Τρίτη 17 Μαρτίου 2015

Αυτό είναι ένα βιβλίο


Τόσα χρόνια πάνε έρχονται, έχουν ταξιδέψει πολύ, έχουν βρεθεί σε διάφορες χώρες με διάφορους ανθρώπους μέχρι να φτάσουν σε ένα μέρος και να παραμείνουν, κανείς δεν ξέρει πόσο, μπορεί για πάνω από έναν αιώνα, μπορεί και για λιγότερο. Το μόνο σίγουρο είναι ότι από αλλού ξεκίνησαν και αλλού κατέληξαν.
Μπήκαν σε καράβια, σε τρένα, σε βαλίτσες, σε κούτες, σε σπίτια.
Βρέθηκαν σε μια βιβλιοθήκη.
Αλλάξαν ράφια πολλά, από ψηλά πήγαν χαμηλά και μετά πάλι ψηλά. Μετακινούνται συνεχώς ή μένουν για χρόνια στο ίδιο σημείο και σκονίζονται. Πάντα σκονίζονται. Ο χρόνος που περνά από πάνω τους τα γεμίζει σκόνη, χώνεται ανάμεσα στις σελίδες, κολλάει πάνω τους σαν βδέλλα. Έντομα τα περπατούν, φωλιάζουν μέσα τους ή τα μασουλάνε και φεύγουν χορτασμένα, αφήνοντάς τα γεμάτα τρύπες. Άνθρωποι τα κοιτούν με θαυμασμό, αδιαφορία ή ακόμη και με αηδία. Κάποιοι τα ξεφυλλίζουν, άλλοι με προσοχή, άλλοι ψάχνοντας, άλλοι μαθαίνοντας, άλλοι χαζεύοντας, άλλοι χωρίς κανένα λόγο. Τόσα χρόνια τόσοι άνθρωποί τα έχουν αγγίξει, κάποιοι άφησαν τα ίχνη τους. Σημείωσαν πάνω τους, τα έντυσαν με ωραίες ενδυμασίες, τα έδεσαν μαζί με άλλα, κόλλησαν exlibris, τα σφράγισαν ή φύλαξαν ανάμεσα στις σελίδες τους ένα λουλούδι.
Τα θεώρησαν δικά τους και τα έκαναν κτήμα τους αλλά αυτά δεν ανήκουν κανενός ή ανήκουν σε όλους.
Τόσα χρόνια, τόσοι κίνδυνοι, με μεγαλύτερο την ανθρώπινη βλακεία, κι αυτά ακόμη επιβιώνουν.

Τετάρτη 11 Μαρτίου 2015

Istanbul Modern


Θέλωντας να αποφύγω την πολυκοσμία, τις ουρές και τα δήθεν, το πρώτο μουσείο που σκέφτηκα να επισκεφθώ δεν ήταν η Αγία Σοφία ή το Τοπ Καπί, αλλά το Istanbul Modern, ένα μουσείο αφιερωμένο στη σύγχρονη τέχνη.
Μη γνωρίζοντας τίποτα για τις τέχνες στην Τουρκία, πήγα στην κατάλληλη πηγή γνώσης.
Το μουσείο βρίσκεται δίπλα από τη θάλασσα, σε ένα υπερσύγχρονο κτίριο. Ανάμεσα από πίνακες και εκθέματα βρίσκονται μεγάλα παράθυρα που ο επισκέπτης μπορεί να θαυμάσει το ωραίοτερο έργο τέχνης που είναι η θάλασσα του Μαρμαρά αλλά και τα στενά του Βοσπόρου με τους μιναρέδες να ξεχωρίζουν από την απέναντι όχθη.
Οι ελάχιστοι και κυρίως δυτικής προέλευσης επισκέπτες, διευκόλυναν την περιπλάνησή μου και έτσι είχα την ευκαιρία να έχω τον χώρο που χρειάζομαι για να περιεργαστώ ή να συλλογιστώ.
Στη μόνιμη συλλογή του μουσείου παρουσιάζονται και εκτίθενται έργα των κυριότερων Τούρκων καλλιτεχνών του 20ού αιώνα μαζί με πληροφορίες κοινωνικοπολιτικοοικονομικής φύσεως. 
Οι περισσότεροι πίνακες είναι μεγάλων διαστάσεων με έντονα χρώματα που γεμίζουν τον τοίχο σκέψη, τα γλυπτά διάσπαρτα και αρκετές βιντεοπροβολές ποικίλου περιεχομένου βοηθούν να πάρει μια καλή γεύση ο επισκέπτης από τουρκική μοντέρνα τέχνη. Για τον λόγο αυτό, κατατάσσω το μουσείο αυτό σε ένα χώρο που πρέπει να επισκεφτεί ένας επισκέπτης αυτής της πόλης.
Στο υπόγειο χώρο, εκεί που φιλοξενούταν η περιοδική έκθεση, βρέθηκα σην ευχάριστη θέση να συναντήσω μια υπερσύγχρονη, αλλά παντελώς άδεια από αναγνώστες, βιβλιοθήκη. Μια βιβλιοθήκη προστατευμένη από τζάμι γύρω γύρω, που έδινε την εντύπωση ότι έχει δημιουργηθεί για να είναι αναπόσπαστο κομμάτι του μουσείου. Σαν να σκέφτηκαν ότι ο επισκέπτης πρέπει να συνεχίσει την περιπλάνησή του διαβάζοντας κάποιο από τα εκατοντάδες βιβλία τέχνης που υπήρχαν στα ράφια ή να ενημερωθεί διαβάζοντας τα νέα μέσω των τρεχόντων περιοδικών εκδόσεων. Όμως τα ολοκαίνουρια βιβλία τοποθετημένα στα ράφια σε απόλυτη ευθυγράμμιση έδιναν την εντύπωση ότι η βιβλιοθήκη δεν χρησιμοποιείται. Σαν από ειρωνεία, πάνω στα γραφεία για τους αναγνώστες υπήρχαν ταμπλέτες για περισσότερη βοήθεια στην έρευνα. Έξω από την κύρια είσοδο της βιβλιοθήκης εκατοντάδες βιβλία αιωρούνται πάνω από τα κεφάλια των επισκεπτών δημιουργώντας έναν ουρανό εξωφύλλων.




Τρίτη 3 Μαρτίου 2015

'Ισλα Μπόα


Το τρίτο και τελευταίο βιβλίο που στρίμωξα στη βαλίτσα λίγο πριν φύγω από το σπίτι ήταν το Ίσλα Μπόα του Χρήστου Αστερίου. Έχοντας διαβάσει αρκετά καλά σχόλια γι' αυτό το βιβλίο, και κυρίως από ανθρώπους που εκτιμώ, το επέλεξα για να μου κάνει παρέα τις ημέρες μου εδώ στα ξένα.
Όμως αποδείχθηκε ότι η επιλογή αυτή δεν ήταν κατάλληλη.
Δεν ήταν κατάλληλη γιατί πρόκειται για ένα βιβλίο που διαβάζεται μέσα σε λίγες ημέρες. Συνεπώς, μου κράτησε παρέα για μικρό χρονικό διάστημα. Μόνο λίγες διαδρομές με συνόδευσε από και προς Καμπατάς με τα περίεργα βλέμματα του Τούρκων συνταξιωτών να προσπαθούν να αποκωδικοποιήσουν τα άγνωστα γι' αυτούς γράμματα στο εξώφυλλο ή τα βλέμματα των Ρωμιών που σαν να έβρισκαν μια παρηγοριά βλέποντας ότι ο κόπος για να μάθουν τα ελληνικά γράμματα δεν ήταν και τόσο χαμένος χρόνος. Υπάρχουν κάποιοι που τα χρησιμοποιούν.
Μου κάνει εντύπωση πόσοι διαβάζουν στο καράβι κι ας έχουν όλοι υπερσύγχρονα κινητά. Οι περισσότεροι έχουν και από ένα βιβλίο ή περιοδικό ή εφημερίδα μαζί τους για τις ώρες του ταξιδιού.
Ίσλα Μπόα. Και αν βρισκόνταν ένας περίεργος να με ρωτήσει τι σημαίνει, να έβλεπα τι θα του απάνταγα, ειδικά αν ήμουν στα πρώτα κεφάλαια του βιβλίου.
Μη γνωρίζοντας τον συγκεκριμένο συγγραφέα και έχοντας πάντα τις επιφυλάξεις μου για την ελληνική λογοτεχνία, ήταν μια μικρή έκπληξη. Η υπόθεση, αν και ελαφρώς κοινότυπη, είχε αυτό το κάτι  που σου κρατά το ενδιαφέρον και δεν θες να σταματήσεις να διαβάζεις. Η πολυπρόσωπη αφήγηση, παραδέχομαι ότι με ενθουσιάζει, ειδικά όταν χρησιμοποιείται με επιτυχία χωρίς να μπερδεύει τον αναγνώστη. Για την υπόθεση δεν θα πω τίποτα γιατί και έχουν γραφτεί πολλά και είναι εύκολο να την εντοπίσει κάποιος. Αλλά καλύτερα είναι να διαβάζεις ένα βιβλίο χωρίς να ξέρεις τίποτα, μόνο απλά ένα "είναι καλό, διάβασέ το" μου αρκεί.
Και αυτό θα πω μόνο, ότι είναι ένα πολύ ευχάριστο ανάγνωσμα που σε απορροφά σαν να βλέπεις ταινία. Αποτυπώνεται στη μνήμη και θες να μοιραστείς σκηνές σαν να το είχε δείξει η τηλεόραση το προηγούμενο βράδυ και σίγουρα κράτησε προσηλωμένους και άλλους εκτός από εσένα. Σαν ριάλιτι που παίζεται μερικές ημέρες την εβδομάδα, καθώς η υπόθεση θύμιζε αυτά τα παιχνίδια τύπου big brother ή survivor.
Και με αυτά και με εκείνα, τα τρία βιβλία που ταξίδεψαν μαζί μου είναι πλέον παρελθόν.
Ευτυχώς κάποιοι προνόησαν και μου άφησαν και κάποια βιβλία μπόνους γιατί θα πέρναγα ένα μήνα χωρίς ούτε ένα αδιάβαστο βιβλίο δίπλα μου.