Παρασκευή 2 Ιανουαρίου 2009

Το ένα φέρνει τ' άλλο


Virginia Woolf, Γράμμα σε έναν νέο ποιητή, μετάφραση Άρη Μπερλή, εκδόσεις Άγρα, Αθήνα 1997, 53 σ.

Είναι αλυσίδα, μια μεγάλη αλυσίδα, τα βιβλία είναι αλυσίδα το ένα σε φέρνει στο άλλο και σαν να μην τελειώνει ποτέ. Δε φτάνει αυτή η ζωή, τα χρόνια καμιάς ζωής δε φτάνουν. Καλύτερα έτσι, που δεν τελειώνουν, καλύτερα. Καμιά φορά, τι ευτυχία, μπορεί να σε οδηγήσουν σε έναν άνθρωπο, μα πάντα πίσω από τα μαύρα γράμματα δεν κρύβονται;
Ο χρόνος άλλαξε αλλά κάτι με συνδέει με τον παλιό, με όλους τους παλιούς. Ο χρόνος άλλαξε αλλά εγώ μένω εδώ σταθερά να μιλάω, γιατί άλλο, για βολτίτσες, τελευταίες στη χρονιά, σε βιβλιοπωλεία. Βιβλιοπωλεία γεμάτα από ανθρώπους σκεπτικούς να ψάχνουν για δώρα. Πιάνω λέξεις στον αέρα: αυτό το είχε διαβάσει και του άρεσε μάλλον θα του αρέσει και το επόμ
ενο του ίδιου συγγραφέα. Ίσως. Με αποσπούν αλλά δε ξεχνώ τον σκοπό μου.

Διαβάζοντας τη βιογραφία της Woolf έπεσα πάνω σε ένα άλλο βιβλίο της, που καθόλου υπόψη μου δεν το είχα. Γράμμα σε έναν νέο ποιητή, έναν φανταστικό ποιητή της εποχής της, που η ποίηση έμοιαζε να πεθαίνει στην Αγγλία, ένα παράπονο της Woolf προς τους σύγχρονούς της νέους ποιητές, που η ποίησή τους πάσχει από έλλειψη καλαισθησίας. Μα η ποίηση δεν
πεθαίνει όσο υπάρχουν άνθρωποι που "αρπάζονται από τη μία του λέξη, τη μόνη τους λέξη, σαν το ναυαγό από το ξύλο". Ένα γράμμα με τις απόψεις της για την ποίηση, ένα γράμμα προς όλους τους νέους ποιητές, απλά και όμορφα λόγια, συμβουλές μιας μεγάλης μυθιστοριογράφου (πόσο διαφορετική η πεζογραφία από την ποίηση αλλά σαν να τα συνδέει κάτι) προς εκείνους που προσπαθούν να βρουν τη σωστή σειρά να τοποθετήσουν τις λέξεις τους, συμβουλές απλά για κουράγιο:
"Ανοησίες λέω, το ξέρω. Αυτό που εννοώ είναι: μάζεψε
το κουράγιο σου, έχε σε ετοιμότητα όλες σου τις αισθήσεις, αξιοποίησε όλα τα δώρα της Φύσης. Κι ύστερα άφησε την αίσθηση του ρυθμού να αγκαλιάσει τους άντρες και τις γυναίκες, τα λεωφορεία, τα σπουργίτια -ό,τι κυκλοφορεί στο δρόμο- ωσότου τα δέσει όλα σε ένα αρμονικό σύνολο. Αυτό ίσως είναι το έργο σου - να βρεις τη σωστή σχέση ανάμεσα σε πράγματα που φαίνονται αταίριαστα κι ωστόσο έχουν μια μυστηριώδη συγγένεια".


Διάσπαρτα στο κείμενο υπάρχουν στίχοι διάφοροι που η Woolf έχει επιλέξει να φέρει σαν παράδειγμα σε ό,τι λέει. Ο μεταφραστής μας πληροφορεί στο επίμετρο ότι τα ποιήματα είναι διαφόρων ποιητών νεαρών τότε αλλά αργότερα επιτυχημένων, που εμφανίστηκαν στην ανθολογία New Signatures το 1932. Το Γράμμα δημοσιεύθηκε τον Ιούλιο του ίδιου χρόνου. Η Woolf παραδέχτηκε ότι οι στίχοι που παρέθεσε ήταν αυτοί που προσφέρονταν για να στηρίξει τα επιχειρήματά της. Πρότεινε στον Τζων Λέιμαν (νεαρός ποιητής στον οποίο απευθύνεται το γράμμα της) να της απαντήσει με ένα Γράμμα σε μια γηραιά μυθιστοριογράφο. Κάτι τέτοιο όμως ποτέ δεν έγινε.
Δύσκολο να ξεχωρίσεις τους καλούς από τους κακούς συγγραφείς, ποιητές, καλλιτέχνες... εκτός κι αν σε λένε Χρόνο.

Καλή χρονιά, με πολλά βιβλία για διάβασμα και για κου
βέντα, με πολλές βόλτες για χαμογελαστές σκέψεις.

6 σχόλια:

ναυτίλος είπε...

Καλή χρονιά !!! Υγεία , αγάπη και ειρήνη για όλους !

Caesar είπε...

Και βέβαια ο χρόνος είναι ο καλύτερος κριτής για όλους τους ανθρώπους...
Βιρτζίνια Στήβεν λοιπόν και πάλι !
Ποιός δεν θα ήθελε ν' αλληλογραφεί μαζί της. Να επικοινωνεί & να μοιράζεται τις σκέψεις της. Ας είναι, έχει αφήσει τα γραπτά της & τα γράμματά της για τους μεταγενέστερους. Ας έχουμε σε ετοιμότητα πάντα όλες μας τις αισθήσεις για ν'ανακαλύπτουμε σ'όλα τα πράγματα εκείνη τη μυστηριώδη συγγένεια!
Aς είναι μια καλή χρονιά για όλους μας:)

librarian είπε...

Καλή κι όμορφη χρονιά Ναυτίλοι!

Καλημέρα Caesar και καλή χρονιά. Woolf και πάλι γιατί νομίζω ότι αυτό το μικρό βιβλιαράκι γεμάτο από σκέψεις της πραγματικά αξίζει.

Roadartist είπε...

Πολύ ενδιαφέρουσα ανάρτηση και κυρίως οι σκέψεις σου στην αρχή..
Στο βιβλιοπωλείο που δουλεύεις θα έχεις και χρόνο να διαβάζεις αρκετά βιβλιαράκια... όμορφο αυτό! Καλή χρονιά!

librarian είπε...

Roadartist σε ευχαριστώ που βρίσκεις κάποιο ενδιαφέρον στις σκέψεις μου.
Η αλήθεια είναι ότι όταν δουλεύεις σε ένα βιβλιοπωλείο έχεις την ευκαιρία να ξεφυλλίσεις πολλά βιβλία, αν όχι να διαβάσεις, και να γνωρίσεις ακόμα περισσότερα.
Όταν πάψεις να δουλεύεις έχεις την ευκαιρία να σκεφτείς όλα αυτά που είδες.
Σ'ευχαριστώ και πάλι.

Elli είπε...

Η χρονιά μπήκε, εύχομαι όπως ο καθένας το φαντάστηκε,γιατί, λένε, ότι κάνει κανείς την πρώτη μέρα του χρόνου, στα ίδια πατήματα περπατεί.

Η αλληλογραφία, επιστολογραφία, ως είδος του γραπτού λόγου βρίσκεται στα πολύ κάτω του. Τα τηλεφωνήματα δεν αφήνουν ίχνη, τα blogs όμως από την άλλη αφήνουν. Είναι Η επικοινωνία.

Μερικές φορές μόνο να πιάνεις τα βιβλία, να αφουγκράζεσαι δίνει ευχαρίστηση. Και σε βιβλιοπωλεία το έχει όποιος δουλεύει, και σε βιβλιοθήκες...

Καλό ξεκίνημα σε όλους!!