια όπου ο καθένας διαβάζει άλλα πράγματα που συναντώνται σε κάποιες παρυφές και επικοινωνούμε με κουβέντες που έχουν ενδιαφέρον ή έτσι μας φαίνεται. Ο αδελφός μου αποφάσισε να βάλει στα ράφια τα βιβλία κατά σειρά ανάγνωσης, με άλλα να λόγια να τα βάλει χρονολογικά ανάλογα με το πότε τα διάβασε και τα εμπέδωσε γιατί είναι επίμονος και όταν δεν καταλαβαίνει όπως και όσο επιθυμεί επανέρχεται ξανά και ξανά έως ότου μπει μέσα στην ουσία. Κατέβασε όλα τα βιβλία στο πάτωμα. Εκεί τα μελετούσε και ανέτρεχε σε μια διαδρομή βοηθούμενος από την μνήμη του και από σημειώσεις. Τα βιβλία έμειναν παρατεταγμένα κάτω για περίπου ένα χρόνο, εμποδίζοντας το ομαλό περπάτημα στο δωμάτιο και το ξεσκόνισμα. Σιγά σιγά ξανανέβηκαν σε νέα θέση στα ράφια. Αυτή η θέση αποτύπωνε την σειρά που το περιεχόμενο είχε φτάσει στο δικό του προορισμό.
Ίσως να σκέφτεστε τώρα, τι τρέλες είναι αυτές, είναι δεν το αρνούμαι αν και όταν και όσο περισσότερο το σκέφτομαι υπάρχει λογική. Τα διαβάσματά μας μάς χτίζουν και έχει σημασία τι μπαίνει πρώτο και τι δεύτερο και πάει λέγοντας. Έχει σημασία για το τι μας έκανε να καταλάβουμε αρχικά και πώς επέδρασε στις επιλογές, στα επόμενα βήματα ανάγνωσης. Από τα λόγια ποιου συγγραφέα μάθαμε ομορφιές, νιώσαμε αισθήματα, γεννήθηκαν σκέψεις και ερωτήματα, κάναμε συγκρίσεις, φτάσαμε σε συμπεράσματα, κανόνες και εξαιρέσεις, πού οπισθοχωρήσαμε, αλλάξαμε, μετασχηματιστήκαμε, με τι αναγνωστικές εμπειρίες προχωρήσαμε.
Άλλοτε στην σελίδα του ψευδότιτλου και άλλοτε στην σελίδα τίτλου, πάντα σημειώνω το μικρό μου όνομα, συχνά μα όχι και πάντα σημειώνω πώς έφτασε το βιβλίο στα χέρια μου αν είναι δώρο για παράδειγμα και πότε. Από τώρα σημειώνω πότε το διάβασα και πού.
Καλό Φθινίοπωρο!
Σίγουρα είδη υπάρχουν πολλά! Είναι καθαρά προσωπικό θέμα πάντως!
ΑπάντησηΔιαγραφήΧρωματική... πρώτη φορά την ακούω!!!
Καλησπέρα Elli!
ΑπάντησηΔιαγραφήΕνδιαφέρουσα και πάλι η ανάρτησή σου. Ένα θέμα που έχει απασχολήσει όλους όσοι ασχολούνται με την ανάγνωση. Ας καταθέσω και γω την άποψή μου, εδώ.
Τους περισσότερους τρόπους ταξινόμησης που ανέφερες προηγουμένως, τους έχω σκεφθεί, αλλά δοκίμασα ελάχιστους από αυτούς. Ίσως γιατί κατέληξα προοδευτικά και χωρίς σχεδιασμό σε έναν προσωπικό τρόπο ταξινόμησης που αντανακλά τις αναγνωστικές μου προσδοκίες. Τα βιβλία που διαβάζω επιθυμώ να δημιουργούν στο δωμάτιό μου την ίδια σύγχυση που δημιουργούν και στο πνεύμα μου! Ετσι υπάρχουν γύρω μου στοίβες βιβλίων στο πάτωμα, στο γραφείο, σε τραπεζάκια, πάνω στα ηχεία, στα παράθυρα! Και φυσικά στην βιβλιοθήκη (για μια στιγμή πίστεψα ότι δε θα βάλω βιβλία εκεί!!). Στην βιβλιοθήκη μου, στοιβάζονται αριστοκράτες με σκληρό εξώφυλλο και χαρτόδετοι παρίες, λευκοί απαισιόδοξοι και μαύροι αισιόδοξοι, αυτόχειρες με ένστικτα επιβίωσης, φωτισμένοι τυφλοί και απαστράπτοντες σκοταδιστές! Όλοι περνούν καλά, χωρίς τάξη, χωρίς ευνομία.Ελεύθεροι.
Καλό απόγευμα.
Είχα βρει ένα ωραίο τρόπο ταξινόμησης, συνδυασμό πολλών άλλων τρόπων κι εύρισκα εύκολα το βιβλίο που ήθελα. Όμως τώρα που τα βιβλία δεν χωρούν πια στα ράφια και σέρνονται δεξιά κι αριστερά είμαι σε απόγνωση. Δεν ξέρω τι να κάνω.
ΑπάντησηΔιαγραφήΚι εγώ έχω έναν δικό μου τρόπο ταξινόμησης, κάτι ανάμεσα σε είδος, γεωγραφία, χρόνο, που με βοηθά. Όσο υπάρχει ράφι. Τώρα πάνω από τα ταξιμομημένα υπάρχουν πάλι πλαγιαστά. Είναι μες στο σαλόνι, του γραφείου και του παιδικού οι βιβλιοθήκες είναι ήδη γεμάτες, και η κάπως ακατάσταση φάτσα τους πολύ μου αρέσει.
ΑπάντησηΔιαγραφήHfaistiwna γεια με αταξινόμητο χρώμα! Είναι ιδιαίτερα προσωπικό και βέβαια!
ΑπάντησηΔιαγραφήΜαραμπού ενδιαφέρουσα η ταξινόμησή σου και η έννοια της φυσικής ελευθερίας των βιβλίων. Έφτιαξα μια εικόνα των βιβλίων σου στο μυαλό μου κα ένιωσα την αύρα τους. Αναρωτιέμαι αν υπάρχουν κοινές επιλογές...
anagnostria όλοι φτάνουν σε αυτό το σημείο, στο τέλος του υπαρκτού χώρου. Νομίζω ότι τότε πραγματικά δοκιμάζονται οι αντοχές μας για το βιβλίο. Αν αντέχουμε την κατάσταση της αναπόδραστης υπερσυσσώρευσης, αν βρίσκουμε διαισθαντικά τα βιβλία μας.
Κατερίνα Μαλακατέ είσαι και εσύ υπέρ πλήρης. Και σου αρέσει, σε εκφράζει δηλαδή, ελπίζω να σε αγαπάνε οι γύρω σου και για αυτό.