Ενώ τα θέματα του Ex libris είναι τραβηχτικά και χαριτωμένα έξυπνα, τελικά αποδείχθηκε ιδιαίτερα δύσκολο να βρω ένα κομμάτι να μεταφράσω. Τα κείμενα πολύ προσωπικά, με αναφορές εντελώς ατομικές, δεμένες άρρηκτα στον πολιτισμό τους, και με παραστάσεις και διαβάσματα άλλα –δυο φορές απόμακρες- με αποτέλεσμα, όχι τόσο να δυσκολεύουν την μετάφραση αλλά να μην βγάζουν νόημα, χωρίς εξήγηση και σχολιασμό. Ξεχώρισα διάσπαρτες προτάσεις μόνο που και πάλι ξεκομμένες, λειψές έκαναν. Παρ’ όλα αυτά, να ένα δείγμα για το ειδικό ράφι των αγαπημένων βιβλίων.
«Εκείνο το ράφι μου
Από παλιά πιστεύω ότι όλων η βιβλιοθήκη έχει ένα παράξενο ράφι. Στο ράφι αυτό κάθεται ένα μικρό, μυστηριώδες σύνολο τόμων το θέμα των οποίων είναι εντελώς άσχετο με την υπόλοιπη βιβλιοθήκη, αλλά το οποίο, με μια κοντινότερη ματιά αποκαλύπτει πολλά για τον ιδιοκτήτη του. Το παράξενο ράφι του George Orwell περιλάμβανε μια συλλογή δεμένων γυναικείων περιοδικών του 1860, τα οποία του άρεσε να διαβάζει στην μπανιέρα του. Ο Philip Larkin είχε ένα ιδιαίτερα γεμάτο ράφι ξέχειλο από πορνογραφήματα. Ο υποναύαρχος James Stockdale, έχοντας ακούσει ότι ο Φρειδερίκος ο Μέγας ποτέ δεν είχε εκστρατεύσει χωρίς το αντίτυπό του Το Εγχειρίδιο, πήρε μαζί του στο Βιετνάμ τα έργα του Επίκτητου, του οποίου η στωική φιλοσοφία τον στήριξε τα οκτώ χρόνια που πέρασε ως αιχμάλωτος πολέμου.
Το δικό μου ράφι κρατάει εξήντα τέσσερα βιβλία για τις πολικές εξερευνήσεις: διηγήσεις αποστολών, ημερολόγια, συλλογές φωτογραφιών, μελέτες φυσικής ιστορίας, και ναυτικές οδηγίες («Μην ακουμπάτε κρύα μέταλλα με υγρά χέρια. Εάν από απροσεξία κολλήσει ένα χέρι σε κρύο μέταλλο, ουρήστε στο μέταλλο να το ζεστάνετε και σώστε μερικές ίντσες δέρματος. Εάν κολλήσουν και τα δυο χέρια καλό θα ήταν να υπάρχει ένας φίλος μαζί»).
….
Θα έπρεπε να αναφέρων ότι όλοι οι παραπάνω εξερευνητές [Ross, Franklin, Nares, Shackleton, Oates, Scott] υπήρξαν ανεπιφύλακτα αποτυχημένοι. Όχι τυχαία, ήταν όλοι Βρετανοί. Οι Αμερικάνοι θαυμάζουν την επιτυχία. Οι Εγγλέζοι θαυμάζουν την ηρωική αποτυχία.
…
Τα χρονικά των πολικών εξερευνήσεων περιέχουν πολλές στιγμές θριάμβου, ακόμη περισσότερες φάρσας, αλλά είναι γεμάτες με θάνατο. Το μάθημα που με δίδαξαν αυτά τα βιβλία είναι ότι εάν είναι να θυσιαστεί κανείς, θα πρέπει να επιλέξει με προσοχή τον σκοπό του. Όταν σκέφτομαι τους λόγους για τους οποίους οι άνθρωποι συνήθως δίνουν την ζωή τους –πατρίδα, θρησκεία, έθνος– μου φαίνεται ότι … εκείνα που αντιπροσωπεύουν έναν κόσμο που χάθηκε, δεν είναι ασήμαντος σκοπός για να πεθάνει κανείς.»
Σειρά μου, τώρα, για αυτό το παράξενο ράφι κάθε βιβλιοθήκης. Είναι αυτονόητο, και δεν χρειάζεται καν να αναφέρω ότι τα πιο αγαπημένα είναι τα βιβλιοράφια που όλο και βαραίνουν, όμως το γεγονός δεν είναι περίεργο με κανέναν τρόπο. Ράφια λογοτεχνίας, ιστορίας, θεωρίας της ιστορίας, απομνημονεύματα, και άλλα, μα δεν είναι αυτά. Το παράξενο ράφι μου είναι εκείνο που φιλοξενεί ιστορίες διαφόρων αγαθών που κινητοποίησαν τους ανθρώπους τόσο ώστε να ταξιδέψουν, να κινδυνεύσουν, να χτίσουν θεωρίες για αυτά, να κατασκευάσουν μύθους: το αλάτι, ο καπνός, ο καφές, το κακάο, το μάτε (ένα είδος πικρού τσαγιού της Ν. Αμερικής), το μοσχοκάρυδο, το λάδι, το χαβιάρι, το μετάξι και άλλα παρόμοια. Η ιστορία του αλατιού είναι πολυεπίπεδη, καθώς μπερδεύονται η πολιτική, το εμπόριο, η επιστήμη, οι θρησκείες, οι συνήθειες στην διήγηση της εξάπλωσης και διαδρομής του. Για τον καφέ έχουν γραφτεί πολλά, σε πολλές γλώσσες και εκτός από την ιστορία του αναδεικνύεται η κοινωνική λειτουργία που τον συνοδεύει. Μεταξύ άλλων που έγραψε ο Αντουάν Γκαλλάν το 1696 σημείωσε την σημασία του καφέ στις θρησκευτικές αγρύπνιες μα και για αυτούς που αγαπούσαν την ανάγνωση, και για τους τεχνίτες και τους ταξιδιώτες. Για το μοσχοκάρυδο η Εταιρεία των Ανατολικών Ινδιών οργάνωσε αποτυχημένες αποστολές υψηλού κόστους σε ανθρώπινες απώλειες και κεφάλαια.
Το χαβιάρι ήταν φαγητό των Ρώσων χωρικών προτού αναβαθμιστεί και αγγίξει τις ανώτερες ευρωπαϊκές τάξεις, χάρη στον Ψαριανό Ιωάννη Βαρβάρκη. Το 1774 τάχθηκε στο πλευρό των Ρώσων κατά της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Δεν επέστρεψε στην Ελλάδα. Του παραχωρήθηκε άδεια ελεύθερης αλιείας, απαλλαγμένη από φορολογία, στην Κασπία Θάλασσα και ξεκίνησε τη μαζική εξαγωγή χαβιάρι το 1780. Ιστορίες ατέλειωτες.
Σειρά σας τώρα…
Καλή Καθαρή Δευτέρα, να πετάξουν ψηλά και μακρυά οι σκέψεις σας!
Άσε εγώ δεν έχω βιβλιοθήκη.. δεν υπάρχει χώρος στο σπίτι.. όταν πάω στο δικό μου βλέπουμε...
ΑπάντησηΔιαγραφήΔεν έχω πάντως κάτι ξεχωριστό για να πω ότι κάνει κάτι τη διαφορά..
Καλά κούλουμα!
Hfaistiwnas αφού το λες έτσι θα είναι αν και σε κάτι θα έχεις μια όχι τόσο φανερή αδυναμία. Το θέμα του χώρου πονεμένη ιστορία. Ποτέ δεν είναι αρκετός σε κανένα σπίτι, ακόμα και όταν δεν παίρνεις όσα θα ήθελες, ακόμα και όταν δανείζεσαι και δεν αγοράζεις για να διαβάσεις ή δανείζεις και τελικά ξεχνάς ή δεν ζητάς πίσω, ακόμα και όταν χαρίζεις δικά σου. Άσε...
ΑπάντησηΔιαγραφήΕυχαριστούμε για τη μετάφραση :)
ΑπάντησηΔιαγραφήΗ αλήθεια είναι οτι ποτέ μέχρι τώρα δεν σκέφθηκα ή δεν προέκυψε η ανάγκη για ένα ξεχωριστό ράφι στη βιβλιοθήκη. Συνήθως τα τοποθετώ κατα συγγραφέα ή θεματολογικά.
Στο "Χάρτινο Σπίτι" νομίζω είχα διαβάσει για κάποιον που έχτισε ένα σπίτι με τοίχους απο βιβλία!
χω μετατρέψει μια εσωτερική πόρτα που δεν άνοιγε ποτέ, σε βιβλιοθήκη...
ΑπάντησηΔιαγραφήΜου άρεσε το θέμα, η μετάφραση, η επιλογή για το αγαπημένο σου ράφι και η ευχή η τελευταία, ή πιο όμορφη που άκουσα για την Καθαρά Δευτέρα. Και η "πάσα" στους άλλους έξυπνη:)
ΑπάντησηΔιαγραφήΜε έβαλες σε σκέψη για το ράφι, γιατί συνειδητοποίησα ότι δεν έχω κάνει κάτι ανάλογο, ενώ είναι άκρως γοητευτικό. Η βιβλιοθήκη μου γεμάτη και βέβαια κάποιες από τις ενότητες των βιβλίων ιδιαίτερα αγαπημένες, όπως τα λευκώματα κ.α. Πάντως έχω προσέξει ότι η αρχειοθέτηση που κάνω έχει δικούς μου συνειρμικούς κανόνες ανάλογα με το θέμα, ή τον συγγραφέα, ή το είδος κλπ αλλά αυτό είναι ένα άλλο θέμα.
Καλό μήνα να έχετε με πολλές βολτίτσες που απολαμβάνουμε:)
Τι ωραίο κείμενο! και τι δίκιο που έχεις!
ΑπάντησηΔιαγραφήΤο παράξενο ράφι μου είναι πάνω από το μάρμαρο του καλοριφέρ, εκεί όπου στοιβάζονται βιβλία που διστάζω ν' αποσύρω γιατί θα' θελα να διαβάσω ξανά (Ταγγαρουσιάνου/Στον παλιό καταρράκτη,΄Οκτάβιο Παζ/ Έρωτας αι ερωτισμός, Carotenuto/ Έρως και πάθος, Λοτρεαμόν/ Τα άσματα του Μαλντορόρ)γιατί τα ξεφυλλίζω πού και πού γιατί με περιμένουν σε μια σειρά προτεραιότητας... Κάτι σαν το "ουδέν μονιμότερον του προσωρινού". Σαραμάγκου, Παζ, Θ. Χειμωνάς, Γ. Ευσταθιάδης αδιάβαστα, λίγα φιλολογικά (Ξενοφώντας και Ηρόδοτος μυθιστορηματικά, Ουμπέρτο Έκο) και πάνω πάνω το ... "Δικαίωμα στην τεμπελιά" του Lafargue!
Να κι ένας άλλος δρόμος προς την αυτογνωσία!
Έχω ένα ράφι με "τσελεμεντέδες" από όλες τις χώρες που έχω επισκεφτεί. Ένα άλλο ράφι με παιδικά βιβλία που λάτρεψαν τα παιδιά μου αλλά κι εγώ και δεν μπόρεσα να τα αποχωριστώ : Ήταν ένα μικρό χαρτάκι, τα 3 λυκάκια, ένα τοσοδά ψαράκι, η άψογη Ισαβέλα, τα φαντάσματα του Λοχνές ,κλπ(οι τίτλοι από μνήμης)
ΑπάντησηΔιαγραφήΩραίο κομμάτι για μετάφραση και ενδιαφέρον θέμα για συζήτηση. Αγαπημένο ράφι, χμμμ ίσως εκείνο το ράφι που τοποθετώ εκείνα τα βιβλία που θα ήθελα να ξαναδιαβάσω ή ποτέ να μην ξεχάσω.
ΑπάντησηΔιαγραφήAerostatik είναι ωραίο να μετατρέπεις διάφορους χώρους σε βιβλιοθήκη. Μου θύμισες κάτι εικόνες που είδα πρόσφατα με παράξενες βιβλιοθήκες, η πιο παράξενη ήταν μια σκάλα που ανάμεσα στα σκαλιά είχε χώρο για βιβλία.
Άστρια καλό μήνα και σε εσένα.
Χριστίνα Π. πάντα αναρωτιόμουν αν υπάρχει κίνδυνος πάνω από το καλοριφέρ για τα βιβλία και τα ράφια.
Ναυτίλε ενδιαφέρουσα η συλλογή από βιβλία μαγειρικής.
Την καλησπέρα μου σε όλους και Elli σε ευχαριστούμε για την μετάφραση.
κάπως έτσι είναι "χτισμένο"(απαντώ και στον Caesar)όλο μου το καθιστικό!Βέβαια όχι από βιβλία αλλά από βιβλιοθήκες με βιβλία.
ΑπάντησηΔιαγραφήΑγαπημένο μου ράφι είναι αυτό της ποίησης και ένα άλλο,με ιστορίες και τα πάντα για τα οικόσιτα ζώα,σκύλους και - κυρίως! - γάτες!
Καλησπέρα και ευχαριστούμε για την όμορφη ανάρτηση!
Έχω και εγώ μια κρυφή πόρτα που έγινε φανερή βιβλιοθήκη, όπως επίσης και κάποια φανερά ντουλάπια με κρυμμένα τα λογοτεχνικά περιοδικά. Υπάρχουν αγαπημένα ράφια για διάφορους λόγους. Πχ. το ράφι με όλους τους τόμους με τα άπαντα του Λένιν, το άλλο με όλα τα βιβλία του αγαπημένου Χουλιαρά, ή τα άλλα με τη "βιτρίνα μου": βιβλία τέχνης και ποίηση. Νομίζω πως το πιο ιδιαίτερο ράφι είναι αυτό με τα βιβλια που δεν έχω πια. Αυτά που κάποια στιγμή δάνεισα και έχασα, αλλά κυρίως αυτά που πέταξα. Ω ναι. Έκρινα με τύψεις πως μεγαλώνοντας ο γιος μου δεν θα ήταν "σωστό" να βρει μπροστά του τα βιβλία του Μπάροουζ. Άλλο αν τα συναντήσει στην προσωπική αναγνωστική πορεία του και άλλο να του τα δώσω έτοιμα εγώ. Αυτό το αόρατο ράφι είναι σίγουρα για μένα το πιο ιδιαίτερο.
ΑπάντησηΔιαγραφήΚατά καιρούς προσπαθώ να κάνω κάποια λογική ταξινόμηση στα βιβλία μου στο τέλος παραιτούμαι. ΄Ετσι είναι πολύ πιθανό να δείτε να αναπαύονται δίπλα δίπλα ο Τολστόι με ένα ελαφρό ρομάντζο ή ακόμη και ένα προγραμμα θεάτρου που μου είχε αρέσει. Απελπιστική κατάσταση... Εχει πάντως και αυτό τη γοητεία του. Ποτέ δεν ξέρω τι θα βρω σκαλίζοντας τα ράφια μου. Πάντα με περιμένει μια έκπληξη.
ΑπάντησηΔιαγραφήΚαλό βράδυ
ΕΚΤ Ελένη
το ράφι ψηλά στη βιβλιοθήκη ,με την "πρώτη ποίηση" της ζωής μας,πολύτιμη μέσα στη "σκόνη του χρόνου".
ΑπάντησηΔιαγραφήσας φιλώ,κορίτσια!
Το αγαπημένο μου ράφι δεν αποτελείται μόνο από βιβλία. Τα βιβλία όμως που αγαπώ σ΄αυτό το ράφι ανήκουν, όχι σε κάτι ασυνήθιστο, αλλά στην λογοτεχνία. Εκεί υπάρχουν στοιβαγμένοι και μερικοί πίνακες μου που περιμένουν πότε θα βρώ χρόνο και γαλήνη για να ξαναζωγραφίσω.
ΑπάντησηΔιαγραφήCaesar η τοποθέτησή σου μου μοιάζει εντελώς λογική και λειτουργική. Σκοπός άλλωστε είναι να τα βρίσκουμε. Το Χάρτινο Σπίτι είναι από τα βιβλία που με ακουμίσανε πολύ πολύ.
ΑπάντησηΔιαγραφήAerosttik πόρτα σε βιβλιοθήκη δεν έχω ξανακούσει και βέβαια δεν έχω δει ποτέ. Ενδιαφέρον...
Άστρια τι καλά λόγια που μοιράζεσαι. Ευχαριστούμε. Άν σου άρεσε η ιδέα ποτέ δεν είναι αργά να την φέρεις στα μέτρα σου. Υπάρχουν κομμάτια του εαυτού μας που περιμένουν να τα ανακολύψουμε ή και να τα φροντίσουμε.
Χριστίνα Π. ιδιαίτερο ράφι το μάρμαρο του καλοριφέρ, ζεστό και προσιτό. Να μας περιβάλλουν εκείνα που αγαπάμε. Μεγάλη η ποικιλία των αναγνώσεὠν σου, εντυπωσιάζομαι και παίρνω ιδέες.
Ναυτίλε και ράφι με οδηγούς μαγειρικής έχω. Ήξερα μία κυρία που είχε πάνω από τριακόσιους στα ελληνικά και στα αγγλικά και του 19ου αιώνα. Μαγείρευε κιόλας πολύ και καλά. Αφού είδα το ράφι της ξεκίνησα και εγώ. Και στα παιδικά έχω αδυναμία.
Librarian μεγάλο θέμα αυτό που βάζεις: να ξαναδιαβάζει κανείς βιβλία που του άρεσαν ξανά και ξανά ή να μπαίνει σε νέες περιπέτειες. Το ένα δεν αποκλείει το άλλο βέβαια, αλλά απαιτεί ισοροπἰα στην διαχείριση του χρόνου.
όλα θα πάνε καλά με όσα λες φαντάστηκα το σπίτι και τις γωνιές σου.
Γιώργο Κατσαμάκη τι τρομερή η ιδέα του αόρατου ραφιού. Η αυτολογοκρισία σου με τρόμαξε λιγουλάκι καιθα έλεγα να μην κρύβεσαι από κανέναν και πολύ περισσότερο από τα παιδιά σου. Δεν επιθυμείς να σε γνωρίζουν ολόκληρο σαν άνθρωπο (και όχι μισό και μόνο στο ρόλο του γονέα);
ΕΚΤ οι εκπλήξεις που αναδύονται από την βιβλιοθήκη μας είναι ευπροσδεκτες και του παιχνιδιού.
nyxterino ψηλά και μακριά;;;
MAXIMUS η τέχνη είναι εκεί, περιμένει αλλά μην την στήνεις και πολύ.
Σαφώς και δεν κρύβομαι Elli από κανέναν, και ιδιαίτερα από το γιο μου, εξάλλου "πώς να κρυφτείς απ' τα παιδιά". Το να απομακρύνεις ένα βιβλίο από την εύκολη πρόσβαση (αν και πολύ πρώιμα το έκανα, αφού σε λίγο καιρό κλείνει τα 5!!!)είναι περισσότερο ένα πρωτόγνωρο άγχος του πότε, τι και πώς θα είναι άμεσα προσβάσιμο μέσα στο σπίτι. Προτίμησα να μην το σκεφτώ ιδαίτερα γιατί σε αντίθετη περίπτωση ο φετιχισμός μου με τα βιβλία θα νικούσε...
ΑπάντησηΔιαγραφήΑπολαμβάνω τα σχόλια σας καθώς η σκέψη μου μπαινοβγαίνει σε σπίτια γεμάτα ράφια και ψάχνει να βρει το πιο αγαπημένο.
ΑπάντησηΔιαγραφήΌσο για τα βιβλία που θα ήθελα να ξαναδιαβάσω, μάλλον τα αφήνω σε εκείνο το ράφι, να βλέπω τη ράχη τους, να ξέρω ότι οι λέξεις τους υπάρχουν σε κάποια γωνία του μυαλού μου και ξεκινάω ένα καινούριο γιατί ο χρόνος είναι λίγος και τα βιβλία πολλά.
Γιώργο Κατσαμάκη ασυναίσθητα μπάινουμε σε ρόλους και ανάμεσα σε αυτούς είναι και του γονέα,όπως τον νομίζουμε και έχει διαμορφωθεί γενικά. Συχνά οι ρόλοι μας αλλάζουν, συχνά γινόμαστε πλουσιότεροι άλλες φορές πάλι χάνουμε κομμάτια μας, Αυτό μόνο.
ΑπάντησηΔιαγραφήLibarian που μαζεύεις τις λέξεις και ετοιμάζεσαι για νέα διαβάσματα, καλή αρχή.