Δευτέρα 31 Ιανουαρίου 2011

Βιβλιοβολτίτσες δυο

Κρύο του αφορήτου μας χτυπάει κατακούτελα. Επιβάτες του μετρό αποβιβαζόμαστε στην στάση Πανεπιστήμιο και αναδυόμαστε με την κυλιόμενη σκάλα στην πλατεία Κοραή. Ευθεία μπροστά έχει στηθεί το παζάρι του βιβλίου μέσα στα σωθικά του γνωστού άσπρου σκουληκιού. Βήματα κοφτά και βιαστικά, κεφάλι χαμηλωμένο να μην εισπνέεται ο κυρ-Βοριάς, με κατεύθυνση το ανοιχτό στόμα του στριφογυριστού περιπτέρου σκουληκιού. Το κρύο κόβει, η ανάσα συναντιέται με την μυρωδιά του τυπωμένου χαρτιού, και εκείνην της υγρασμένης σκόνης πάνω στο χαρτί. Τα μάτια αντικρίζουν σώματα. Σώματα γερτά που αργοκινούνται σαν υπνωτισμένα κατά μήκος των πάγκων δεξιά, αριστερά και στην μέση, πάγκους κατάφορτους με σώματα βιβλίων. Ήρθε η στιγμή που πρέπει να γίνει μια εκτίμηση. Αξίζει να ενωθεί κανείς με τα γερτά σώματα ή είναι πολλά, πυκνά και κρύβουν τα κορμιά των βιβλίων. Πάντως αξίζει μια δοκιμή. Χμ! εντάξει, το κρύο μάλλον συγκρατεί τους ανθρώπους του Σαββατοκύριακου. Στο παζάρι υπάρχει ροή. Άλλοι κρατάνε καλάθι του σούπερ μάρκετ μπλε και ρίχνουν ρίχνουν, άλλοι είπαν ότι δεν θα το χρειάζονταν, έτσι μπήκαν, μόνο για μια ματιά, αλλά όλο και κάτι εντοπίζουν, το τραβάνε από την ντάνα, το ξεφυλλίζουν, το γυρίζουν ανάποδα να δουν την τιμή (τιμές από 1 € είναι αλήθεια) και το αφήνουν πάλι εκεί ή λίγο παρακάτω. Ή το κρατάνε στα χέρια. Με σιγουριά, σφιχτά.
Απ’ όλα αραδιαστά, παιδικά, λογοτεχνία, λευκώματα, σειρές διάφορες, μελέτες, εγκυκλοπαίδειες, λευκώματα, περασμένων δεκαετιών, από το 1960 και πάει λέγοντας. Τίτλοι που έχω ξαναδεί εκεί, βιβλία που απέκτησα προηγούμενες χρονιές και, τι ευχάριστη έκπληξη, και άλλα που δεν υπήρχαν και πολύ κινούν το ενδιαφέρον. Μα τι καταδίκη είναι αυτή, πώς και ξέφυγε αυτό, και εκείνο και το παρακάτω. Η επιλογή δεν έχει ειρμό, διάφορα φαινομενικά ασύνδετα μεταξύ τους. Δεν έχω καλάθι, περιμένω στα ταμεία αγκαλιάζοντας καμιά δεκαριά, εεε ευκαιρία είναι, το ακριβότερο, παχουλό, κοστίζει 7 €. Εγκατέλειψα και δύο που σίγουρα αύριο θα το μετανιώσω και θα τα σκέφτομαι. Φεύγω με σακούλα ξέχειλη, βαριούτσικη.

4η Έκθεση Παιδικού και Εφηβικού Βιβλίου στο Μαρούσι, εκεί το κρύο πιο απερίγραπτο, μέσα όμως ζέστη, παιδικά αναψοκοκκινισμένα μάγουλα, παλτά να σέρνονται στα πατώματα, μονά γάντια να ποδοπατιούνται. Κόσμος πολύς, φωνές ζωντανές και από τα μεγάφωνα, ο Ευγένιος Τριβιζάς κάπου μιλάει. Περισσότερο χρώμα στα περίπτερα, χαμηλά έπιπλα, γωνιές με μολύβια, χαρτιά κα ζωγραφικές, μπαλόνια, καραμέλες. Η γενική αίσθηση ότι έχει λιγότερους εκδοτικούς οίκους, περισσότερο χώρο αφιερωμένο στις εκδηλώσεις και στα διαδραστικά..
Παιδικά βιβλιοβιβλία κατηγορία παραμελημένη λιγουλάκι τελευταία. Ευκαιρία να το σώσουμε. Σημείωση, τα αλφαβητάρια δεν περιλαμβάνονται στα βιβλιοβιβλία κανονικά αλλά μερικά είναι τόσο καλλιτεχνικά και τα κείμενά τους τόσο ευφάνταστα και ζωηρά που σίγουρα θα άξιζε να περιληφθούν. Περιορίζομαι να παρατάξω τους τίτλους που ανακάλυψα, ενημερωτικά. Δυο της Μαρία Ρουσάκη με εικονογράφηση του Γιώργου Σγουρού στην σειρά «Πριγκίπισσα Μανταλένα» των εκδόσεων Παπαδόπουλος, Το μαγικό βιβλίο και Η σχολική εφημερίδα. Ακόμα, της Μαρίας Αγγελίδου, Το τετράδιο με τους ορισμούς, στην σειρά «Αναγνωστικές πτήσεις» των ίδιων εκδόσεων. Τέλος, της Αργυρώς Πιπίνη, και εικόνες της Ελίζας Βαβούρη, Ο Ευγένιος και ο ιερός πάπυρος, εκδόσεις Μεταίχμιο. Ο Ευγένιος είναι ένας Πλακιώτης γάτος, διηγείται την ιστορία του και λύνει το μυστήριο του αιγυπτιακού πάπυρου για παιδιά από οκτώ χρονών και πάνω.

Καλή εβδομάδα!

Κυριακή 23 Ιανουαρίου 2011

Ποιος φοβάται τον Κάιν;

Αυτά που θα περιγράψω παρακάτω δεν τα έχω διαβάσει. Τα άκουσα σε ένα συνέδριο πάνε αρκετά χρόνια πίσω. Δεν αναζήτησα να τα επιβεβαιώσω, τα βγάζω όπως τα θυμάμαι, όπως μου εντυπώθηκαν και με εντυπωσίασαν. Η ανακοίνωση είχε να κάνει με μια σύνοδο της Ανατολικής και της Δυτικής Εκκλησίας (και το αντίστροφο με την Δυτική πρώτη) που σκοπό είχε οι μελετημένοι ευρυμαθείς αντιπρόσωποι των Εκκλησιών να συζητήσουν θέματα που τις διαφοροποιούσαν, έθεταν εμπόδια στην ένωση και να τα βρούνε (πριν από την Άλωση της Κωνσταντινούπολης). Από την αρχή τα πράγματα έδειξαν ότι δεν θα εξελίσσονταν καθόλου καλά, μιας και δεν έγινε δυνατό να αποφασιστεί ποιος θα συντόνιζε, θα όριζε την κουβέντα, «θα είχε το πάνω χέρι» στις πνευματικές διαβουλεύσεις. Η βασική τούτη διαφωνία εκφράστηκε με την τσακωμάρα για το ποιος θα καθόταν στον θρόνο, μιας και το μεγαλοπρεπές χρυσοποίκιλτο κάθισμα δεν χωρούσε δυο σοφούς συγχρόνως, έναν από την κάθε αντιπροσωπεία, παρά μόνον έναν και ο θρόνος ήταν ένας και μοναδικός. Και επειδή έπρεπε να βρεθεί λύση για να ξεκινήσουν οι προδιαγεγραμμένες αδιέξοδες συνομιλίες για τα υψηλά περί της φύσεως του Κυρίου και άλλα και για να μην γίνει φανερή άμεσα σε όλους η εντελώς αδύνατη συνεργασία, στον κενό από άνθρωπο θρόνο τοποθετήθηκε η Βίβλος. Εύρημα μέγα. Ότι δηλαδή η Βίβλος με τα γραφόμενά της, ο λόγος του Θεού προς τους ανθρώπους θα διεύθυνε τις εξομαλυντικές, συμφιλιωτικές συζητήσεις, εφόσον ήταν κοινά αποδεκτή και για τα δυο μέρη. Βέβαια, δεν ήταν αυτός καθαυτός ο λόγος που στάθηκε εμπόδιο αλλά οι ερμηνείες. Ο ομιλητής του συνεδρίου πρόβαλε σε μια οθόνη στην ημισκότεινη αίθουσα ένα μαυρόασπρο χαρακτικό που αποτύπωνε ακριβώς έναν άδειο θρόνο με μια υπερμεγέθη Βίβλο ακουμπισμένη, να κάθεται στο κέντρο του. Αν δεν μας εξηγούσε την ιστορία θα ήταν μια εικόνα περίεργη έως και ακατάληπτη, και πάλι όταν την διηγήθηκε ήταν μια ιστορία παράλογη μα συνάμα τόσο μα τόσο ανθρώπινη και δυσάρεστα συνηθισμένη.

Το μυθιστόρημα του Ζοζέ Σαραμάγκου Κάιν (μετάφραση Αθηνά Ψυλλιά, εκδόσεις Καστανιώτη, Αθήνα, Οκτώβριος 2010, 155 σ.) στο οπισθόφυλλο αναφέρεται στην Βίβλο ως «ένα από τα πιο άγρια βιβλία που έχουν γραφτεί ποτέ και που, κατά τον διάσημο νομπελίστα, δεν θα έπρεπε να πέφτει στα χέρια των παιδιών…». Άρα το βιβλίο Κάιν εμπίπτει στην κατηγορία βιβλιοβιβλία αφού μιλάει για το Βιβλίο των Βιβλίων, την Βίβλο, και πώς θα μπορούσε να είχαν γίνει ή και γίνονται τα πράγματα (άποψη του Μαραμπού με την οποία πρόθυμα ακολουθώ γιατί πολύ μου αρέσει και το γράψιμο και τα λόγια και οι εικόνες και οι σκέψεις του Σαραμάγκου και είναι ευχαρίστηση να με τριβελίζει και γεννά και άλλες εκδοχές).
Η πιο μεγάλη μου έκπληξη, τέλεια ανατροπή αναμφίβολα, είναι ότι ο Αδάμ και η Εύα, έκπτωτοι από την χάρη του Κυρίου, διωγμένοι από την γη της Εδέμ, έξω από τις πύλες του Παραδείσου βρήκαν άλλους ανθρώπους που ήδη ζούσαν με οργάνωση, δεν ήταν αυτοί το ξεκίνημα των ανθρώπων, όπως το γνωρίζουμε και το πιστεύουμε συμβολικά. Τα αδέλφια Άβελ και Κάιν δεν γεννήθηκαν στις ερημιές του πλανήτη, στο πουθενένιο άγριο τίποτα μα μέσα σε ανθρώπους. Ο Κάιν που ωθήθηκε να σκοτώσει από την ανάγκη του για αγάπη και ισότιμη αναγνώριση, δεν είναι ο κοινός πρόγονος όλης της ανθρωπότητας γιατί ήδη ζούσε σε κοινότητα. Ο αδελφοκτόνος, ο πρώτος διδάξας τον εμφύλιο σπαραγμό δεν είναι ο απώτερος πρόγονός μας. Δεν είμαστε απόγονοι ενός φονιά, δεν χρειάζεται να κουβαλάμε αυτήν την προπατορική ενοχή, την αναπόδραστη ευθύνη του παντοτινού φταίχτη. Ουφ και πάλι ουφ!! Τι ανακούφιση και αυτή, μια ενοχή λιγότερη, ίσως να κάνει την ζωή μας πιο εύκολη.
Ο Κάιν συναντιέται με τις ιστορίες της Παλαιάς Διαθήκης σε ένα χρόνο του παρόντος και του μέλλοντος συνάμα στον ίδιο τόπο, συναντιέται με την Λίλιθ, εκείνη που είναι όλες οι γυναίκες σε μία. Και η κατακλείδα είναι πως είναι ιστορίες ασυνεννοησίας έως παρεξήγησης, κακής ανθρώπινης επικοινωνίας με τον θεό που έχει απαιτήσεις παράλογες, όπως για παράδειγμα οι πατεράδες να θυσιάζουν τα παιδιά τους για να αποδεικνύουν την πίστη τους σε εκείνον. Οι ιστορίες έγιναν, γίνονται χωρίς σχέδιο, χωρίς εξήγηση, δικαιοσύνη, ισότητα και αλληλεγγύη. Ο Κάιν και ο θεός, ο θεός και ο Κάιν δεν μπορούν να απαντήσουν ο ένας στα ερωτήματα του άλλου, διαφωνούν και τσακώνονται και θα εξακολουθούν να μαλώνουν. Ο Κάιν σημαδεμένος από τον θεό στο μέτωπο περιφέρεται ακόμα ψάχνοντας περιμένοντας.

Ας θυμίσουμε ότι ξεκίνησε και πάλι το παζάρι βιβλίου στην πλατεία Κλαυθμώνος και ας ευχαριστήσουμε πολύ πολύ τους 42.000 και βάλε επισκέπτες στις Βολτίτσες!

Δευτέρα 17 Ιανουαρίου 2011

Εδώ, εδώ...

Τι να σας τα λέω τώρα; Αυτή εδώ δα η ανάρτηση τρεις φορές ξεκίνησε και με την τρίτη τέταρτη τελείωσε και πάλι δεν ξέρω πώς βγήκε, μα να την ελευθερώνω προκειμένου να κρεμαστεί στον ιστό να μην κρέμεται στους διαδρόμους του μυαλού μου ούτε σαν εκκρεμότητα ούτε σαν σκέψεις.
H librarian λέει ότι το έχουμε παρακάνει με το θέμα βιβλιοδώρα. Οι επαναλήψεις είναι κουραστικό πράγμα βέβαια, οδηγούν σε βαρετά κολλήματα και άντε να ξεκολλήσεις μετά. Ναι, ερχόμαστε και επανερχόμαστε είναι αλήθεια στα βιβλία ως δώρα, αλλά κάπως αλλιώς κάθε φορά, με άλλα λόγια και άλλες σκέψεις και ιστορίες, από άλλη οπτική. Δεν είναι ένα θέμα που εξαντλείται καθώς από μόνο του, από την φύση του το βιβλίο είναι κατά κάποιο τρόπο δώρο. Δώρο εκείνου που το γράφει, καταθέτει μέρος του εαυτού του, ανοίγεται προς τα έξω, ελευθερώνεται αλλά συγχρόνως γίνεται ευάλωτος και στόχος κριτικής. Δώρο είναι και για εκείνον που το διαβάζει, που μοιράζεται και συμφωνεί αλλά και στήνει αφτί και σε άλλα που συναντά για πρώτη φορά και τον βάζουν σε άλλες ρότες. Δώρο εκείνων που ανταλλάσουν βιβλία αναμεταξύ τους ψάχνοντας τομές επαφής, μυρίζοντας προτιμήσεις, διαθέσεις και δυνατότητες. Και το άλλο κόλλημα έχει να κάνει με τα «επίπεδα ανάγνωσης», με την λεγόμενη ποιότητα στα γραμμένα, στα διαβάσματα, στα τυπωμένα αλλά μην ανησυχείτε δεν θα επανέλθω, απλά το σημειώνω για να ξέρετε ότι με τριβελίζει και δεν είναι ζήτημα κλεισμένο, ούτε τακτικά βαλμένο, ή καθόλα συζητημένο…
Η στοίβα με τα βιβλία έχει πάρει τον ανήφορο πάλι (μάλιστα έχουν δημιουργηθεί δυο παράλληλες στοίβες, αυτή στο προσκεφάλι και άλλη στο γραφείο) και δεν χαμηλώνουν γιατί κανένα βιβλίο δεν είναι ώριμο για το ράφι. Όπου ώριμο σημαίνει να έχει μπει, σε έναν ικανοποιητικό βαθμό, στο συνειδητό, να έχει προκαλέσει σκέψεις και αισθήματα ακόμα και αν δεν έχει διαβαστεί εξαντλητικά με το μολύβι στο χέρι, να έχουν γίνει υπογραμμίσεις, αχνές σημειωσούλες στα περιθώρια. Να έχει δημιουργήσει μια δυνατή πρώτο χέρι όχι επιπόλαιη εντύπωση. Έτσι ώστε όταν τοποθετηθεί στο ράφι του τελικά, να βρεθεί σε χώρο συναφή και οικείο και ο τοποθετήσας να είναι σίγουρος για την γεωγραφία του και να είναι σε θέση να το ανασύρει σε πρώτη ζήτηση.
Χμ! θα χρησιμοποιήσω την ανάρτηση με αυτήν ακριβώς την διαδικασία. Απλώνω την μια στοίβα στο πάτωμα, να έχω πλήρη οπτική επαφή με όλα συγχρόνως. Τα κοιτάζω, τα πλησιάζω, τα πιλατεύω, τα ζαλίζω (ελπίζω να μην τα βάζω σε αγωνία! αν και εγώ σε τέτοια κατάσταση είμαι), όλα είναι κοντά στην καρδιά μου. Αυτό το περιεχόμενο δεν ξεπηδάει από μόνο προς τα μένα μα πρέπει να εξορυχθεί από τις σελίδες του με τα δικά μου εργαλεία. Μόνο που δεν προλαβαίνω και θα ήθελα να κόψω δρόμο, που δεν γίνεται, λυσάρι στην πορεία της ανάγνωσης δεν υπάρχει. Προκρίνω τρία, και τα τρία με κόκκινο εξώφυλλο, μάλλον είμαι σε κόκκινη διάθεση. Αφήνω στο πλάι το παραμύθι, δεν θα του φερθώ δίκαια γιατί η φράση «η αλήθεια είναι παραμύθι», σύνθημα γραμμένο σε τοίχο, κουδουνίζει στα αφτιά μου από χτες και θα ήθελα να την αντιστρέψω εντελώς, «τα παραμύθια είναι αλήθεια», είναι το απόσταγμά μας, αυτό που μένει από τα παλέματά μας. Τέλος πάντων, ας μην βαρύνω ασήκωτα και το παραμύθι.
Το βιβλίο για τα βιβλία: η ανάγνωση ως απόλαυση, (πιο βιβλιοβιβλικός τίτλος δεν παίρνει) πρόσφατο του Πέτρου Τατσόπουλου, το ανοίγω ξανά και ξανά, ο τίτλος, το θέμα με τραβάει, εννοείται, μα το ίδιο το βιβλίο μου κάνει κάτι, κάπως. Κείμενα δημοσιευμένα από το 2004 ως σήμερα. Χρήσιμα τα μαζέματα, συγκεντρωμένες βιβλιοπαρουσιάσεις ανάμεικτων αναγνώσεων.
Επικεντρώνομαι στο τρίτο αδιάβαστο βιβλίο στον Συγγραφέα, δοκίμιο του Λευτέρη Φύτρα. Έχε διάφορους τίτλους στο ενεργητικό του. Γράφει στο μπροστινό αφτί: Πειραιώτης, απόφοιτος Παντείου, στρατιωτικός, αναγνώστης της ελληνικής και ξενόγλωσσης λογοτεχνίας, δάσκαλος και δημοσιογράφος της αμερικανικής ομογένειας. Όλα αυτά μαζί, πρακτικά πράγματα, επιβίωση, και αναζητήσεις μέσω διαβασμάτων, ανησυχίες. Τα κεφάλαια (ξαναθυμίζω ότι δεν το έχω διαβάσει ακόμα): Πότε αρχίζει η συγγραφή, Πρωτοτυπία και ύφος, Έμπνευση, Αγώνας και αγωνία, Η Ηθική του συγγραφέα, Η Γλώσσα, Ο Τίτλος του έργου, Κριτική, Το Καλό και το κακό μυθιστόρημα, Επίμετρο-Διαπλοκή και βραβεία. Τα ξεφυλλίζω, από όλα κάθομαι στην σελίδα που γράφονται οι αφιερώσεις. Το έχει αφιερωμένο: «Στον ταλαντούχο, τον δημιουργικό και ‘αδιάβαστο’ συγγραφέα, το αφανή ήρωα των Γραμμάτων.» Να το σχολιάσω, να μην το σχολιάσω, μπα έτσι θα μας το αφήσω. Ρίχνω τον Συγγραφέα στην τσάντα μου και πάω βόλτα.

Τετάρτη 5 Ιανουαρίου 2011

Τα βιβλία ως δώρα γενικά

Πάνε μέρες τώρα που τόσο επιθυμώ να γράψω στις Βολτίτσες και δεν το έχω καταφέρει. Είναι που ήθελα να είμαι εκεί για το πνεύμα των ημερών, αυτό της νέας αρχής, της ευκαιρίας που γεννιέται με τα ξεκινήματα, των αποφάσεων για καλύτερα. Και ακόμα για το πνεύμα των ημερών που θέλει να ξυπνήσει την ανθρωπιά μας, που συμπάσχει, που απλώνει την σκέψη του και παραδίπλα όχι για να αγοράσει, για να πάρει μα για να μοιραστεί όσο μπορεί όσο γίνεται.
Κάθομαι μπροστά την άδεια οθόνη του υπολογιστή, μια λευκή σελίδα με αντικρίζει κατάματα στο ύψος των ματιών. Δεν χρειάζεται να σκύψω σε μια κόλλα χαρτί με το μολύβι στο χέρι, να χαράξω, να μουτζουρώσω, να σβήσω. Με προκαλεί με την λευκότητά της, αναρωτιέται πώς θα ονομάσω το αρχείο της, με τι θα την γεμίσω, αναρωτιέμαι πώς θα μου βγει το θέμα που τριγυρνάει χωρίς σάρκα έως αυτή δα την στιγμή, το δευτερόλεπτο. Είναι έτοιμο, ώριμο να βρει ένα μονοπάτι των λέξεων που θα οδηγούν αβίαστα η μια την άλλη, ή θα σκοντάφτει κάθε τόσο, θα σηκώνομαι και θα ξανακάθομαι, θα περιφέρομαι κάνοντας πράγματα ένα γύρο με ανοικτή την λευκή σελίδα ημιτελή να περιμένει.
Τα βιβλία είναι συνηθισμένο δώρο των γιορτών. Όλοι οι εκδότες φροντίζουν να κυκλοφορήσουν νέους τίτλους αυτήν την εποχή για να κινήσουν το ενδιαφέρον, βγαίνουν κατάλογοι προτάσεων βιβλιοδώρων από εφημερίδες, περιοδικά, βιβλιοπωλεία που απευθύνονται σε όλες τις ηλικίες και με ευρεία θεματική. Η σχετική διαφήμιση στην τηλεόραση πετυχημένη, καλύπτει διάφορες αναγνωστικές ανάγκες διαφορετικών ομάδων, πιάνει πτυχές με ευαισθησία και συγχρόνως, λόγω των καιρών, τονίζει το θέμα της χαμηλής τιμής. Τα βιβλία δεν είναι ένα οποιοδήποτε δώρο που μπορεί κανείς να το πάρει έχοντας έναν στο μυαλό του και μετά να το χαρίσει σε άλλον άνθρωπο. Είναι ένα προσωπικό δώρο. Την ώρα που το επιλέγεις φέρνεις τον αποδέκτη του μπροστά σου, ζωντανεύεις τις κουβέντες σας, τι είπε για εκείνο και άλλο, πώς αισθάνεται για τούτον, πώς αντέδρασε σε εκείνη την κατάσταση. Με την εικόνα και τα λόγια του πλησιάζεις τα ράφια και τους πάγκους με τα βιβλία και ψάχνεις για συμβατότητα. Μπαίνεις στην θέση του και προσπαθείς να φανταστείς αν θα του αρέσει. Και συγχρόνως ψάχνεις για κάτι που μιλάει και σε εσένα, να συνδυάσεις την δική του ευχαρίστηση με την δική σου άποψη και όρεξη. Έναν τίτλο που ήδη γνωρίζεις και αγαπάς, θέλεις να τον υποδείξεις, ή πάλι έναν τίτλο που θα ήθελες να έχεις κατακτήσει (απωθημένο) αλλά δεν έτυχε, ή πάλι έναν που είσαι σχεδόν σίγουρος ότι έχεις βρει τον σωστό του αποδέκτη, έναν τίτλο που παραπέμπει σε ένα αστείο, μια διαφωνία ανάμεσά σας. Προσφέροντας ένα βιβλίο ανοίγεις ένα κανάλι επικοινωνίας. Δημιουργείς ένα εν δυνάμει πεδίο κοινής επαφής. Βαθαίνεις και πλουτίζεις το πεδίο που υπάρχει. Όταν ανοίξει το δίκτυο, δύσκολα μετά κλείνει. Μένει, έχει αφήσει εντυπώσεις και αισθήματα που δένουν τους ανθρώπους με τρόπο μυστικό και αόρατο γιατί τόσο μεγάλη είναι η δύναμη των βιβλίων.
Ακόμα και εάν μερικά βιβλία είναι της μόδας, του συρμού και δεν αποτελούν ιδιαίτερη επιλογή και πάλι κάποια αξία βρίσκεται και εκεί. Η αξία μιας αναγνωστικής κίνησης των πολλών, γιατί να μην συμπεριλαμβάνεται κανείς και στο συλλογικό.
Βιβλία των γιορτών, βιβλία των διακοπών, δώρα πραγματικά. Εεεεε μα το ξέρατε ότι το κόλλημα υπάρχει, δεν φεύγει, δεν θα φύγει και την Καινούργια Χρονιά λέω…
Καλή Χρονιά το λοιπόν, με ακάθεκτα διαβάσματα!είναι η πρωτότυπη ευχή μου....